Γενικό Λύκειο Νέας Αρτάκης

Από την ανακάλυψη του κινηματογράφου οι άνθρωποι εξέφραζαν τις προβλέψεις τους για το τεχνολογικό μέλλον μέσω των ταινιών. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις στις οποίες βλέπουμε ανατριχιαστικά ακριβείς προβλέψεις για την τεχνολογία και την εφαρμογή της στην ζωή του μέλλοντος. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι το “Back to the future II” του 1989 που προέβλεψε τα scanner δακτυλικών αποτυπωμάτων, τα tablet και τα hoverboard, το “Minority report” του 2002 που έδειξε το scanner προσώπου, τα αυτόματα αυτοκίνητα, τον έλεγχο του σπιτιού μέσω της τεχνολογίας και τον χειρισμό υπολογιστή με χειρονομίες, καθώς και το “War games” του 1983 που περιλαμβάνει μια μορφή hacking.

Σήμερα συνεχίζουν να βγαίνουν ταινίες που δίνουν μια εικόνα για το τι πιστεύουμε ή επιδιώκουμε για την εξέλιξη της τεχνολογίας και πολλοί πιστεύουν ότι αυτά που προβάλλονται δεν είναι μακριά από την μελλοντική πραγματικότητα. Από την αντιμετώπιση των πιο θανατηφόρων ασθενειών μέχρι τα διαγαλαξιακά ταξίδια και τις υπερδυνάμεις, ας δούμε ποιες από τις τεχνολογίες που αναπαριστούνται στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας μπορεί να υλοποιηθούν στο κοντινό μέλλον.

Η τεχνολογία της γενετικής μηχανικής και το transhumanism

Σε πολλές ταινίες έχουμε δει να «ενισχύονται» οι ανθρώπινες δυνατότητες είτε εγκαθιστώντας μηχανές πάνω και μέσα στο σώμα (transhumanism), είτε αλλάζοντας την δομή του DNA (γενετική μηχανκή). Σε πρώτο στάδιο η τεχνολογία αλλαγής του DNA μπορεί να εφαρμοστεί με στόχο την εξάλειψη ασθενειών, οι οποίες μέχρι τώρα είναι ανίατες, κάνοντάς μας άνοσους σε αυτές (π.χ.HIV, καρκίνος). Μακροχρόνια, όμως, αυτό μπορεί να σημαίνει ολοκληρωτική μετάλλαξη ανθρώπων, όπως βλέπουμε σε ταινίες με υπερ-ήρωες. Φαίνεται αδύνατο; Κι όμως η τεχνολογία για να το επιτύχουμε είναι ήδη στα χέρια μας. Η εφαρμογή της είναι ακόμα σε πειραματικό στάδιο όμως το ενδεχόμενο της ευρείας χρήσης της παρεμποδίζεται από τα βιο-ηθικά ζητήματα που θίγει. Ποιος ξέρει, όμως, ίσως σε λίγα χρόνια ο καθένας μας να μπορεί να γίνει ό,τι θέλει με μία ένεση.

Η εικόνα αυτή έχει αντληθεί από το scientificamerican.com και η αρχική πηγή βρίσκεται στην ιστοσελίδα:  https://www.scientificamerican.com/article/new-gene-editing-tool-could-fix-genetic-defects-with-fewer-unwanted-effects1/

Ταξίδι εκτός γαλαξία

Η συντριπτική πλειοψηφία των ταινιών επιστημονικής φαντασίας περιλαμβάνουν συγκρούσεις πολιτισμών από διαφορετικούς γαλαξίες (π.χ. οι ταινίες “Star Wars” και “Star Trek”). Γίνεται όμως να ταξιδέψουμε σε άλλους γαλαξίες ; Η απάντηση είναι: θεωρητικά γίνεται.

Το διαγαλαξιακό ταξίδι, στην θεωρεία είναι δυνατό. Παρόλο που ο πιο κοντινός μας γαλαξίας είναι έτη φωτός μακριά, οι ταχύτητες που θα φτάναμε θα μας επέτρεπαν να βιώνουμε τον χρόνο τόσο αργά ώστε να γίνεται να επιβιώσουμε 100.000 φορές το μέσο προσδόκιμο ζωής του ανθρώπου. Αυτό υποστηρίζεται από τον Αϊνστάιν, που διατύπωσε ότι όσο πιο γρήγορα πάει κάποιος, τόσο πιο αργά κυλάει για αυτόν ο χρόνος (το οποίο έχει αποδειχτεί και πειραματικά). Το μόνο εμπόδιο στο διαγαλαξιακό ταξίδι είναι τα μεγάλα ποσά ενέργειας που χρειάζονται για να φτάσουμε τέτοιες ταχύτητες και η δημιουργία υλικών που θα αντέχουν σε τέτοιες συνθήκες.

Τηλεμεταφορά

Ένας άλλος τρόπος ταξιδιού που έχουμε δει πολύ στις ταινίες είναι η τηλεμεταφορά. Άνθρωποι, αντικείμενα και πληροφορίες μεταφέρονται στιγμιαία από ένα σημείο σε ένα άλλο, συνήθως μέσω κάποιας συσκευής.

Όσο και να φαίνεται αντικείμενο επιστημονικής φαντασίας, η τηλεμεταφορά είναι ένα από τα φαινόμενα που έχουμε καταφέρει να αναπαράξουμε, όχι με τον τρόπο που βλέπουμε στις ταινίες αλλά με κβαντική τηλεμεταφορά. Οι επιστήμονες έχουν καταφέρει να μεταφέρουν στιγμιαία πληροφορίες από τη γη σε έναν δορυφόρο χάρη στην κβαντική εμπλοκή σύμφωνα με την οποία δύο σωματίδια είναι έτσι συνδεδεμένα ώστε το ένα να μιμείται την κατάσταση του άλλου ανεξάρτητα της απόστασης. Ο λόγος που αυτό είναι τόσο μεγάλη ανακάλυψη είναι επειδή οι πληροφορίες δεν ταξιδεύουν αλλά μεταφέρονται “τηλεπαθητικά” και δεν μεταφέρεται η ίδια πληροφορία πάνω από μια φορά που σημαίνει ότι δεν γίνεται να υποκλαπούν πληροφορίες. Παρόλο που μέχρι στιγμής έχουμε καταφέρει να μεταφέρουμε μόνο πληροφορίες και όχι ύλη, η ανάπτυξη αυτού του τομέα προβλέπει σε εξίσου εκπληκτικές δυνατότητες όπως υπέρ-ασφαλή και υπέρ-γρήγορα δίκτυα επικοινωνίας.

Αυτή η εικόνα έχει αντληθεί από το techspot.com και η αρχική πηγή βρίσκεται: https://www.techspot.com/news/81961-ibm-launching-53-qubit-quantum-computer-next-month.html

Ταξίδι στον χρόνο

Το ταξίδι στον χρόνο είναι ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα επιστημονικά ερωτήματα κι όμως το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο των ταινιών επιστημονικής φαντασίας. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσαμε θεωρητικά να ταξιδεύσουμε στον χρόνο – και ένας που κάνουμε κάθε μέρα – αλλά οι περισσότερη αφορούν ακραία φυσικά φαινόμενα και συνθήκες.

• Διαστολή του χρόνου:

Σύμφωνα με τον Αϊνστάιν ο χρόνος δεν είναι απόλυτος αλλά σχετίζεται με την ταχύτητα και την βαρύτητα. Με άλλα λόγια όσο πιο γρήγορα κινείται κάποιος ή όσο πιο ισχυρό είναι το βαρυτικό πεδίο στο οποίο βρίσκεται, τόσο πιο αργά αντιλαμβάνεται και βιώνει τον χρόνο σε σύγκριση με κάποιον άλλο. Αυτό, σε μικρό βαθμό, το κάνει κάθε αστροναύτης όταν ταξιδεύει στο διάστημα. Αυτός ο τρόπος, όμως μας επιτρέπει μόνο να πάμε στο μέλλον και μάλιστα χωρίς τρόπο να γυρίσουμε.

• Σκουλικότρυπες:

Η σκουλικότρυπα είναι ένα θεωρητικό φαινόμενο το οποίο ενώνει δύο σημεία το χώρου και επιτρέπει σε ένα σώμα να πάει από το ένα στο άλλο χωρίς να διασχίσει ολόκληρη την μεταξύ τους απόσταση. Ο τρόπος με τον οποίο αυτό θα χρησίμευε στο ταξίδι στον χρόνο είναι αν συνδυαστεί με την διαστολή του χρόνου, αν δηλαδή πάρουμε το ένα άκρο της σκουλικότρυπας και επιβραδύνουμε τον χρόνο της θα μπορούμε να ταξιδεύσουμε από μια ημερομηνία και ένα μέρος σε ένα άλλο μέρος που θα είναι χρονολογικά πιο πίσω ή πιο μπροστά. Τα προβλήματα της σκουλικότρυπας είναι ότι:

1. υπάρχει μόνο στην θεωρεία

2. είναι ασταθής

3. δεν γνωρίζουμε αν άνθρωποι μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν

4. στην πραγματικότητα δεν μας επιτρέπει να πάμε στο παρελθόν αλλά μόνο να γυρίσουμε στην χρονική στιγμή που δημιουργήθηκε.

• Άλλοι τρόποι και παράδοξα:

Υπάρχουν και άλλες μέθοδοι που στο χαρτί επιτρέπουν το ταξίδι στον χρόνο όμως χρησιμοποιούν ιδέες που δεν είναι εφικτές στον μακρόκοσμο όπως άπειρη/αρνητική μάζα, σκοτεινή ύλη κ.α.

Το άλλο θέμα που προκύπτει από το ταξίδι στον χρόνο, και πιο συγκεκριμένα στο παρελθόν, είναι τα παράδοξα. Για παράδειγμα: Τι θα γίνει αν κάποιος πάει πίσω στον χρόνο και σκοτώσει έναν από τους προγόνους του; Θα σταματήσει να υπάρχει; Αν σταματήσει να υπάρχει πώς θα ταξιδέψει πίσω στον χρόνο για να σκοτώσει τους προγόνους του και να σταματήσει να υπάρχει; Δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που είναι παράλογος. Γι’ αυτό και πολλοί επιστήμονες θεωρούν το ταξίδι στο παρελθόν σχεδόν απίθανο.

Βιβλιογραφία:

protothema.gr(2015).Η «Επιστροφή στο μέλλον» είναι… σήμερα- Τι προέβλεψε σωστά (και τι λάθος) η γνωστή ταινία . Διαθέσιμο από: <https://www.protothema.gr/culture/cinema/article/519999/back-to-the-future-ii/> [Τελευταία πρόσβαση:14 Νοεμβρίου 2019]

Φαρμάκης, Κ.(2014).Οι ταινίες που προέβλεψαν το τεχνολογικό μέλλον. Διαθέσιμο από: <https://www.fortunegreece.com/photo-gallery/tenies-pou-proevlepsan-technologiko-mellon/ – 98476/oi-tainies-pou-proevlepsan-to-mellon-pics> [Τελευταία πρόσβαση: 14 Νοεμβρίου 2019]

Loughrey, C.(2017).Minority Report: 6 predictions that came true, 15 years on. Διαθέσιμο από: <https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/features/minority-report-15th-anniversary-predictive-policing-gesture-based-computing-facial-and-optical-a7807666.html> [Τελευταία πρόσβαση: 14 Νοεμβρίου 2019]

Kaufman,L., Egender,J.(2019).Netflix documentary: Unnatural selection. Διαθέσιμο από: <https://www.netflix.com/gr/title/80208910> [Τελευταία πρόσβαση: 20 Νοεμβρίου 2019]

Κουτσογιαννόπουλος,Θ. ,Μελεμενίδης,Τ.(χωρίς χρονολογία).Οι 100 ταινίες επιστημονικής φαντασίας που καθόρισαν τον κινηματογράφο. Διαθέσιμο από: < https://www.lifo.gr/articles/cinema_articles/165665/oi-100-tainies-epistimonikis-fantasias-poy-kathorisan-ton-kinimatografo> [Τελευταία πρόσβαση: 26 Νοεμβρίου 2019]

Kestin, G.(2018).Could you travel to another galaxy? Διαθέσιμο από: <https://www.youtube.com/watch?v=Y_IQ7UttNUM> [Τελευταία πρόσβαση: 27 Νοεμβρίου 2019]

Howell,E.(2018).Engage Warp Drive! Why Interstellar Travel is Harder Than It Looks Διαθέσιμο από: < https://www.space.com/40507-interstellar-space-travel-and-science-fiction.html> [Τελευταία πρόσβαση: 1 Δεκεμβρίου 2019]

Seeker.(2017). Quantum teleportation is real, Here’s how it works. Διαθέσιμο από: <https://www.youtube.com/watch?v=yb38jozeDOs> [ Τελευταία πρόσβαση: 12 Δεκεμβρίου 2019]

Crane, L.(2019). Quantum teleportation used to send 3D information for the first time. Διαθέσιμο από: <https://www.newscientist.com/article/2214135-quantum-teleportation-used-to-send-3d-information-for-the-first-time/>. [Τελευταία πρόσβαση: 11 Δεκεμβρίου 2019]

Howell, E.(2017). Time travel: theories, paradoxes & possibilities. Διαθέσιμο από: <https://www.space.com/21675-time-travel.html> [Τελευταία πρόσβαση: 11 Δεκεμβρίου 2019]

PBS Space Time.(2019).Is time travel impossible?. Διαθέσιμο από: < https://www.youtube.com/watch?v=pGnMiGrYmPE> [Τελευταία πρόσβαση: 11 Δεκεμβρίου 2019]

TEDx Talks, Szydagis, M.(2018). Is Time Travel, Especially Into the Past Possible? | Matt Szydagis | TEDxSchenectady. Διαθέσιμο από: <https://www.youtube.com/watch?v=m2-I5HUwfRg> [Τελευταία πρόσβαση: 12 Δεκεμβρίου 20219]

Second thought. (2017). Is time travel really possible? Διαθέσιμο από: <https://www.youtube.com/watch?v=pQC3ErD1YwE> [Τελευταία πρόσβαση:12 Δεκεμβρίου 2019]