ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΡΙΣΗ

Η παγκόσμια ενεργειακή κρίση του 2021 χαρακτηρίζεται από τη συνεχιζόμενη έλλειψη ενέργειας σε όλον τον κόσμο, αλλά και της αλματώδους αύξησης των τιμών της, επηρεάζοντας σοβαρά χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, την Κίνα και, μεταξύ άλλων, την Ευρωπαϊκή Ένωση.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Η Ελλάδα γνώρισε σημαντική αύξηση στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος και η τιμή του φυσικού αερίου βρίσκεται στο υψηλότερο όλων των εποχών. Η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης άγγιξε το 1,60 ευρώ σε συγκεκριμένες περιπτώσεις με μέση πανελλαδική τιμή το 0,77 ευρώ το 2019. Η αύξηση της  υψηλής φορολογίας, συμπεριλαμβανομένου του ειδικού φόρου κατανάλωσης, και της αύξησης της τιμής του αργού πετρελαίου, η τιμή της αμόλυβδης ξεπέρασε τα 2€/λίτρο.

Λόγω της απότομης απεξάρτησης απ” τον λιγνίτη σε συνδυασμό με την αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου η τιμή της μεγαβατώρας ξεπέρασε και τα 420 ευρώ. Καταλύτης αποτελεί η Οριακή Τιμή Συστήματος που μεταφέρεται στους λογαριασμούς ως Ρήτρα Αναπροσαρμογής, περνώντας έτσι στον καταναλωτή τις συνολικές αυξήσεις του κόστους προμήθειας στη χονδρική αγορά.

Λόγω ενός συνδυασμού συνθηκών, που περιελάμβαναν την αυξανόμενη ζήτηση φυσικού αερίου, τη μειωμένη προσφορά του από τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία και τη Ρωσία στις ευρωπαϊκές αγορές, τη μείωση παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως η αιολική, η υδροηλεκτρική και η ηλιακή ενέργεια και οι άδειοι ταμιευτήρες φυσικού αερίου, η Ευρώπη αντιμετώπισε απότομες αυξήσεις στις τιμές του φυσικού αερίου το 2021. Τον Οκτώβριο του 2021, η Economist Intelligence Unit ανέφερε ότι η Ρωσία είχε περιορισμένη επιπλέον ικανότητα εξαγωγής φυσικού αερίου λόγω των δικών της υψηλών εγχώριων απαιτήσεων με την παραγωγή να είναι στο ζενίθ. Στις 27 Οκτωβρίου 2021, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν εξουσιοδότησε τον κρατικά ελεγχόμενο ενεργειακό κολοσσό Gazprom να ξεκινήσει την προμήθεια επιπλέον φυσικού αερίου στους ευρωπαϊκούς ταμιευτήρες φυσικού αερίου μόλις η Ρωσία ολοκληρώσει την πλήρωση των δικών της αποθεμάτων φυσικού αερίου. Αυτό προκάλεσε την απότομη πτώση των παγκόσμιων τιμών των ενεργειακών πόρων. Ορισμένοι κατηγόρησαν το Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EU ETS) και το κλείσιμο πυρηνικών σταθμών για τη συμβολή στην όξυνση της ενεργειακής κρίσης.

Τον Σεπτέμβριο του 2021, το Ηνωμένο Βασίλειο γνώρισε τεράστια έλλειψη προμήθειας καυσίμων για μερικές εβδομάδες μετά τις ειδήσεις για συνεχιζόμενη έλλειψη οδηγών βυτιοφόρων και νταλικών προκάλεσε καταναλωτικό πανικό.