Μετόπες
Γύρω γύρω στον Παρθενώνα, πάνω από τους εξωτερικούς κίονες βρίσκονταν εναλλάξ τα τρίγλυφα και οι μετόπες. Αντίθετα από τη ζωφόρο που φαινόταν δύσκολα πίσω από τους κίονες του ναού, οι μετόπες βλέπονταν ελεύθερα. Ήταν 92 στο σύνολό τους, 32 σε κάθε μεγάλη πλευρά του ναού και 14 σε κάθε μικρή.
Κάθε μετόπη είχε δύο ανθρώπινες μορφές ή σύμπλεγμα ανθρώπου και ζώου. Οι παραστάσεις είναι όλες εμπνευσμένες από τη μυθολογία. Τα θέματά τους είναι επιλεγμένα ώστε να συμβολίζουν και να θυμίζουν τους παλαιούς και τους πρόσφατους νικηφόρους αγώνες των Ελλήνων κατά των εχθρών, που απείλησαν τη γη και την ελευθερία τους.
Ζωφόρος
Η ζωφόρος του Παρθενώνα περιβάλλει το επάνω μέρος των τοίχων του ναού, πίσω από τους εξωτερικούς κίονες. Έχει 1μ. ύψος και συνολικό μήκος 160μ. Θέμα της ανάγλυφης παράστασης είναι η πομπή των Παναθηναίων.
Η παράσταση αρχίζει από τη ΝΔ γωνία του ναού και ακολουθεί δύο κατευθύνσεις, μία από τη βόρεια και μία από τη νότια πλευρά, ξεδιπλώνοντας όλο το θέμα. Και οι δύο συναντιόνται στο ανατολικό τμήμα της ζωφόρου που βρίσκεται πάνω από την επίσημη είσοδο του Παρθενώνα.
Στις τρεις πλευρές της ζωφόρου (δυτική, νότια και βόρεια) έχουν απεικονιστεί σκηνές από την πομπή των Παναθηναίων. Στην τέταρτη, την ανατολική πλευρά, με την παρουσία των θεών του Ολύμπου, παριστάνεται το τέρμα της πομπής και η παράδοση του ιερού πέπλου της Αθηνάς από τις Αρρηφόρες στον Αρχιερέα.
Αετώματα
Τα θέματα και στις δύο συνθέσεις ήταν εμπνευσμένα από την μυθολογία και αφορούν και τα δύο τη θεά Αθηνά που ήταν η προστάτιδα της Αθήνας. Το αέτωμα πάνω από την κύρια είσοδο του Παρθενώνα (ανατολικό αέτωμα) παριστάνει τη γέννηση της Αθηνάς από το κεφάλι του Δία. Το αέτωμα της πίσω πλευράς του ναού (δυτικό αέτωμα) παριστάνει τη διαμάχη της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για το ποιος θα γινόταν προστάτης της Αθήνας.
Στο ανατολικό αέτωμα όπου παριστάνεται με θεϊκή μεγαλοπρέπεια η γέννηση της θεάς Αθηνάς, δεσπόζουν στο κέντρο αντικριστές οι δύο κύριες μορφές. Ο Δίας αριστερά καθισμένος στο θρόνο του, με το σκήπτρο στο αριστερό του χέρι και τον κεραυνό στο δεξί, έχει απέναντί του όρθια, πάνοπλη και ολόχαρη την Αθηνά που μόλις έχει γεννηθεί μέσα από το κεφάλι του.
Στο δυτικό αέτωμα, όπου παριστάνεται ο μύθος της φιλονικίας του Ποσειδώνα και της Αθηνάς για την πόλη Αθήνα δεσπόζουν στο κέντρο αντικριστές οι δύο κύριες μορφές. Οι δύο θεοί, εικονίζονται με τα σύμβολά τους, όρθιοι με ζωηρή παραστατικότητα.
Πηγή: http://dim-galat.pel.sch.gr/
Βάιος Δ.
