
Το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα εμφανίστηκε λίγο πριν τις αρχές του 20ού αιώνα στα λιμάνια του Πειραιά και της Πάτρας. Παράλληλα σε πόλεις εκτός των τότε ελληνικών συνόρων όπου υπήρχαν ελληνικές κοινότητες όπως της Θεσσαλονίκης, της Κέρκυρας αλλά και της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης, ναυλοχούσαν αγγλικά πολεμικά πλοία και έπαιζαν οι ναύτες μεταξύ τους ποδόσφαιρο.
Παράλληλα πολλοί Έλληνες φοιτητές σε αγγλικά πανεπιστήμια αλλά και μετανάστες σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες επέστρεφαν στην Ελλάδα και έφερναν μαζί τους και το ποδόσφαιρο, όπως ο Παναγής Βρυώνης όπου στη Γενεύη που ήταν έπαιζε ποδόσφαιρο στη Σερβέτ Γενεύης, ο Ανδριανόπουλος μετέπειτα ιδρυτής και ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού και ο Μ. Ισαΐας, ο οποίος ήταν ο πρώτος Έλληνας διαιτητής. Στην Κέρκυρα υπάρχει μαρτυρία για ποδοσφαιρικό αγώνα που διεξήχθη μεταξύ Μεικτής ομάδας Ελλήνων και Εβραίων εναντίον ναυτών που ναυλοχούσε στο λιμάνι, η μεικτή ομάδα ήταν νικήτρια του αγώνα.
Συμβολή των Ολυμπιακών Αγώνων 1896 και Μεσοολυμπιακών 1906
Το 1ο Διεθνές συνέδριο αντιπροσώπων των αθλητικών οργανώσεων την 23η Ιουνίου 1894 στη Σορβόνη, ενέκρινε την αναβίωση των Αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων, αποδέχθηκε την έμπνευση του λογοτέχνη Δημητρίου Βικέλα για διεξαγωγή των εναρκτήριων της σύγχρονης εποχής το 1896 στην Αθήνα, σύστησε τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) και ψηφίζοντας τον προκαταρκτικό (Α΄) ολυμπιακό κανονισμό, περιέλαβε το ποδόσφαιρο στα 15 τελούμενα αθλήματα ως μία των τριών αθλητικών παιδιών και το τένις. Ωστόσο, οι δύο πρώτες είχαν αντικατασταθεί από το κρίκετ και την υδατοσφαίριση –που επίσης δεν έλαβαν χώρα– στο πρόγραμμα των Α΄ Αγώνων, όταν αυτό τυπώθηκε σε ελληνικά, γαλλικά, αγγλικά και γερμανικά την άνοιξη του 1895. Η ποδοσφαίρισις εξαιρέθηκε, σύμφωνα με τις αρμοδιότητες που είχε παραχωρήσει το Διεθνές συνέδριο, από την ελληνική διοργανώτρια Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων (ΕΟΑ και πλέον ΕΟΕ) με εισήγηση της ειδικής επιτροπείας της για τις αθλητικές παιδιες.
Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία
Η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (Ε.Π.Ο.) αποτελεί τον ανώτατο οργανισμό διοίκησης του ποδοσφαίρου στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε στις 14 Νοεμβρίου 1926 με κοινή απόφαση των τριών μεγάλων Ενώσεων της χώρας (Αθήνας, Πειραιά, Θεσσαλονίκης). Έναν χρόνο αργότερα, το 1927 γίνεται μέλος της διεθνούς ποδοσφαιρικής συνομοσπονδίας (FIFA), ενώ το 1954 γίνεται μέλος και της ευρωπαϊκής ποδοσφαιρικής συνομοσπονδίας (UEFA).
Ελληνικό πρωτάθλημα
Το πρώτο πρωτάθλημα στην Ελλάδα διοργανώθηκε το 1906, με συμμετοχή των Εθνικού Αθηνών, Πανελλήνιου και Πειραϊκού. Μέχρι το 1912 διοργανώνεται συνεχώς πρωτάθλημα με συμμετοχές πάντα από την Αττική, αφού η μετακίνηση από την επαρχία στην πρωτεύουσα την εποχή εκείνη ήταν πολύ δύσκολη. Λόγω έλλειψης στοιχείων δεν είναι διευκρινισμένο πλήρως αν διοργάνωσε όλα τα πρωταθλήματα ο ΣΕΓΑΣ ή κάποια από αυτά τα σωματεία. Το τελευταίο πρωτάθλημα του ΣΕΓΑΣ διοργανώθηκε το 1912. Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους που επηρέασαν αρνητικά τις ομάδες, έγινε την περίοδο 1922-23 μια νέα προσπάθεια για διοργάνωση πανελλήνιου πρωταθλήματος με τη δημιουργία της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Ελλάδος (ΕΠΣΕ). Η νέα ένωση διοργάνωσε πρωτάθλημα για πρώτη φορά με συμμετοχή συλλόγων εκτός Αττικής, καθώς έλαβαν μέρος ομάδες από τη Θεσσαλονίκη. Ο Πειραϊκός Σύνδεσμος νικώντας τον Άρη Θεσσαλονίκης με 3-1 αναδείχτηκε πρωταθλητής Ελλάδος, αλλά η προσπάθεια δεν συνεχίστηκε, αφού η Ένωση διαλύθηκε την ίδια χρονιά.
Μετά την ίδρυση της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας το 1926 προκηρύχθηκε ένα νέο Πανελλήνιο πρωτάθλημα για την επόμενη χρονιά (περίοδος 1927-28), με τη συμμετοχή των πρωταθλητριών ομάδων των τριών ιδρυτικών ποδοσφαιρικών ενώσεων: Αθηνών, Πειραιώς και Μακεδονίας. Στο πρώτο αυτό πρωτάθλημα όμως δεν συμμετείχαν οι Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός και ΑΕΚ λόγω προστριβών με την ΕΠΟ, ιδρύοντας μια ανεπίσημη ένωση που έγινε γνωστή με το όνομα ΠΟΚ. Τον Ιούλιο του 1928 η ΕΠΟ αποφάσισε να δεχτεί και πάλι τα τρία σωματεία στα μητρώα της, αλλά η συνεργασία των τριών μεγάλων συλλόγων συνεχίστηκε σε διάφορους τομείς τουλάχιστον ως τα μέσα περίπου της δεκαετίας του ’60.
Οι πρώτες διοργανώσεις γίνονταν με ομάδες της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, αποκλείοντας τις επαρχιακές. Αρχικά διεξαγόταν τα τοπικά πρωταθλήματα των πόλεων και στην τελική φάση προκρίνονταν άλλοτε μόνο οι πρώτες, άλλοτε οι δύο ή οι τρεις πρώτες ομάδες. Για πρώτη φορά επαρχιακές ομάδες συμμετείχαν το 1953-54 κι αυτές ήταν η Παναχαϊκή από τη νότια Ελλάδα και η Νίκη Βόλου από την κεντρική και βόρεια Ελλάδα.
Το 1959-60 δημιουργείται μόνιμη κατηγορία, η Α΄ Εθνική με τη μορφή που διατηρεί ως σήμερα, ενώ το 1979-80 το ελληνικό ποδόσφαιρο γίνεται επαγγελματικό με την Ένωση Ποδοσφαιρικών Ανωνύμων Εταιρειών (ΕΠΑΕ) να έχει την ευθύνη της διοργάνωσης του. Με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη βουλή στις 19 Ιανουαρίου 1979 οι σύλλογοι μετατρέπονται σε ανώνυμες εταιρείες. Ταυτόχρονα επιχειρηματίες και εφοπλιστές αναλαμβάνουν τις νέες Ποδοσφαιρικές Ανώνυμες Εταιρείες (ΠΑΕ) αποκτώντας τα πλειοψηφικά πακέτα των μετοχών και πρώτος πρόεδρος της ΕΠΑΕ εκλέγεται ο Μάκης Ιθακήσιος. Την αγωνιστική περίοδο 2006-07 διαλύεται η ΕΠΑΕ και ιδρύεται η Σούπερ Λίγκα (Super League Greece), η οποία αναλαμβάνει και τη διοργάνωση του έως σήμερα.
Εθνική ομάδα ανδρών
Ο πρώτος επίσημος αγώνας της Εθνικής Ελλάδος ανδρών ήταν μια φιλική αναμέτρηση κόντρα στην Εθνική Ιταλίας τον Απρίλιο του 1929 στην Αθήνα (ήττα με 1-4). Η πρώτη σημαντική επιτυχία έρχεται το 1980, με τη συμμετοχή στο πρωτάθλημα Ευρώπης που διοργανώθηκε στην Ιταλία, στο οποίο όμως δεν κατάφερε να διακριθεί. Το 1994 η Εθνική Ελλάδος συμμετείχε στο Παγκόσμιο Κύπελλο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά και προκάλεσαν άσχημα σχόλια για την τότε ομάδα, η οποία γνώρισε 3 ήττες δεχόμενη συνολικά 10 τέρματα. Και οι δύο προηγούμενες συμμετοχές σε τελική φάση κάποιου κυπέλλου, έγιναν με προπονητή τον Αλκέτα Παναγούλια. Το 2004, με προπονητή πια τον Ότο Ρεχάγκελ, η Εθνική ανδρών συμμετέχει και κατακτά το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στην Πορτογαλία. Η επιτυχία της αυτή χαρακτηρίσθηκε ως μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του ποδοσφαίρου, ενώ της έδωσε τη δυνατότητα να συμμετέχει στο κύπελλο Συνομοσπονδιών του 2005, χωρίς όμως να διακριθεί. Αν και αποκλείστηκε από το Μουντιάλ της Γερμανίας το 2006, κατάφερε να λάβει μέρος στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του 2008, όπου όμως γνώρισε 3 διαδοχικές ήττες. Το 2009 εξασφάλισε τη συμμετοχή της στο Παγκόσμιο κύπελλο του 2010 στη Νότια Αφρική, για δεύτερη φορά στην ιστορία της.
Βασίλης Γ., Ευαγγελία Δ., Ιωάννα Κ., Αφροδίτη Α., Γ1
