Παραδοσιακά Χριστουγεννιάτικα φαγητά και γλυκά της Δωδεκανήσου

Σαράντα ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα οι κάτοικοι της Δωδεκανήσου βρίσκονταν σε νηστεία με σκοπό να προετοιμαστούν για τη γέννηση του Χριστού και να απολαύσουν στη συνέχεια το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι.

Το χοιρινό συμπεριλαμβάνονταν από παλιά στο χριστουγεννιάτικο μενού της Ρόδου. Σε αρκετά χωριά μάλιστα, το σφάξιμο του χοίρου, τον οποίο μεγάλωναν οι οικογένειες, γινόταν σε παρέες και με ειδική ιεροτελεστία.
Ένα από τα πιο γνωστά χριστουγεννιάτικα φαγητά είναι επίσης τα παραδοσιακά «γιαπράκια» τα οποία δεν λείπουν από το εορταστικό τραπέζι. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα είδος ντολμάδων, είτε από λάχανο, είτε από αμπελόφυλλο! Το τύλιγμα τους συμβόλιζε το φάσκιωμα του Χριστού στη φάτνη..

Συστατικά

• 750 γρ. μοσχαρίσιο κιμά
• αμπελόφυλλα
• 1 φλιτζάνι ρύζι Καρολίνα
• 2 μέτρια κρεμμύδια ψιλοκομμένα
• 2 ντομάτες μέτριες ξεφλουδισμένες και ψιλοκομμένες
• 1 ματσάκι μαϊντανό ψιλοκομμένο
• αλάτι, πιπέρι
• 1 λεμόνι στυμμένο
• βούτυρο
• προαιρετικά: δυόσμος & κρέμα αυγολέμονο

Τρόπος μαγειρέματος

• Αναμειγνύουμε σε μία λεκάνη τον κιμά με το ρύζι, την τομάτα, το κρεμμύδι, τον μαϊντανό, το αλάτι και το πιπέρι.
• Πλένουμε τα αμπελόφυλλα καλά και τα ζεματάμε σε βραστό νερό.
• Παίρνουμε μία κατσαρόλα και τοποθετούμε μία σειρά αμπελόφυλλα στην βάση της.
• Στη συνέχεια τυλίγουμε τα ντολμαδάκια και τα τοποθετούμε στην κατσαρόλα, ξεκινώντας από το κέντρο και συνεχίζοντας γύρω-γύρω σφιχτά το ένα κοντά στο άλλο.
• Συνεχίζουμε έως ότου τελειώσει το μείγμα με τον κιμά.
• Τα βάζουμε σε χαμηλή φωτιά, προσθέτουμε μία κουταλιά της σούπας βούτυρο, τον χυμό του λεμονιού και ένα φλιτζάνι του τσαγιού νερό.
• Κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος προσθέτουμε νερό, αν χρειαστεί αλλά όχι πολύ για να μην διαλυθούν.

Παραλλαγή αυτού του φαγητού είναι η γέμιση να μην περιλαμβάνει μοσχαρίσιο, αλλά χοιρινό κιμά και μπόλικο άνιθο ή ακόμη και φάβα!!!

Στη Σύμη τις περισσότερες φορές τα γιαπράκια τα φτιάχνουν φουρνιστά και πολύ μικρά. Όταν τα μαγειρεύουν στην κατσαρόλα, τα βάζουν να βράσουν μαζί με κόκκαλα από μοσχάρι, για περισσότεροι νοστιμιά.

πηγή: http://www.tlife.gr/default.php?pname=RecipeView&recipe_id=287&friendly_name=recipes-giaprakia&cat_id=28

Σε ότι αφορά τα γλυκά τόσο στη Ρόδο όσο και στα υπόλοιπα νησιά το χαρακτηριστικό είναι οι δίπλες, οι οποίες εξακολουθούν να φτιάχνονται και σήμερα.

Υλικά για την ζύμη

3-4 κούπες αλεύρι σκληρό (για όλες τις χρήσεις)
μισή κούπα ζάχαρη
1 κούπα χυμό πορτοκαλιού
ξύσμα από ένα πορτοκάλι
μισή κούπα ελαιόλαδο
1 φακελάκι μπεικιν
6 αυγά.
καρυδόψιχα., κανέλλα, σησάμι

Υλικά για το σιρόπι

1 ποτήρι μέλι
2 ποτήρια νερό
2 ποτήρια ζάχαρη
1 φλούδα από λεμόνι
1 ξυλάκι κανέλα

Τρόπος παρασκευής
Στην λεκάνη του μίξερ μας χτυπάμε σε μεσαία ταχύτητα αυγά, την ζάχαρη, το ξύσμα και τον χυμό πορτοκαλιού, το ελαιόλαδο για 3-4 λεπτά και στην συνέχεια ρίχνουμε κοσκινισμένο το αλεύρι με το το μπείκιν  πάουντερ .Συνεχίζουμε να ζυμώνουμε, μέχρι να γίνει η ζύμη μας αφράτη και να μην κολλάει στα χέρια. Έπειτα την σκεπάζουμε, και την αφήνουμε να ξεκουραστεί για μια περίπου ώρα.

Σε μια αλευρωμένη επιφάνεια, ανοίγουμε λεπτό φύλλο και κόβουμε μακρόστενες λωρίδες. Δένουμε την ζύμη σε φιόγκο, είτε την τυλίγουμε σε ρολό.

Τηγανίζουμε τις δίπλες σε καυτό ελαιόλαδο γυρίζοντας τες γρήγορα από την άλλη πλευρά, γιατί ροδίζουν σχεδόν αμέσως και τις τοποθετούμε σε απορροφητικό χαρτί για να στραγγίξει το λάδι.

Βράζουμε σε μία κατσαρόλα το ποτήρι το μέλι, τα 2 ποτήρια ζάχαρη και τα 2 ποτήρια νερό με την φλούδα το λεμόνι και την κανέλα για 5 λεπτά. Ρίχνουμε τις δίπλες στο σιρόπι μας για λίγο γυρίζοντάς τες και στο τέλος τις βάζουμε σε μια μεγάλη πιατέλα, και τις πασπαλίζουμε με την τριμμένη καρυδόψιχα, λίγη κανέλλα και σησάμι.

Πηγή: http://spitikofagaki.blogspot.gr/2010/12/blog-post_04.html