Σενάριο 1
Ζευγάρι πρώτο
Θα επιτρέπατε σαν υπεύθυνοι να γίνει υποβοηθούμενη αναπαραγωγή για ένα ζευγάρι (άνδρας 52, γυναίκα 48 ετών) με ξένα ωάρια από αθλήτρια κολύμβησης με γαλάζια μάτια και επιλογή φύλου (θηλυκό) αλλά και αποφυγή τρισωμίας 21?
Στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή για να γίνει η διαδικασία πρέπει να συναινέσει ένας υπεύθυνος. Από ηθικής απόψεως, ποιά είναι τα κριτήρια αυτά τα οποία θα έπρεπε να καθορίζουν την επιλογή αυτή (έγκριση ή μη)? Θεωρούμε πως σε κάθε περίπτωση ο μελλοντικός γονέας οφείλει να μπορεί να φροντίσει για το παιδί που θα φέρει στην ζωή, όπως και στην υιοθεσία οι αρμόδιοι φορείς ελέγχουν εάν κάποιος μπορεί να υιοθετήσει ένα παιδί. Το ζήτημα φαίνεται να είναι πολυπαραγοντικό και ως εκ τούτου συνιστάται μια σφαιρική και προσεγμένη προσέγγιση.
Υπάρχουν διάφορα αιτήματα του πρώτου ζευγαριού τα οποία δυνητικά μπορούν να προκαλέσουν ανησυχία από ηθικής απόψεως. Αρχικά, οι γονείς προβάλλουν σαν αίτημα κάποια σωματικά κάλλη και χαρακτηριστικά (τα μπλε μάτια και την τα ωάρια από αθλήτρια κολύμβησης). Οι αξιώσεις των γονέων σε πρώτο στάδιο πρέπει να αναδεικνύουν ανησυχίες για το γεγονός ότι όλοι έχουν δικαίωμα στην ζωή ακόμα και ένα παιδί με σύνδρομο ντάουν. Οι επιθυμίες αυτές παραπέμπουν σε θεωρίες ευγονικής δημοφιλείς κατά το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα οι οποίες έχουν ως απότοκο την υποτίμηση της αξίας της ανθρώπινης ζωής και μια σκληρή στάση απέναντι στον συνάνθρωπο. Στην χειρότερη περίπτωση η αντίληψη αυτή οδηγεί σε γενοκτονία (θεωρία της άριας φυλής και γενοκτονία των εβραίων), μαζική ευθανασία για τους σωματικά αδύναμους και νοητικά επιβαρυμένους (3ο Ράιχ) η και της ρατσιστικές αντιλήψεις (κάποιων λευκών αποικιοκρατών για παράδειγμα). Αφού συμμεριστούμε πόσο επικίνδυνη είναι η ιδέα της παρέμβασης για την αλλαγή χαρακτηριστικών του ανθρώπινου είδους πρέπει να παρατηρήσουμε πως οι επιθυμίες του ζευγαριού δηλώνουν ότι υποβόσκουν αυθαίρετα κίνητρα για να τεκνοποιήσουν. Δεν φαίνεται να είναι πρόθυμοι να αγαπήσουν το παιδί τους όντας επικεντρωμένοι σε πιθανές αθλητικές επιδόσεις και σωματικά χαρακτηριστικά. Οι προτεραιότητες αυτές υποδεικνύουν πως αυτό το ζευγάρι θα είναι δυσλειτουργικό σε θέση γονέων. Επιπλέον οι γονείς επιθυμούν το ζυγωτό να προκύψει από γαμετικά κύτταρα του άνδρα και ωάρια κάποιας άλλης γυναίκας. Κατά τον τρόπο αυτό σε κάποιες περιπτώσεις όπως σε διαζύγιο είναι αποδεικνύεται πως είναι πιο δύσκολο να ανατεθεί η κηδεμονία του παιδιού αφού μόνο ο πατέρας είναι βιολογικός γονέας. Κάποια μέλη της ομάδας έφεραν αντίρρηση στην χρήση αυτού του επιχειρήματος διότι θίγει ένα υποθετικό σενάριο και ως εκ τούτου δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί. Συνοψίζοντας, θεωρούμε πως δεν μπορούμε να παρέχουμε υποβοηθούμενη αναπαραγωγή σε γονείς όπως είναι αυτοί του πρώτου σεναρίου.
Ζευγάρι δεύτερο
Θα επιτρέπατε σαν υπεύθυνοι να γίνει υποβοηθούμενη αναπαραγωγή για ένα ζευγάρι (άνδρας 60, γυναίκα 54 ετών) με δικούς τους γαμέτες, με την κυοφορία να λαμβάνει χώρα στην γυναίκα του ζευγαριού?
Στην περίπτωση του δεύτερου ζευγαριού μπορούμε να προβάλλουμε μια μόνο αντίρρηση η οποία σε πιο περιορισμένο βαθμό ισχύει και στο πρώτο σενάριο. Συγκεκριμένα, προβλήματα δημιουργεί το προχωρημένο της ηλικίας του ζευγαριού. Η προχωρημένη αυτή ηλικία έχει σαν απόρροια σημαντικά προβλήματα. Αναλυτικότερα, η μεγαλύτερη ηλικία του ζευγαριού αυξάνει κατά πολύ την πιθανότητα να εμφανιστούν στο βρέφος προβλήματα υγείας και γενετικές ανωμαλίες. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα για τις πιθανότητες εμφάνισης τρισωμίας 21 (σύνδρομο ντάουν), Επιπλέον γονείς μεγαλύτερης ηλικίας ενδέχεται να αποβιώσουν νωρίτερα και να μην μπορέσουν να φροντίσουν τα παιδιά τους (λαμβάνουμε υπόψη ότι το ελληνικό προσδόκιμο ζωής είναι σχεδόν 82 χρόνια). Επιπλέον είναι πιθανό το παιδί από νωρίς να βρεθεί σε μία αφύσικη κατάσταση όπου καλείται το ίδιο να φροντίσει τους γονείς του. Η κατάσταση αυτή μπορεί και να το στιγματίσει κοινωνικά. Κάποια μέλη της ομάδας έφεραν επίσης αντίθεση εδώ, με αφορμή τα πολλά “μπορεί” που ειπώθηκαν όσον αφορά τον κοινωνικό στιγματισμό και την ανάγκη φροντίδας των γονέων. Επιπλέον λόγος ήταν και το γεγονός ότι ακόμα και με αυξημένες πιθανότητες ανάπτυξης ανωμαλιών, η πιθανότητα παραμένει μικρότερη από ότι κρίθηκε αναγκαίο ώστε να απαγορευτεί ολοκληρωτικά η δυνατότητα γέννηση ενός παιδιού. Τελικά, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι άμα το ζευγάρι κριθεί ικανό να καταφέρει να μεγαλώσει το παιδί μέχρι την ενηλικίωση του, τότε θα τους επιτραπεί η υποβοηθουμένη αναπαραγωγή.
