ΔΩΔΕΚΑΘΕΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ

Screenshot_565

Τι είναι Θεός ; Τι μη Θεός: και τι τ΄ ανάμεσό τους

(Απόσπασμα από την «Ελένη» του Γιώργου Σεφέρη)

Οι μαθητές αναρωτιούνται πάνω στις διαφορές της αρχαίας ελληνικής  θρησκείας του Δωδεκάθεου και του Χριστιανισμού. Στο δωδεκάθεο οι Θεοί παρεμβαίνουν στη ζωή των ανθρώπων. Τους επισκέπτονται παίρνοντας τη μορφή ανθρώπου (ενανθρώπιση) ή αποκαλύπτουν την ύπαρξή τους με θεϊκό τρόπο (επιφάνεια). Δημιουργούν θετικές ή αρνητικές σχέσεις με τους ανθρώπους , αγαπούν τις θυσίες , τιμωρούν όταν οι άνθρωποι ξεπερνούν το μέτρο .

Από την άλλη στη χριστιανική θρησκεία ο Θεός δίνει στον άνθρωπο ελευθερία να πάρει τις δικές του αποφάσεις ανεξαρτήτως αν είναι σωστές ή όχι. Ο Θεός παρεμβαίνει όταν ο άνθρωπος το ζητήσει μέσω της προσευχής. Ο Θεός είναι γεμάτος αγάπη. Δεν είναι τιμωρός Δέχεται τους αμαρτωλούς όταν εκείνοι μετανοήσουν. Και τους αγαπάει όλους το ίδιο.

Οι μαθήτριες της Γ΄ Γυμνασίου Θεοδώρα Καλογεροπούλου και Μυρτώ Καλλέργη μιλούν για την ενανθρώπιση των Ολύμπιων Θεών κατά την οποία ο Θεός παίρνει τη μορφή ενός ανθρώπου και παρεμβαίνει στην ανθρώπινη ζωή επισκεπτόμενος τους θνητούς. Ωστόσο, από τον Όμηρο παρατηρούμε σημάδια αλλαγής, όσον αφορά το ελεύθερο της βούλησης των ανθρώπων, αντίληψη που θα εκφραστεί καλύτερα στους τραγικούς ποιητές.

Η  Αλίκη Βαρθολομαίου, μαθήτρια της Γ΄ Γυμνασίου συνεχίζει λέγοντας ότι οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου φαίνεται να παρεμβαίνουν  στις ζωές των ανθρώπων για δύο κυρίως λόγους. Πρώτον επειδή τους νοιάζονται και τους αγαπούν, όπως η θεά Αθηνά, τον Οδυσσέα σε όλη την διάρκεια της επιστροφής του, στην Ιθάκη και δεύτερον για να τους τιμωρήσουν για την ασέβεια και την ύβρη που έχουν δείξει προς το πρόσωπό τους, όπως ο Δίας με τον κατακλυσμό που προκάλεσε για να πνίξει τους ανθρώπους επειδή ήταν ανυπάκουοι. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα των θεϊκών παρεμβάσεων στις ζωές των ανθρώπων.

Από την άλλη όλες οι μαθήτριες συμφωνούν ότι οι άνθρωποι για να δείξουν τον σεβασμό ή για να τους καλοπιάσουν κάνουν συνέχεια θυσίες ζώων ή ακόμα και ανθρώπων με σκοπό να κερδίσουν την εύνοια και την βοήθειά τους

Επίσης, οι θεοί τιμωρούν τους ανθρώπους δείχνοντας την δύναμή τους και την απαίτηση που έχουν για σεβασμό. Θεωρούν τους ανθρώπους κατώτερα όντα και το δείχνουν με κάθε τρόπο. Τους τιμωρούν όταν ξεπεράσουν το μέτρο, διαπράξουν ύβρη. Η τιμωρία μπορεί να είναι και θάνατος, επισημαίνει η Θεοδώρα και η Μυρτώ.

Τέλος, 0ι Θεοί έχουν ανθρώπινα πάθη, ερωτεύονται, ζηλεύουν και εκδικούνται τους θνητούς όπως για παράδειγμα η Ήρα με την ζήλεια της και ο Δίας που έκανε παιδιά με θνητές ή ο Ποσειδώνας που ταλαιπωρεί τον Οδυσσέα και εμποδίζει την επιστροφή αλλά και πολλά άλλα παραδείγματα.

Ο Θεός στη χριστιανική θρησκεία

Ο θεός δεν παρεμβαίνει στην ζωή των ανθρώπων αφήνοντας τους να δρουν και να πράττουν ό,τι πιστεύουν με την απειλή ότι θα κριθούν μετά τον θάνατό τους ανάλογα με τις επιλογές που έκαναν στην ζωή τους. Δεν τους αναγκάζει να πιστέψουν σε αυτόν και στην βασιλεία του και τους αφήνει να μάθουν από τα λάθη τους. Ο Θεός παρεμβαίνει μόνο όταν ο άνθρωπος το ζητήσει μέσα από την προσευχή. Οι άνθρωποι για να κερδίσουν την εύνοια του θεού πηγαίνουν στην εκκλησία και προσεύχονται ή ζητάνε την συγχώρεση για τις αμαρτίες τους. Ο χριστιανικός Θεός  δεν έχει ανθρώπινα πάθη, αγαπά όλους τους ανθρώπους ίσα και τους βοηθά να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους.

 Χριστιανισμός και Δωδεκάθεο

Από τους Δημήτρη Κορίλη & Άγγελο Κελεσίδη,  μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου

Η Θρησκειολογία έχει καταλήξει στην άποψη ότι όλοι σχεδόν οι άνθρωποι πίστευαν και πιστεύουν σε κάποιον θεό. Ένα παράδειγμα ορισμού της θρησκείας είναι, η πίστη στην οποία καταλήγει ο άνθρωπος προκειμένου να εξηγήσει το μυστήριο της ύπαρξής του και να αντιμετωπίσει τους φόβους του.

Το δωδεκάθεο, οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου, ήταν οι κύριοι θεοί της ελληνικής μυθολογίας, της πολυθεϊστικής θρησκείας των αρχαίων Ελλήνων. Ο χριστιανισμός είναι μονοθεϊστική θρησκεία η οποία βασίζεται στη ζωή και τη διδασκαλία του Ιησού Χριστού, του Υιού του Θεού και είναι η μεγαλύτερη θρησκεία στον κόσμο.

Οι δύο θρησκείες έχουν υπάρξει οι μεγαλύτερες και πιο σημαντικές θρησκείες στην ιστορία του ελληνισμού και έχουν καθορίσει για αιώνες την ζωή και την συμπεριφορά των ανθρώπων μέσω της λατρείας τους.

 Διαφορές

Συγκρίνοντας τις δύο θρησκείες, εντοπίζουμε σημαντικές διαφορές: την έννοια της αγάπης, την τιμωρία και τη συγχώρεση, τη θεϊκή παρέμβαση και την ελευθερία, τον ανθρωπομορφισμό και την έννοια της θυσίας.

Οι θεοί της αρχαίας ελληνικής θρησκείας έχουν ανθρώπινα στοιχεία και χαρακτηριστικά, εμφανίζουν προτερήματα και ελαττώματα που μοιάζουν με τα ανθρώπινα και συμβολίζουν πτυχές της ανθρώπινης ζωής και συμπεριφοράς. Αυτό δεν σημαίνει μόνο ότι τους φαντάζονταν με ανθρώπινη μορφή, αλλά και ότι σκέφτονταν, αισθάνονταν, μιλούσαν και ενεργούσαν όπως οι άνθρωποι. Διαφορετική φαντάζονταν μόνο την τροφή τους και τους θεωρούσαν αθάνατους. Επικοινωνούσαν με τους θνητούς παίρνοντας τη μορφή κάποιου συγκεκριμένου ανθρώπου ή και παρουσιάζονταν με το «πραγματικό» τους πρόσωπο.

Ο Ιησούς Χριστός όμως είναι ο Θεάνθρωπος, ο Θεός της αγάπης που ενσαρκώθηκε, δηλαδή στο πρόσωπό του ενώθηκαν και οι δύο φύσεις, η θεία και η ανθρώπινη. Ο Χριστός γεννήθηκε και ήρθε στη γη ως άνθρωπος, δηλαδή ενανθρωπίστηκε, προκειμένου να θυσιαστεί για την σωτηρία της ψυχής του ανθρώπου. Σταυρώθηκε και πέθανε για να αναστηθεί, νικώντας τον θάνατο, ως ο μόνος που αγάπησε πραγματικά τον άνθρωπο και θυσιάσθηκε για την σωτηρία του.

Οι θεοί της αρχαίας ελληνικής θρησκείας παρεμβαίνουν στη ζωή των ανθρώπων και κυβερνούν όλες τις πτυχές της ζωής τους. Ο Χριστός όμως δίδαξε για την ανθρώπινη ελευθερία, για τη δυνατότητα που έχουν οι άνθρωποι να επιλέξουν τον δρόμο της αρετής και της αγάπης.

Μία πολύ βασική διαφορά μεταξύ χριστιανισμού και της αρχαίας ελληνικής θρησκείας είναι η έννοια της αμαρτίας, της μετάνοιας και της θεϊκής τιμωρίας. Για παράδειγμα, η καταστροφή της Τροίας παρουσιάζεται από τον ιστορικό Ηρόδοτο ως θεϊκή βούληση, καθώς το «θεῖον» θέλησε να δείξει ότι τα σοβαρά αμαρτήματα (όπως η αγνωμοσύνη του Πάρη προς τον Μενέλαο που τον φιλοξενούσε) φέρνουν ολέθριες συνέπειες για αυτούς που τα διαπράττουν. Οι θεοί είναι τιμωροί, στα μεγάλα αδικήματα εφαρμόζουν μεγάλες τιμωρίες. Κίνητρο της θείας βούλησης είναι η ύβρις, η παραβίαση των ορίων και των νόμων. Όταν οι άνθρωποι υπερβούν κάποια όρια, οι θεοί εκδηλώνουν θεϊκό φθόνο (φθονερόν θείον) και παρεμβαίνουν ενεργά για να αποκαταστήσουν την τάξη.

Στην Οδύσσεια του Ομήρου, ο θεός Ποσειδώνας εκδικείται τον Οδυσσέα για την τύφλωση του γιου του, του Κύκλωπα Πολύφημου. Τον κρατά αιχμάλωτο στο νησί της Καλυψώς και προκαλεί θαλασσοταραχή, προκειμένου να τον εμποδίσει να επιστρέψει στην Ιθάκη. Ο θεός αντιδρά στο πλαίσιο της εκδίκησης, παρεμβαίνει στα ανθρώπινα πράγματα με βάση την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση. Στην Ιλιάδα οι θεοί παίρνουν μέρος στα ανθρώπινα πράγματα υποστηρίζοντας ή τους Έλληνες ή τους Τρώες. Η Αθηνά και η Ήρα παίρνουν το μέρος των Ελλήνων ενώ η Άρτεμις, η Αφροδίτη και ο Άρης το μέρος των Τρώων, έχοντας δηλαδή τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά της φιλίας και της εχθρότητας, της καλοσύνης και της διχόνοιας μεταξύ τους.

Αντίθετα, ο Χριστός δίδαξε πως ο άνθρωπος είναι αδύνατον να μη σφάλει (ουδείς αναμάρτητος). Για κάθε αμαρτία όμως είναι ελεύθερος να μετανοήσει και να ζητήσει συγχώρεση από τον Θεό. Στον Χριστιανισμό, ο Θεός είναι αγάπη και η θεία δικαιοσύνη δεν μοιάζει με την ανθρώπινη. Ο Θεός δεν είναι τιμωρός, αγαπά και συγχωρεί.

Τέλος, πολύ σημαντική διαφορά είναι η έννοια της θυσίας. Οι αρχαίοι Έλληνες θυσίαζαν ζώα στους θεούς για να τους εξευμενίσουν. Επίσης τους πρόσφεραν καρπούς, φρούτα και λαχανικά, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του κάθε θεού και της κάθε γιορτής. Ο Θεός της Χριστιανικής θρησκείας δεν ζητάει θυσίες, ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός ο Υιός του Θεού ενανθρωπίστηκε και θυσιάστηκε για τη σωτηρία του ανθρώπου.

Συνοψίζοντας μπορούμε να πούμε πως, κατά τη διαδρομή της ανθρώπινης ιστορίας οι άνθρωποι στρέφονται στη λατρεία του θεού προσπαθώντας να κατανοήσουν τον κόσμο και να δώσουν απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα της ύπαρξης. Παρά τις παραπάνω διαφορές τους, οι δύο θρησκείες έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στη ζωή και στη συμπεριφορά των ανθρώπων κατά τους αιώνες.

Πηγές:

Βιβλίο Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας Γ’ Γυμνασίου

Βιβλίο Θρησκευτικών Β’ Λυκείου

el.Wikipedia.org

users.sch.gr

sansimera.gr/biographies

larissanet.gr

iellada.gr

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης