ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΡΕΛΗΣ
Τα Χριστούγεννα είναι μια από τις πιο σημαντικές εορτές των Χριστιανών άλλα και μια περίοδος όπου πολλά ήθη και έθιμα αναβιώνουν σε όλες τις περιοχές της Κρήτης. Από τα πιο γνωστά έθιμα που ξεχωρίζουν είναι τα χοιροσφάγια, τα γλυκίσματα, τα κάλαντα και τα διάσημα Χριστόψωμα!
Πιο συγκεκριμένα, το Χριστόψωμο αποτελεί μια ιδιαίτερη εορταστική πινελιά στο κρητικό τραπέζι. Από το ζύμωμα, την Παρασκευή μέχρι και την κατανάλωση του είναι μια ιεροτελεστία με βαθιά νοήματα, που συνδέονται με την ευφορία της γης, την υγεία και την ευδαιμονία των ανθρώπων. Αρχικά, οι κρητικοπούλες βάζουν στη ζύμη τους τα πιο μοσχομυρωδάτα και φρέσκα υλικά όπως αλεύρι, μέλι, ροδόνερο, κανέλλα και γαρίφαλο ενώ σιγοτραγουδάνε ταυτόχρονα «ο Χριστός γεννιέται, το φως ανεβαίνει, το προζύμι για να γένει». Στη συνέχεια χωρίζουν το ζυμάρι στη μέση και με το ένα κομμάτι φτιάχνουν μια κουλούρα, ενώ με το υπόλοιπο σχηματίζουν ένα σταυρό με λωρίδες από την ζύμη. Στο κέντρο τοποθετούν ένα ολόκληρο καρύδι, ενώ στην άδεια επιφάνεια σχεδιάζουν πανέμορφα και εξαιρετικά καλλιτεχνικά σχήματα (ξόμπλια και πλουμίδια) με το μαχαίρι ή το πιρούνι όπως λουλούδια, καρπούς και ζώα, τα οποία αντανακλούν την αγωνία των ανθρώπων για την εξέλιξη της παραγωγής. Τέλος, το Χριστόψωμο το κόβουν ανήμερα τα Χριστούγεννα και το μοιράζουν σε όλα τα μέλη της οικογένειας, ανταλλάσσοντας ευχές!
