Τις τελευταίες δεκαετίες το περιβάλλον έχει πληγεί ανεπανόρθωτα. Η ρύπανση του αέρα, η καταστροφή των δασών και η μόλυνση των υδάτων από εργοστασιακά λύματα είναι μόνο τρεις από τις αμέτρητες γενεσιουργούς αιτίες που συντελούν καθημερινά στην καταστροφή του.
Ο σεβασμός στο περιβάλλον δεν είναι μόνο υποχρέωση για τον άνθρωπο, είναι και ανάγκη υψίστης σημασίας, γι” αυτό οφείλει όσο περνάει από το χέρι του να αποτρέψει το σχεδόν βέβαιο καταστρεπτικό του τέλος.

Ο σημερινός τρόπος ζωής έχει αλλάξει αρκετά τη σύσταση των σκουπιδιών που παράγουμε καθημερινά, ενώ έχει αυξηθεί κατά πολύ το ποσοστό των συσκευασιών που καταλήγουν στα απορρίμματα. Η παραγωγή αποβλήτων συσκευασιών αποτελεί σημαντική μορφή ρύπανσης και ταυτόχρονα πραγματική ή εν δυνάμει σπατάλη φυσικών πόρων, που πρέπει με κάθε μέσο να περιοριστεί στο ελάχιστο δυνατό.
Η ανακύκλωση είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος, ίσως το μοναδικό μέτρο για το οποίο ο σημερινός άνθρωπος έχει πράγματι ευαισθητοποιηθεί, υπηρετώντας τους σκοπούς του στην πράξη.
Η εξοικονόμηση ενέργειας πρέπει, επίσης, να γίνει συνήθεια στην καθημερινότητα όλων των νοικοκυριών, γιατί υπολογίζεται πως κάθε χρόνο απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα περίπου 40 εκατομμύρια τόνοι διοξειδίου του άνθρακα από την ενέργεια που καταναλώνει κανείς καθημερινά για τις συνήθεις οικιακές ανάγκες: το φωτισμό, την ψύξη, τη θέρμανση κ.λπ.

Ένα σπίτι μπορεί να είναι ταυτόχρονα λειτουργικό και «οικολογικό», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες του πρέπει να απαρνηθούν τον εκσυγχρονισμό και να θυμηθούν τις παρωχημένες συνήθειες του παρελθόντος.
Η συνετή χρήση ενέργειας, δεν αλλάζει τη ροή της καθημερινότητας του σπιτιού. Αντίθετα βοηθάει την υγεία των κατοίκων του, το «πορτοφόλι» τους και κυρίως το περιβάλλον.

Απορρίμματα και ανακύκλωση
Τα απορρίμματα των σύγχρονων σπιτιών αποτελούν αναγκαίο κακό που δεν γίνεται να εξαλειφθεί. Μπορεί όμως να αμβλυνθεί, κυρίως με τη μέθοδο της ανακύκλωσης. Ειδικά σε περιοχές όπου δεν υπάρχει κατάλληλη υποδομή για την αποκομιδή των απορριμμάτων, η ανακύκλωση συμβάλλει στην αισθητή μείωση των σκουπιδιών.

Καλό είναι λοιπόν κάθε πολίτης να ευαισθητοποιηθεί και να ανακυκλώνει όλα εκείνα τα προϊόντα που μπορούν να ανακυκλωθούν δημιουργώντας μια νέα πρώτη ύλη.

Τα υλικά που ανακυκλώνονται είναι τα εξής:

• Χαρτί, πχ. εφημερίδες και περιοδικά.
• Χάρτινες συσκευασίες, π.χ. χαρτόκουτα.

• Γυαλί, γυάλινες συσκευασίες, π.χ. γυάλινες φιάλες.

• Μεταλλικοί περιέκτες, π.χ. κονσέρβες, αλουμινένια κουτάκια.

• Όλα τα πλαστικά δοχεία και οι πλαστικές συσκευασίες, π.χ. σακούλες.

• Ειδικά απορρίμματα όπως μπαταρίες, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, οχήματα, ελαστικά οχημάτων, λιπαντικά έλαια.
Όλες οι παραπάνω κατηγορίες εκτός ων ειδικών απορριμμάτων τοποθετούνται για ανακύκλωση στους γνωστούς μπλε κάδους. Τα ειδικά απορρίμματα τοποθετούνται στους ειδικούς κάδους που αντιστοιχούν τα προϊόντα και βρίσκονται σ επιλεγμένα σημεία από το δήμο, συνήθως, κάθε περιοχής.

Χρήσιμες συμβουλές:
Ποια υλικά μπορώ να πετώ στο μπλε κάδο της ανακύκλωσης;
• χαρτοκιβώτια, χάρτινες συσκευασίες υγρών προϊόντων από χυμούς και γάλατα,
• αλουμινένια κουτάκια από αναψυκτικά και μπύρες,
• γυάλινα μπουκάλια κάθε είδους μικρά, μεγάλα πλαστικά μπουκάλια νερού, αναψυκτικών, απορρυπαντικών, τροφίμων κλπ
• σιδερένιες κονσέρβες από γάλα, τρόφιμα κλπ
• έντυπο χαρτί (εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία)
Τι κερδίζω με την ανακύκλωση;
• Δεν υποβαθμίζεται το φυσικό περιβάλλον
• Επιβραδύνεται η εξάντληση των φυσικών πόρων
• Δεν γεμίζει η επιφάνεια της γης με υλικά που φαίνονται άχρηστα, αλλά στην ουσία είναι χρήσιμα και πολύτιμα – Αντίθετα τα υλικά αυτά χρησιμοποιούνται ξανά
• Δεν επιβαρύνονται στο πολλαπλάσιο οι Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων, για τους οποίους τόσες διαφωνίες έχουν προκύψει και αυξάνεται η διάρκεια ζωή τους
Η ανακύκλωση είναι η διαδικασία όπου τα απορριπτόμενα υλικά συλλέγονται, ταξινομούνται και μετατρέπονται σε πρώτη ύλη και στην συνέχεια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή νέων προϊόντων. Ουσιαστικά είναι η επαναφορά των χρήσιμων υλικών στο φυσικό και οικονομικό κύκλο . θεωρείτε ως μία πολύ σημαντική πρακτική αν την συγκρίνουμε με την ενέργεια που απαιτείται και την μόλυνση που παράγεται κατά την παραγωγή από παρθένα υλικά.
Με τα σημερινά δεδομένα, στη χώρα μας παράγουμε κάθε χρόνο περισσότερο από 4.5 εκατομμύρια τόνους αστικών στερεών απορριμμάτων (απορρίμματα που προέρχονται από κατοικίες και εμπορικές δραστηριότητες), χωρίς να συμπεριλαμβάνονται στις ποσότητες αυτές τα απόβλητα της γεωργίας, του οικοδομικού τομέα και της βιομηχανίας. Αυτό σημαίνει ότι κάθε κάτοικος αυτής της χώρας παράγει κατά μέσο όρο 440 κιλά αστικά απορρίμματα ετησίως.
Τα πλεονεκτήματα της ανακύκλωσης
• Εξοικονόμηση των φυσικών πόρων.
• Μείωση της ρύπανσης και των υγειονομικών κινδύνων που σχετίζονται με την αποτέφρωση και την υγειονομική ταφή.
• Μείωση της ποσότητας των αποβλήτων και του κόστους διάθεσης.
• Κατά την ανακύκλωση προκύπτουν έξι θέσεις εργασίας, ενώ κατά την διάθεση των αποβλήτων με υγειονομική ταφή μόνο μία θέση εργασίας.
Ενδιαφέροντα στοιχεία για την ανακύκλωση
• Η παραγωγή ενός τόνου χαρτιού από παλιό χρησιμοποιημένο χαρτί σε σχέση με την παραγωγή ενός τόνου χαρτιού από παρθένες πρώτες ύλες (χαρτοπολτός):
Εξοικονομεί 17 δέντρα
Εξοικονομεί το 50% της ενέργειας και της κατανάλωσης νερού
Έχει ως αποτέλεσμα 74% λιγότερη ατμοσφαιρική ρύπανση και 35% λιγότερη ρύπανση του αέρα.
• Δημιουργεί πενταπλάσιες θέσεις εργασίες.
• Μειώνει δραστικά τα απορρίμματα που καταλήγουν στις χωματερές και τις ουσίες που ελευθερώνονται στο νερό.
• Δάση τα οποία χρειάστηκαν πάνω από 1000 χρόνια για να αναπτυχθούν μπορούν να εξαφανιστούν μέσα σε 12 λεπτά.
• Αν όλοι οι κάτοικοι της Ελλάδας ανακυκλώναμε τα αλουμινένια κουτάκια που αγοράζουμε οι ελληνικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα μειώνονταν κατά 250 χιλιάδες τόνους ετησίως.
• Αν όλοι οι κάτοικοι της Ελλάδας ανακυκλώναμε όλα τα υλικά συσκευασίας και χάρτου θα αποφεύγονταν η έκλυση 3,84 εκατοµµυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα;
• Η παραγωγή προϊόντων από ανακυκλωμένο υλικό απαιτεί λιγότερη ενέργεια από ότι η παραγωγή τους από πρώτες ύλες. Με τη χρήση ενέργειας και κάθε επιπλέον κιλοβατώρα επιβαρύνει την ατμόσφαιρα µε ένα κιλό διοξειδίου του άνθρακα.
• Η ενέργεια που μπορεί να εξοικονομηθεί µε την ανακύκλωση των υλικών συσκευασίας και χάρτου αντιστοιχεί στην ενέργεια που καταναλώνει η πόλη της Αθήνας σε τέσσερις μήνες.
• Για κάθε τόνο απορριμμάτων που αποτρέπουμε από τις χωματερές και ανακυκλώνεται ή κομποστοποιείται, αποφεύγεται η έκλυση 260-470 κιλών ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
• Σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής ενός προσωπικού υπολογιστή παράγονται 1.500 κιλά αποβλήτων, ενός φορητού υπολογιστή 400 κιλά και ενός κινητού τηλεφώνου 75 κιλά.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΝΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

Θα πρέπει να ενημερωθούμε σιγά-σιγά, να μετεξελιχθούμε σε περιβαλλοντικά υπεύθυνους και ενεργούς πολίτες-καταναλωτές, που μπορούμε να έχουμε σαν γενικές αρχές για τις αγορές μας τα παρακάτω:
• Να αναζητούμε το λογότυπο της ανακύκλωσης στα προϊόντα που αγοράζουμε.
• Να συμμετέχουμε ενεργά σε προγράμματα ανακύκλωσης της περιοχής μας και να πιέζουμε τους Δήμους μας και τους αρμόδιους φορείς αν δεν υπάρχουν τέτοια προγράμματα. Ας μην ξεχνάμε όμως, ότι η ανακύκλωση είναι η δεύτερη καλύτερη λύση, η αποφυγή δημιουργίας απορριμμάτων είναι η καλύτερη λύση.
• Να προτιμούμε τις συσκευασίες που μπορούν να επιστραφούν και να επαναχρησιμοποιηθούν αντί των συσκευασιών μιας χρήσης.
• Όσες συσκευασίες δεν μπορούν να επιστραφούν και ξαναχρησιμοποιηθούν, ας φροντίζουμε να της δίνουμε για ανακύκλωση, εάν ανακυκλώνονται.
• Να αποφεύγουμε τα προϊόντα που έχουν υπερβολική συσκευασία.
• Να επιλέγουμε, στα πλαίσια των αναγκών μας, το μεγαλύτερο δυνατό μέγεθος ενός προϊόντος, γιατί έχει αναλογικά την μικρότερη σε βάρος συσκευασία.
• Να χρησιμοποιούμε τη δική μας πάνινη τσάντα ή δίχτυ ή οποιαδήποτε τσάντα μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί για τις αγορές μας.
• Να προτιμάμε τα απορρυπαντικά σε συμπυκνωμένη μορφή, γιατί έχουν λιγότερη συσκευασία κι εκείνα που έχουν χάρτινη συσκευασία (ιδιαίτερα αν είναι ανακυκλωμένη).
• Να προσέχουμε τις συσκευασίες στα προϊόντα που αγοράζουμε. Οι γυάλινες συσκευασίες είναι κατά τεκμήριο φιλικότερες προς το περιβάλλον από τις πλαστικές και τις αλουμινένιες συσκευασίες.
• Να αποφεύγουμε τη χρήση πλαστικών ειδών μιας χρήσης που τόσο επιβαρύνουν το περιβάλλον, όπως τα πλαστικά κυπελάκια ή πιάτα, οι πλαστικές ξυριστικές μηχανές μιας χρήσης.
• Να αποφεύγουμε προϊόντα που περιέχουν συστατικά, τα οποία προκαλούν αρνητικές επιπτώσεις, τόσο στην υγεία, όσο και στο περιβάλλον.
• Να χρησιμοποιούμε μπαταρίες που δεν έχουν κάδμιο ή υδράργυρο ή επαναφορτιζόμενες.
• Να προτιμάμε λάμπες φωτισμού μεγαλύτερης διάρκειας ζωής και χαμηλών ενεργειακών αναγκών.
• Να ανακυκλώνουμε το λάδι μηχανής του αυτοκινήτου. Δώστε το στο συνεργείο και µη το ρίχνετε στην αποχέτευση.

Στίλο Λιλιάνα
Γ΄ Υγείας & Πρόνοιας
Πηγή: users.sch.gr