Από τη μαθήτρια Άννα Λιακοπούλου, της Γ΄ Γυμνασίου
Η Νορβηγία είναι γνωστή παγκοσμίως για το προοδευτικό εκπαιδευτικό της σύστημα και τις αξιοσημείωτες επιδόσεις των μαθητών της. Γνωρίζοντας όμως αυτό το γεγονός , τίθεται το ερώτημα: Για ποιον λόγο είναι τόσο επιτυχής σε αυτόν τον τομέα και πώς θα μπορούσαμε να ενσωματώσουμε μερικά στοιχεία του εκπαιδευτικού της συστήματος, προκειμένου να επηρεάσουμε θετικά τα σχολεία της Ελλάδας;
Καταρχάς στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση της Νορβηγίας (13-16 ετών) οι μαθητές έχουν μια αίσθηση ελευθερίας εφόσον έχουν λόγο στη λήψη αποφάσεων. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές νιώθουν σαν ‘’συνεργάτες’’ των καθηγητών και αποκτούν μια πιο κοντινή σχέση χωρίς να φοβούνται να εκφράσουν ελεύθερα την άποψή τους. Με αυτόν τον τρόπο μπορούν να προτείνουν τρόπους βελτίωσης του μαθήματος, να εκφράσουν δυσκολίες και προβληματισμούς και να μην θεωρούν την θέση του καθηγητή ως μια θέση εξουσίας αλλά τις σχέσεις καθηγητών-μαθητών ως μια σχέση αλληλεπίδρασης με στόχο την πνευματική και μαθησιακή ανάπτυξη όλων των μαθητών.
Επιπλέον, ένας σημαντικός παράγοντας των επιδόσεων είναι η ατομικότητα των μαθητών. Στην Νορβηγία οι καθηγητές δεν κοιτάνε την τάξη σαν σύνολο αλλά εστιάζουν στον κάθε μαθητή ξεχωριστά αναγνωρίζοντας τα προτερήματά τους αλλά και τις δυσκολίες τους και προσαρμόζοντας την διδασκαλία για κάθε μαθητή .Επιπρόσθετα, οι μαθητές έχουν την επιλογή για συνεχή προβολή προγραμμάτων διδασκαλίας ώστε να μπορούν να αναπτύξουν πλήρως τις δεξιότητές τους. Τέλος, μεγάλο ρόλο στην εκπαίδευση παίζει η τεχνολογία, η οποία αναπτύσσεται συνεχώς στη σημερινή εποχή και κινεί το ενδιαφέρον των μαθητών κάνοντας το μάθημα πιο ενδιαφέρον.
Η Παναγιώτα Αρβανίτη, κάτοικος Νορβηγίας, εκπαιδευτικός λέει : «Δεν υπάρχουν φροντιστήρια εδώ. Αν ένας μαθητής αντιμετωπίζει προβλήματα, τότε οι δάσκαλοι καλούν ειδικευμένο εκπαιδευτικό προσωπικό το οποίο θα ασχοληθεί με τις γνωσιακές δυσκολίες του μαθητή. Και αυτό εντός των δημόσιων δομών παιδείας χωρίς καμία επιβάρυνση για τους γονείς»
Και σε κάποιο άλλο σημείο επισημαίνει: «Το ασύγκριτο όπλο του νορβηγικού εκπαιδευτικού συστήματος είναι η ολοκληρωτική προσήλωση στην ανάπτυξη του παιδιού. Δεν τους ενδιαφέρει μόνο να βγάζουν έξυπνους και ικανούς μαθητές, αλλά πρωτίστως ευτυχισμένους ανθρώπους χωρίς ψυχολογικά προβλήματα που θα τους ταλαιπωρούν αργότερα για μια ζωή. Η εκπαίδευση είναι ανθρωποκεντρική και όχι γνωσιοκεντρική. Οι γνώσεις έπονται. Προηγείται ο άνθρωπος. Και όλο αυτό αποδίδει και θα συνεχίσει να αποδίδει. Δεν βλέπεις δυστυχισμένους μαθητές και αυτό είναι κατόρθωμα».
Κατά την άποψή μου, ό,τι ειπώθηκε προηγουμένως θα μπορούσε κάλλιστα να ενσωματωθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας. Είναι προφανές πως η πληθώρα μαθητών της σημερινής εποχής δεν είναι ιδιαίτερα πρόθυμη να συμμετέχει και να προσέχει στο μάθημα του σχολείου. Θεωρώ πως αυτό συμβαίνει διότι ο τρόπος διδασκαλίας του μαθήματος δεν κινεί το ενδιαφέρον σε όλους τους μαθητές, εφόσον όλοι τους διαφέρουν τόσο. Χρησιμοποιώντας , ωστόσο, την τεχνολογία στην εκπαίδευση θα μπορούσαμε να κερδίσουμε την προσοχή περισσότερων μαθητών. Επιπλέον, κάτι που πιστεύω πως παίζει τεράστιο ρόλο στην στάση των μαθητών, είναι πως βλέπουν τους καθηγητές ως μια θέση εξουσίας της οποίας ο ρόλος είναι να τους επιπλήξει για τα λάθη τους. Έτσι η άποψή τους για τους καθηγητές είναι αρνητική και για αυτό υπάρχει δυσκολία στην ανάπτυξη συνεργασίας τους. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η δημοκρατική προσέγγιση στη Νορβηγία, όπου οι μαθητές συμμετέχουν ενεργά στην διαδικασία λήψης αποφάσεων και στη διαμόρφωση του σχολικού κλίματος, είναι κάτι που θα μπορούσε να ενσωματωθεί στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα για να ενισχυθεί η ενεργή συμμετοχή και η υπευθυνότητα των μαθητών.
Σαν συμπέρασμα, παρατηρείται πως η εκπαίδευση στη Νορβηγία προσφέρει ένα πολύ καλό παράδειγμα εκπαίδευσης. Αν η Ελλάδα ενσωμάτωνε κάποια από τα θετικά στοιχεία του νορβηγικού εκπαιδευτικού μοντέλου, θα μπορούσε να βελτιώσει την ποιότητα της εκπαίδευσης και να προσφέρει στους μαθητές πιο πολλές ευκαιρίες για προσωπική ανάπτυξη.
