Η γέννηση του ποδοσφαίρου
Το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα εμφανίστηκε λίγο πριν τις αρχές του 20ου αιώνα και το 1900 στα λιμάνια του Πειραιά και της Πάτρας. Παράλληλα σε πόλεις εκτός των τότε ελληνικών συνόρων όπου υπήρχαν ελληνικές κοινότητες όπως της Θεσσαλονίκης, της Κέρκυρας αλλά και της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης, ναυλοχούσαν αγγλικά πολεμικά πλοία και έπαιζαν οι ναύτες μεταξύ τους ποδόσφαιρο.
Παράλληλα πολλοί Έλληνες φοιτητές σε αγγλικά πανεπιστήμια αλλά και μετανάστες σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες επέστρεφαν στην Ελλάδα και έφερναν μαζί τους και το ποδόσφαιρο, όπως ο Παναγής Βρυώνης όπου στην Γενεύη που ήταν έπαιζε ποδόσφαιρο στην Σερβέτ Γενεύης, ο Ανδριανόπουλος μετέπειτα ιδρυτής και ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού και ο Μ. Ισαΐας, ο οποίος ήταν ο πρώτος Έλληνας διαιτητής. Στην Κέρκυρα υπάρχει μαρτυρία για ποδοσφαιρικό αγώνα που διεξήχθη μεταξύ Μεικτής ομάδας Ελλήνων και Εβραίων εναντίον ναυτών που ναυλοχούσε στο λιμάνι, η μεικτή ομάδα ήταν νικήτρια του αγώνα.
Το πρώτο πρωτάθλημα στην Ελλάδα διοργανώθηκε το 1906, με την συμμετοχή του Εθνικού Αθηνών, Πανελλήνιου και Πειραϊκού. Μέχρι το 1912 διοργανώνεται συνεχώς πρωτάθλημα με συμμετοχή πάντα από την Αττική, αφού η μετακίνηση από την επαρχία στην πρωτεύουσα την εποχή εκείνη ήταν πολύ δύσκολη.
Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους, που επηρέασαν αρνητικά τις ομάδες, γίνεται την περίοδο 1922-23 μια νέα προσπάθεια για διοργάνωση πανελλήνιου πρωταθλήματος με την δημιουργία της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Ελλάδος (ΕΠΣΕ). Η νέα ένωση διοργάνωσε πρωτάθλημα για πρώτη φορά με συμμετοχή συλλόγων εκτός Αττικής, καθώς λαμβάνουν μέρος ομάδες από την Θεσσαλονίκης. Ο Πειραϊκός Σύνδεσμος νικώντας τον Άρη Θεσσαλονίκης με 3-1 αναδείχτηκε πρωταθλητής Ελλάδος, αλλά η προσπάθεια δεν συνεχίστηκε, αφού η ένωση διαλύθηκε την ίδια χρονιά.
Οι πρώτες διοργανώσεις γίνονταν με ομάδες της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, αποκλείοντας τις επαρχιακές. Αρχικά διεξαγόταν τα τοπικά πρωταθλήματα των πόλεων και στην τελική φάση προκρίνονταν άλλοτε μόνο οι πρώτες, άλλοτε οι δύο ή οι τρεις πρώτες ομάδες. Για πρώτη φορά επαρχιακές ομάδες συμμετείχαν το 1953-54 κι αυτές ήταν η Παναχαϊκή από τη νότια Ελλάδα και η Νίκη Βόλου από την κεντρική και βόρεια Ελλάδα.
Το 1959-60 δημιουργείται μόνιμη κατηγορία, η Α΄ Εθνική με τη μορφή που διατηρεί ως σήμερα, ενώ το 1979-80 το ελληνικό ποδόσφαιρο γίνεται επαγγελματικό με την Ένωση Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (ΕΠΑΕ) να έχει την ευθύνη της διοργάνωσης του.
Με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στην βουλή στις 19 Ιανουαρίου 1979 οι σύλλογοι μετατρέπονται σε ανώνυμες εταιρείες. Ταυτόχρονα επιχειρηματίες και εφοπλιστές αναλαμβάνουν τις νέες Ποδοσφαιρικές Ανώνυμες Εταιρείες (ΠΑΕ) αποκτώντας τα πλειοψηφικά πακέτα των μετοχών και πρώτος πρόεδρος της ΕΠΑΕ εκλέγεται ο Μάκης Ιθακήσιος. Την αγωνιστική περίοδο 2006-07 διαλύεται η ΕΠΑΕ και ιδρύεται η Σούπερ Λίγκα (Super League Greece), η οποία αναλαμβάνει και την διοργάνωση του έως σήμερα.
Βασίλης Μαγουλάς
Γιάννης Κοντομάρκος