
Της Δέσποινας Ξένου
Η Άνοιξη δεν θα μπορούσε παρά να είναι ένα σταθερό λογοτεχνικό μοτίβο στο έργο πολλών ποιητών οι οποίοι ταυτίζουν το πάθος και τη χαρά της ζωής με την Άνοιξη και τα χρώματά της. Οι στίχοι που αφιερώνονται στην Άνοιξη, μας θυμίζουν όσα χάνουμε αν την κρατάμε μακριά μας.
Οι ποιητές σ΄όλον τον κόσμο γράφουν και υμνούν την ποίηση.
Οδυσσέας Ελύτης
“Την Άνοιξη αν δεν την βρεις, τη φτιάχνεις”, “το νου σας¨ από μας η Άνοιξη εξαρτάτα”, ή “Ο ήλιος ο ηλιάτορας ο πετροπαιχνιδιάτορας… λίγο το στόμα του άνοιξε… κι ευθύς εμύρισε άνοιξη”.
Πάμπλο Νερούδα
“Μπορείς να κόψεις όλα τα λουλούδια, αλλά δεν μπορείς να σταματήσεις την Άνοιξη”
Υποδεχόμαστε την Άνοιξη με ποιήματα σπουδαίων ποιητών μας που αφιερώνονται σ΄ αυτήν.
Γιώργος Σεφέρης (1900-1971)
Ο Γιώργος Σεφέρης ήταν Έλληνας διπλωμάτης και ποιητής και ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας. Είναι ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές και εκ των δύο μοναδικών Ελλήνων βραβευμένων με Νόμπελ, μαζί με τον Οδυσσέα Ελύτη.
Άνοιξη μ.Χ.
Πάλι με την άνοιξη
φόρεσε χρώματα ανοιχτά
και με περπάτημα αλαφρύ
πάλι με την άνοιξη
πάλι το καλοκαίρι
χαμογελούσε.
Μέσα στους φρέσκους ροδαμούς
στήθος γυμνό ως τις φλέβες
πέρα απ’ τη νύχτα τη στεγνή
πέρα απ’ τους άσπρους γέροντες
που συζητούσαν σιγανά
τι θα ‘τανε καλύτερο
να παραδώσουν τα κλειδιά
ή να τραβήξουν το σκοινί
να κρεμαστούνε στη θηλιά
ν’ αφήσουν άδεια σώματα
κει που οι ψυχές δεν άντεχαν
εκεί που ο νους δεν πρόφταινε
και λύγιζαν τα γόνατα.
16 Μαρτίου 1939
Άννα Αγγελοπούλου «Η Άνοιξη στην ποίηση και τη ζωγραφική»
Οδυσσέας Ελύτης (1911-1996)
Ποιητική Συλλογή «Τα ετεροθαλή»
Ο Οδυσσέας Ελύτης, ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, μέλος της λογοτεχνικής γενιάς του ’30. Βραβεύτηκε το 1960 με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και το 1979 με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, ο δεύτερος μέχρι σήμερα Έλληνας που τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Ψαλμός και ψηφιδωτό για μιαν Άνοιξη στην Αθήνα
Άνοιξη θρύψαλο μενεξεδί
Άνοιξη χνούδι περιστέρας
Άνοιξη σκόνη μυριόχρωμη
Στ’ ανοιχτά χαρτιά και στα βιβλία
Κιόλας φυσούσε χλιαρό αεράκι
Με τσιγγάνες που άρπαζε
Σαν
Χαρταετούς
Ψηλά
Και πουλιά που δοκίμαζαν το νέο τιμόνι τους
Άνοιξη πίκρισμα του σκίνου
Άνοιξη άζωτο της αμασχάλης
Άνοιξη σουσάμι αόρατο
Από σύρμα που άξαφνα έσυρνε φωτιά
Στη γωνιά του δρόμου με τις Καρυάτιδες
Στρίβοντας
Ένα τραμ
Εστρίγγλιζε
Στ’ άδεια οικόπεδα η μασιά του ήλιου εσκάλιζε
Την τσουκνίδα και το σαλιγκαρόχορτο.
1939
Κώστας Καρυωτάκης (1896-1928)
Ποιητική συλλογή «Ο πόνος των πραμάτων» (1919)
Ο Κώστας Καρυωτάκης ήταν Έλληνας ποιητής και πεζογράφος. Θεωρείται ο κυριότερος εκφραστής της σύγχρονης λυρικής ποίησης και τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες.
Άνοιξη
Στον κήπο απόψε μου μιλεί μια νέα μελαγχολία.
Βυθίζει κάποια μυγδαλιά το ανθοχαμόγελό της
στου βάλτου το θολό νερό. Κ’ η θύμηση της νιότης
σαλεύει τόσο θλιβερά την άρρωστη ακακία…
Εξύπνησε μια κρύα πνοή μες στη σπασμένη σέρα,
όπου τα ρόδα είναι νεκρά και κάσα η κάθε γλάστρα.
Το κυπαρίσσι, ατέλειωτο σα βάσανο, προς τ’ άστρα
σηκώνει τη μαυρίλα του διψώντας τον αέρα.
Και πάνε, πένθιμη πομπή λες, της δεντροστοιχίας
οι πιπεριές και σέρνονται τα πράσινα μαλλιά τους.
Οι δυο λατάνιες ύψωσαν μες στην απελπισιά τους
τα χέρια. Κ’ είναι ο κήπος μας κήπος μελαγχολίας.
Μαρία Πολυδούρη (1902-1930)
Ποιητική Συλλογή “Οι τρίλλιες που σβήνουν” (1928)
Η Μαρία Πολυδούρη ήταν Ελληνίδα ποιήτρια της νεορομαντικής σχολής. Ήταν κόρη του εξαίρετου φιλολόγου Ευγένιου Πολυδούρη, από τη Μικρομάνη, και της Κυριακής Μαρκάτου, μιας γυναίκας με πρώιμες φεμινιστικές αντιλήψεις. Ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές της σπουδές στην Καλαμάτα, ενώ είχε φοιτήσει σε σχολεία του Γυθείου και των Φιλιατρών, αλλά και στο Αρσάκειο της Αθήνας για δύο χρόνια.
ΑΝΟΙΞΗ
Φούντωσε η Άνοιξη και δω σε κάθε δέντρου κλώνο.
Τα πάρκα λουλουδίσανε και κείνα
Μα δε μου λέει η γιορτερή χαρά τους, παρά μόνο
πως λείπω μακριά ’πο σέν’ Αθήνα.
Έρχεται ακάλεστη, βουβή, μεσ’ στου ηλίου το θάμπος
βροχούλα που κανείς δεν υποπτέφτη
και νοιώθω, η νοσταλγία σου καθώς μ’ ανάφτει, σάμπως
ξεχωριστά για μένανε να πέφτη.
Παρίσι. Άνοιξη 1927
Κύρια εικόνα άρθρου “Primavera”
“Η Άνοιξη” ή “Primavera”, επίσης γνωστή ως “Η Αλληγορία της Άνοιξης” έργο του διακεκριμένου καλλιτέχνη της Ιταλικής Αναγέννησης, Σάντρο Μποτιτσέλι.
Πηγές