Το ’21 ανέδειξε ήρωες που είχαν ένα σκοπό, το καλό της πατρίδας. Δυστυχώς, όμως, πολλοί απ’ αυτούς είχαν άδοξο τέλος, όχι γιατί έπεσαν από το σπαθί των Τούρκων, αλλά επειδή εξοντώθηκαν από τους ίδιους τους Έλληνες.

Ας θυμηθούμε τον «τουρκοφάγο» Νικηταρά, του οποίου το ήθος θαύμαζαν και οι Τούρκοι, που συνελήφθη το Δεκέμβρη του 1839 με την κατηγορία της συνομωσίας κατά του Όθωνα και δικάστηκε. Εξορίστηκε για ενάμιση χρόνο στην Αίγινα και η πατρίδα, όταν γύρισε από την εξορία τυφλός, του «παραχώρησε» μια θέση ζητιάνου έξω από το ναό της Ευαγγελίστριας.

Ανάλογη «τιμή» περίμενε και τη Μαντώ Μαυρογένους, που έδωσε όλη την περιουσία της στον Αγώνα, αλλά διώχτηκε από τις συνωμοτικές ενέργειες του Κωλέττη και του Μαυροκορδάτου. Μετά το τέλος του Αγώνα έκανε αίτηση και ζητούσε από το κράτος μια μικρή σύνταξη. Ο κρατικός υπάλληλος τη ρώτησε: «και τι κάνατε για τον Αγώνα;» Και εκείνη απάντησε «τίποτα». Πέθανε σε ηλικία 44 χρόνων φιλοξενούμενη σ’ ένα σπίτι φίλων.

Αλλά το επίσημο ελληνικό κράτος πρόσφερε «ανταπόδοση» και στη μεγαλύτερη φυσιογνωμία της ελληνικής επανάστασης, το Γέρο του Μοριά. Ο Κολοκοτρώνης, μετά την ανάκτηση της Τριπολιτσάς και τη συντριβή του Δράμαλη στα Δερβενάκια, έγινε σύμβολο στις καρδιές των σκλαβωμένων Ελλήνων, αλλά και επικίνδυνος για τους πολιτικούς.

Έτσι, αναίτια φυλακίζεται το 1825 στην Ύδρα και το 1833 μαζί με τον Πλαπούτα συλλαμβάνεται για «εσχάτη προδοσία» και φυλακίζεται στα μπουντρούμια του Παλαμηδίου. Δικάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο από το δικαστήριο, το οποίο αποτελούνταν από τον Πρόεδρο Πολυζωίδη και τους δικαστές Τερτσέτη, Λουκόπουλο, Σούτσο και Πάικο. Την καταδικαστική απόφαση αρνήθηκαν να υπογράψουν ο Πολυζωίδης και ο Τερτσέτης. Αργότερα ο Όθωνας μετέτρεψε τη θανατική ποινή σε 20/ετή κάθειρξη.

Δυστυχώς, τέτοιες σκοπιμότητες χαρακτηρίζουν την ιστορική πορεία της φυλής μας από την Αρχαιότητα και επιτρέπουν στον εθνικό μας ποιητή να πει:

«Σαν μισούνται ανάμεσό τους

Δεν τους πρέπει ελευθεριά»

Ας διδαχτούμε, λοιπόν, από το ’21.

Αν αποκτήσουμε μόρφωση και ενότητα «αλλοίμονο» σε όλους εκείνους, που, ιδιαίτερα σήμερα, μας κοιτάζουν με μια ειρωνεία στο βλέμμα… αλλά οι Έλληνες μέσα στις δυσκολίες «ανεβαίνουν», με την αριστοτελική σημασία της λέξης «ανάβασις».

Μεταξία Αλεξανδρή