Ο πόλεμος σκοτώνει!
Ανέκαθεν ο πόλεμος αποτελεί μαύρη σελίδα για την ιστορία πολλών λαών. Ανοίγοντας την τηλεόραση ή τα ΜΜΕ για να διαβάσουμε τα τελευταία νέα, θα διαπιστώσουμε ότι ο πόλεμος είναι από τα συνηθέστερα θέματα που απασχολούν τον κόσμο μας. Χιλιάδες συνάνθρωποί μας στην γειτονική Ουκρανία είναι αναγκασμένοι να κρύβονται κάθε φορά που ακούνε τον ελάχιστο ήχο φοβούμενοι για την ζωή τους…Ωστόσο, η επιβίωση τους δε είναι το μόνο που θέτει σε κίνδυνο ο πόλεμος!
Είναι αυτονόητο ότι το φαινόμενο αυτό έχει καταστροφικές συνέπειες τόσο για τους ανθρώπους όσο και για την κοινωνία τους. Ο πόλεμος κάνει την ζωή να φαντάζει εύθραυστη, προκαλώντας αισθήματα ανασφάλειας και φόβου, καθώς οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν εάν θα μπορέσουν να επιβιώσουν μέσα σε αυτόν τον μαζικό όλεθρο. Στα πεδία των μαχών, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ή από τις αρρώστιες και την πείνα πεθαίνουν βάρβαρα χιλιάδες αβοήθητοι άνθρωποι που μπλέχτηκαν χωρίς την θέληση τους σε ένα καταστροφικό παιχνίδι με μόνη διέξοδο τον θάνατο. Παράλληλα, όσοι δεν βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αναγκάζονται να εγκαταλείπουν την εστία τους, ενώ εκατοντάδες παιδιά χάνουν τους γονείς τους και καταλήγουν σε συχνά απρόσωπα ορφανοτροφεία. Οι επιπτώσεις, ωστόσο, δεν είναι πάντα μόνο σωματικές, αφού οι πληγέντες τραυματίζονται ψυχικά, κουβαλώντας στην υπόλοιπη ζωή τους τις οδυνηρές εμπειρίες. Τα μικρά χάνουν την αθωότητα τους και μετατρέπονται σε στυγνούς τιμωρούς. Ο πόλεμος καλλιεργεί το μίσος και την εκδικητική συμπεριφορά. Οι άνθρωποι ενεργοποιούν το ένστικτο επιβίωσης και γίνονται «αγρίμια» που νοιάζονται μόνο για το εγώ και όχι για το εμείς. Τέλος, στις διαπροσωπικές σχέσεις επικρατούν η καχυποψία και η απομόνωση, ο ρατσισμός και οι προκαταλήψεις, ο φόβος για το ξένο ή το διαφορετικό.
Θα αποτελούσε σοβαρή παράλειψη επίσης να μην αναφέρουμε τις συνέπειες του πολέμου στην κοινωνία ως σύνολο. Στον πόλεμο σταματούν όλα και κυριαρχεί η οπισθοδρόμηση. Παύει να συντελείται κάθε είδους πολιτισμική πρόοδος, κλείνουν τα σχολεία, επικρατεί η ανεργία, χρεωκοπούν εργοστάσια και ως συνέπεια παρακμάζει η οικονομία. Επιπλέον, οι άνθρωποι νιώθουν ανασφάλεια και αβεβαιότητα για το μέλλον και έτσι δεν βρίσκουν την έμπνευση για να δημιουργήσουν, ενώ, ταυτόχρονα, τα υπάρχοντα μνημεία πολιτισμού καταστρέφονται μέσα στη βαρβαρότητα του πολέμου. Παράλληλα, με το να σταματά η λειτουργία των σχολείων εμποδίζεται η πρόοδος του ανθρώπου και έτσι χάνεται η γνώση. Τέλος, οι ιδιοκτήτες εγκαταλείπουν τις επιχειρήσεις τους αφήνοντας τες στο έλεος του Θεού, με σκοπό την εύρεση ενός ασφαλέστερου μέλλοντος.
Ωστόσο οι συνέπειες του πολέμου παρατηρούνται τόσο στο ανθρωπογενές όσο και στο φυσικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, το φαινόμενο των περιβαλλοντικών επιπτώσεων χαρακτηρίζεται ως πολυδιάστατο, καθώς επηρεάζεται τόσο από τις συνθήκες μιας πολεμικής επιχείρησης όσο και από τα είδη όπλων που θα χρησιμοποιηθούν. Όμως, σε όλους τους πολέμους τα αποτελέσματα των εκρήξεων των υποδομών και των εγκαταστάσεων προκαλούν στο έδαφος και στα τοπία ανεπανόρθωτες ζημιές. Ρυπαίνουν σε μεγάλο βαθμό το περιβάλλον και τα εγγύτερα υδάτινα οικοσυστήματα. Επιπλέον, χωρίς την απαραίτητη επιτήρηση μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, γεγονός που προκαλεί τεράστια μόλυνση καθώς δεν τηρούνται τα μέτρα προστασίας. Τέλος, είναι ευρέος αποδεκτό ότι η εκμετάλλευση των ζώων είναι από τα σημαντικότερα προβλήματα του πολέμου. Ζώα, όπως τα άλογα και τα γαϊδούρια, χρησιμοποιούνται για την μεταφορά πολεμοφοδίων και αποθεμάτων, καθώς και ορισμένα σέρνονται στα πεδία των μαχών που αποτελεί και τον τελευταίο τους προορισμό. Τρανό παράδειγμα είναι τα ζώα που πρωτοστάτησαν στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο δίχως τη θέλησή τους και τα οποία θανατώθηκαν εξαιτίας της απανθρωπιάς και της βιαιότητας των ανθρώπων.
Συνοπτικά, οι συνέπειες του πολέμου είναι αναρίθμητες και η ζημιά που προκαλεί είναι ανυπολόγιστη. Ωστόσο, παρ΄ ότι φαντάζει ένα άλυτο πρόβλημα, με συνεργασία και συλλογική προσπάθεια μπορούμε να τον εξαλείψουμε και να δώσουμε την θέση του στην ειρήνη και την αλληλεγγύη.
Ιφιγένεια Θωμάκου
& Αλίσια Δημουλά
