Στολισμός καραβιού και δέντρου

Άρθρο της Αθηνάς Παπαγιάννη

Ένα από τα πιο διαδεδομένα Χριστουγεννιάτικα έθιμα αποτελεί το στόλισμα του δέντρου, ένα έθιμο παγκόσμιου εύρους. Τη σημερινή εποχή, οι άνθρωποι όλων των χωρών γνωρίζουν την ύπαρξη αυτού του εθίμου, όπου κάθε Δεκέμβριο στολίζεται ένα έλατο, φυσικό ή τεχνητό σε κάθε σπίτι. Ωστόσο, στην χώρα μας προτού διαδοθεί και  υιοθετηθεί αυτό το έθιμο οι Έλληνες κάτοικοι στόλιζαν καράβια μικρού μεγέθους.

Σύμφωνα με την παράδοση το έθιμο αυτό προέρχεται από την νησιωτική Ελλάδα. Η επιλογή του καραβιού, οφείλεται στη σχέση των Ελλήνων με την θάλασσα από τα αρχαία χρόνια αλλά και στην αγάπη τους για τη θάλασσα. Τις παλαιότερες εποχές, πολλοί Έλληνες εργάζονταν ως ναυτικοί. Έτσι, καραβάκια μικρού μεγέθους είχαν τιμητικό χαρακτήρα για τους ναυτικούς που επέστρεφαν στο σπίτι. Εκτός όμως από τον στολισμό των καραβιών ήταν ιδιαίτερα συνηθισμένο τα παιδιά να τραγουδούν τα κάλαντα έχοντας στην κατοχή τους μία μικρογραφία ενός καραβιού. Αν και τα τελευταία χρόνια το έθιμο έχει ατονήσει, σε πολλές νησιωτικές περιοχές τις Ελλάδας διατηρείται ακόμη χωρίς να έχει υποστεί αλλαγές και αλλοιώσεις.

Το πρώτο Χριστουγεννιάτικο δέντρο στην Ελλάδα στολίστηκε το 1833 από τον Όθωνα στο ανάκτορο του Ναυπλίου. Το γεγονός αυτό υποδεικνύει πως το έθιμο είχε ήδη διαδοθεί στην Ευρώπη από όπου προέρχεται και είχε επικρατήσει. Πιο συγκεκριμένα η προέλευση του εθίμου χρονολογείται το 1539 στην Γερμανία αν και η ύπαρξη δέντρου του ως τιμητικό αντικείμενο, κυριαρχούσε και σε παλαιότερες ειδωλολατρικές θρησκείες. Τέλος, κατά τη δεκαετία του 1950 στην Ελλάδα, ο στολισμός καραβιού είχε ήδη αντικατασταθεί από το επικρατέστερο έθιμο, στολισμού ενός χριστουγεννιάτικου δέντρου.

Πηγή: https://tinyurl.com/y34e6syx