ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ

Ο σχολικός εκφοβισμός ( ή school bullying ) είναι ένα φαινόμενο νεανικής παραβατικότητας, που εμφανίζεται σε πολλές χώρες του κόσμου. Ο σχολικός εκφοβισμός αναφέρεται στη χρήση βίας μεταξύ μαθητών ή συνομηλίκων παιδιών με στόχο να προκληθεί πόνος ή αναστάτωση. Εμφανίζεται με τη μορφή του λεκτικού εκφοβισμού (κοροϊδία, διακρίσεις, ντροπιαστικά σχόλια), του κοινωνικού εκφοβισμού (διάδοση φημών, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, απομόνωση από την ομάδα), του σωματικού εκφοβισμού (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές), του ηλεκτρονικού εκφοβισμού (εκβιασμός μέσω Διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω μηνυμάτων στο κινητό τηλέφωνο).

ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ:
1. πρόθεση από το παιδί – δράστη να βλάψει, να κάνει ζημιά στο παιδί – στόχο – θύματος,
2. έλλειψη συχνά δικαιολογίας για την πράξη
3. επανάληψη της συμπεριφοράς
4. ικανοποίηση που αντλεί ο δράστης από τη βλάβη του θύματος.

Ο σχολικός εκφοβισμός απασχολεί έντονα τα τελευταία χρόνια τον εκπαιδευτικό κόσμο και τους γονείς στη χώρα μας. Η επιθετικότητα στα παιδιά σύμφωνα με την αναπτυξιακή ψυχολογία, προκαλείται από πολλούς παράγοντες όπως, τα ατομικά χαρακτηριστικά των παιδιών (ορμέμφυτο επιθετικό ένστικτο, ιδιοσυγκρασία, τραυματικές εμπειρίες), τα χαρακτηριστικά του οικογενειακού περιβάλλοντος (αυστηρή ή ελαστική ανατροφή, μίμηση προτύπων, ενδο-οικογενειακή βία, συναισθηματική αμφιθυμία και αποστέρηση), όπως και η στάση γονιών και εκπαιδευτικών απέναντι στη βία. Συνεπακόλουθα, το ίδιο το περιβάλλον του σχολείου μπορεί να προκαλέσει παραβατικές συμπεριφορές στο παιδί: η ανεπαρκής εποπτεία, ο συνωστισμός, ένα κλίμα ανταγωνιστικό, αυστηρά ελεγκτικό, απρόσωπο, επικεντρωμένο στην επίδοση, η υπερβολική χρήση τιμωρίας ως μέσου πειθαρχίας.
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ:
Σε επίπεδο σχολείου:

1. σύνταξη Σχολικής Επιτροπής ενάντια στον εκφοβισμό & την ενδοσχολική βία
2. σύνταξη Διακήρυξης του σχολείου ενάντια στη βία: δικαιώματα-υποχρεώσεις-καθήκοντα για όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας
3. αύξηση της επίβλεψης του σχολικού χώρου
4. ευαισθητοποίηση και συνεργασία με τους γονείς, προκειμένου να σταματήσει ο κύκλος αναπαραγωγής και ενθάρρυνσης της ενδοσχολικής βίας

Σε επίπεδο τάξης:

1. συζήτηση στην τάξη για τον ορισμό & τις μορφές της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού
2. συζήτηση για τις επιπτώσεις του εκφοβισμού
3. ενημέρωση σχετικά με το γιατί η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός δεν είναι αποδεκτά από το σχολείο
4. τρόποι & προτάσεις για πρόληψη και αντιμετώπιση από τους μαθητές: σύνταξη των κανόνων της τάξης ενάντια στη βία
5. παροχή βοήθειας από μαθητές σε άλλους, για την επίλυση των συγκρούσεων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εκφοβισμό
6. προαγωγή των συνεργατικών αλληλεπιδράσεων
7. παροχή ευκαιριών για θετική έκφραση της επιθετικότητας (π.χ. μέσω των αθλημάτων και των πολεμικών τεχνών)

Από τη συγγραφική ομάδα του περιοδικού