ΑΡΙΣΤΑ 10

Οι εποχιακές αλλαγές του καιρού εξαρτώνται επίσης σε παράγοντες όπως η απόσταση από τους Ωκεανούς ή άλλα μεγάλα αποθέματα νερού, η ροή των ωκεανών, ο Ελ Νίνιο (El Niño/ENSO) και άλλοι ωκεανικοί κύκλοι και τέλος, οι επικρατούντες άνεμοι.

Υπάρχουν επίσης άλλοι τύποι εποχών που στηρίζονται σε κλιματικά δεδομένα. Για παράδειγμα η περιοχή Τορνέιντο Άλλεϊ, (Tornado Alley) των Η.Π.Α. έχει την εποχή των ανεμοστρόβιλων που ξεκινά από το τέλος του χειμώνα ως τα μέσα του καλοκαιριού, ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος. Περιοχές με μεσογειακό, όπως η Δ. Αυστραλία, οι ακτές της Καλιφόρνιας και της Ισπανία έχουν την εποχή των πυρκαγιών. Επίσης, στον Ν.Α. Ειρηνικό η εποχή των τυφώνων ξεκινά αργά την Άνοιξη στις 15 Μαΐου ενώ στον Βόρειο Ατλαντικό στις 1 Ιουνίου

Η αιτία της εμφάνισης των εποχών είναι το γεγονός ότι ο άξονας της Γης δεν είναι κατακόρυφος ως προς το επίπεδο της περιφοράς της γύρω από τον Ήλιο. Για την ακρίβεια έχει απόκλιση της τάξεως των 23.5 περίπου αρκτικών μοιρών. Έτσι, οποιαδήποτε στιγμή κατά την διάρκεια του χειμώνα και του καλοκαιριού, το ένα μέρος του πλανήτη είναι περισσότερο άμεσα εκτεθειμένο στις ακτίνες του Ηλίου (δείτε Σχεδ. 1). Η έκθεση στις ακτίνες του ηλίου αλλάζει καθώς η Γη γυρίζει γύρω από τον Ήλιο. Οποιαδήποτε στιγμή, ανεξάρτητα από την εποχή, στο βόρειο και στο νότιο ημισφαίριοεπικρατούν διαφορετικές εποχές.

Στις πολικές και εύκρατες χώρες, οι εποχές χαρακτηρίζονται από αλλαγές στην ποσότητα του ηλιακού φωτός, που με την σειρά τους προκαλούν στα φυτά και στα ζώα μακρά αδράνεια. Οι επιδράσεις αυτές είναι ανάλογες με το γεωγραφικό πλάτος και τα αποθέματα νερού. Για παράδειγμα, ο Νότιος Πόλος βρίσκεται στο κέντρο της Ανταρκτικής, και έτσι έχει μια μεγάλη απόσταση από την επιρροή που ασκούν οι νότιοι ωκεανοί. Ο Βόρειος Πόλος βρίσκεται στον Αρκτικό Ωκεανό, με αποτέλεσμα οι αντίξοες θερμοκρασίες του να θωρακίζονται από την παρουσία όλου αυτού του νερό. Η συνέπεια των παραπάνω είναι ο Νότιος Πόλος να είναι συνεχώς ψυχρότερος από τον Βόρειο Πόλο κατά την διάρκεια του χειμώνα.

Ο κύκλος των εποχών στις πολικές και εύκρατες ζώνες του ενός ημισφαιρίου είναι αντίθετος σε αυτές του άλλου. Για παράδειγμα, όταν είναι καλοκαίρι στο Βόρειο Ημισφαίριο, τότε στο Νότιο Ημισφαίριο επικρατεί χειμώνας, και αντίστροφα και όταν είναι άνοιξη στο Βόρειο Ημισφαίριο είναι φθινόπωρο στο Νότιο Ημισφαίριο, και αντίστροφα.

Στις τροπικές περιοχές, δεν υπάρχουν σημαντικές αλλαγές στην ποσότητα του ηλιακού φωτός. Ωστόσο, σε πολλές περιοχές (κυρίως στον βόρειο Ινδικό Ωκεανό) χαρακτηρίζονται από μουσώνες και δυνατούς ανέμους.

Περιέργως, μια μελέτη σχετικά με τις υψηλότερες και χαμηλότερες τιμές της θερμοκρασίες τα τελευταία 300 χρόνια (Ντέιβιντ Τόμσον, περιοδικό SCIENCE, Απρίλιος 1995) δείχνει ότι οι κλιματικές εποχές, άρα και ο εποχιακός χρόνος, εξαρτώνται από τον ανωμαλιστικό χρόνο και όχι από τον τροπικό χρόνο

Πηγη   Βικιπαιδεια                 Νικολετα   &  Ολυμπια