Το λαγουδάκι του Πάσχα είναι φολκλορική φιγούρα και ταυτόχρονα σύμβολο της άνοιξης σε πολλές βόρειες ευρωπαϊκές χώρες. Απεικονίζεται σαν λαγός που φορά ρούχα και κρατά πασχαλινά αυγά. Οι ρίζες του βρίσκονται στην Λουθηρανή Γερμανία όπου κατά το έθιμο είχε το ρόλο του δικαστή και αξιολογούσε την συμπεριφορά των μικρών παιδιών κα την αρχή των εορτών του Πάσχα. Εκτός από τα αυγά, συχνά κρατούσε καραμέλες και έφερνε παιχνίδια στα σπίτια των μικρών παιδιών, έθιμο παρόμοιο με αυτό του Άγιου Βασίλη την πρωτοχρονιά.
Συμβολισμοί
Κατά την αρχαιότητα, σύμφωνα με τα γραπτά των Πλίνιου, Πλούταρχου, Φιλόστρατου, και Αιλιανού , υπήρχε η αντίληψη ότι ο λαγός ήταν ερμαφρόδιτος. Επίσης οι λαγοί θεωρούνταν, όπως τα κουνέλια και τα αυγά, σύμβολα γονιμότητας. Κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους, αποτελούσε δημοφιλές μοτίβο στην εκκλησιαστική τέχνη. Και αυτό διότι υπήρχε η αντίληψη ότι ο λαγός μπορούσε να αναπαραχθεί χωρίς την απώλεια της παρθενίας, (λόγω των εσφαλμένων ιατρικών γνώσεων της εποχής-φαινόμενο της πολλαπλής κύησης), με αποτέλεσμα να εμφανίζεται μερικές φορές, στα εικονογραφημένα εκκλησιαστικά χειρόγραφα, σε πίνακες της Παναγίας και του Χριστού καθώς και μαζί με την Αγία Τριάδα (μοτίβο οι τρεις λαγοί).
Λαγοί και Αυγά
Από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια στις Ορθόδοξες εκκλησίες, υπήρχε το έθιμο της αποχής κατά τη διάρκεια της νηστείας της Σαρακοστής από τα αυγά. Για να τα διατηρήσει κανείς πρέπει να τα βράσει ή να τα ψήσει και να αρχίσει να τα καταναλώνει όταν η νηστεία τελειώσει. Πολλοί Χριστιανοί της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας έβαφαν τα αυγά τους κόκκινα σε αναγνώριση της σταυρικής Θυσίας( αίμα του Χριστού). Χρησιμοποιούσαν επίσης το πράσινο χρώμα (όπως το νέο φύλλωμα αναδύεται μετά το νεκρό χρόνο του χειμώνα). Μετέπειτα οι Προτεστάντες βράζοντας λουλούδια άλλαζαν το χρώμα των αυγών και διακοσμούσαν τα καλάθια και τις πιατέλες φέρνοντας έτσι την άνοιξη στα σπίτια τους. Σήμερα το έθιμο του Λαγού του Πάσχα υπάρχει σε πολλές Βόρειες Ευρωπαϊκές χώρες, στον Καναδά καθώς και στις Ηνωμένες Πολιτείες . Ο λαγός πριν το Πάσχα βάφει τα αυγά του κόκκινα και τα κρύβει στους κήπους ώστε τα παιδιά το πρωί της Λαμπρής παίζοντας να τα ψάξουν και να τα βρουν. Το έθιμο αυτό έχει ρίζες στην Λουθηρανή Γερμανία όπως το κατέγραψε ο Γερμανός γιατρός Γκέοργκ Φρανκ φον Φράνκεναου το 1678 στο βιβλίο του «de ovis paschalibus» (περί πασχαλινών αυγών) .
Παπαδοπούλου Ελένη Γ1
Βιβλιογραφία
