Η εποχή των επαναστάσεων

Την αρχή έκανε η γαλλική επανάσταση, που αποτέλεσε ένα κορυφαίο γεγονός στη νεότερη ευρωπαϊκή ιστορία. Υιοθετώντας τις αρχές του πνευματικού κινήματος του Διαφωτισμού, η ανερχόμενη αστική τάξη της Γαλλίας πρωτοστάτησε στην επανάσταση, με σύνθημα το τρίπτυχο «ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα». Σκοπός ήταν αρχικά η φιλελευθεροποίηση της υπάρχουσας μοναρχίας, αν και στην πορεία καταργήθηκε η παλαιά τάξη πραγμάτων και επικράτησε η δημοκρατία μετά από σκληρούς αγώνες.

Η επίδραση της γαλλικής επανάστασης στον ελληνικό και βαλκανικό χώρο ήταν καθοριστική. Οι Έλληνες εμπνεύστηκαν από τα ιδεώδη της και πήραν πολύ κουράγιο από την επιτυχία της. Αρχικά προσδοκούσαν και στην βοήθεια του Ναπολέοντα, ο οποίος όμως είχε δικούς του επεκτατικούς στόχους στην οθωμανική αυτοκρατορία. Έτσι από ένα σημείο και μετά κατάλαβαν ότι έπρεπε να στηριχτούν στις δικές τους δυνάμεις για να απελευθερωθούν από τον τούρκικο ζυγό.

Μετά την ήττα του Ναπολέοντα,  οι ηγέτιδες ευρωπαϊκές δυνάμεις προσπάθησαν να σταματήσουν τις επαναστατικές αναταραχές. Επανέφεραν το παλαιό καθεστώς και προς την κατεύθυνση αυτή η Αυστρία, η Πρωσία και η Ρωσία δημιούργησαν την Ιερά Συμμαχία. Παρ’ όλα αυτά όμως από το 1815 μέχρι το 1848 νέα επαναστατικά κινήματα κάνουν την εμφάνισή τους και συνταράσσουν την Ευρώπη στοχεύοντας στον εκδημοκρατισμό των χωρών τους.

Οι επαναστάσεις του 1820-1821 έγιναν γιατί οι λαοί ζούσαν μέσα στην φτώχεια και προσδοκούσαν περισσότερη δημοκρατία και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Έγιναν κυρίως στην Μεσόγειο με επίκεντρο την Ισπανία, την Νάπολη και την Ελλάδα. Με εξαίρεση την ελληνική επανάσταση, οι άλλες ήταν ανεπιτυχείς. Η ελληνική επανάσταση πέτυχε να δημιουργήσει το πρώτο ανεξάρτητο εθνικό κράτος στα Βαλκάνια, γιατί απέκτησε μαζικό λαϊκό χαρακτήρα και βοηθήθηκε διπλωματικά από τις μεγάλες δυνάμεις.

Οι επαναστάσεις του 1830 ξεκίνησαν από το Παρίσι και συνεχίστηκαν στο Βέλγιο, την Πολωνία, την Ιταλία,  την Γερμανία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Βρετανία. Οι αιτίες και τότε είχαν να κάνουν με την φτώχεια, την επιβολή βαριάς φορολογίας και την ανάγκη για περισσότερη δημοκρατία. Το Βέλγιο κατάφερε να κερδίσει την ανεξαρτησία του, αλλά στις υπόλοιπες χώρες τα επαναστατικά κινήματα ήταν αποτυχημένα. Οι επαναστάσεις του 1830 ήταν σοβαρότερες από του 1820, καθώς επιβεβαίωσαν την ήττα της αριστοκρατίας από την αστική τάξη.

Τα αίτια των επαναστάσεων του 1848 ήταν παρόμοια με αυτά των προηγούμενων περιόδων. Ο χαρακτήρας τους ήταν μαζικός και αυθόρμητος. Ξεκίνησαν για ακόμα μια φορά από την Γαλλία και συνεχίστηκαν στην Αυστρία και τη Γερμανία. Οι επαναστάσεις αυτές μπορεί να απέτυχαν αλλά οδήγησαν σε σημαντικές κοινωνικές κατακτήσεις, όπως η κατάργηση της δουλοπαροικίας και ο εκδημοκρατισμός στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη.  Αποτέλεσαν μάλιστα την πρώτη μεγάλη σύγκρουση της βιομηχανικής εποχής ανάμεσα στην αστική και την εργατική τάξη.

Συμπερασματικά, οι επαναστάσεις του α΄ μισού του 19^ου αιώνα, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η ελληνική, συνέβαλαν στο ξεκίνημα μιας νέας εποχής με την εγκαθίδρυση συνταγματικών πολιτευμάτων, που είναι στοιχείο δημοκρατίας.

Πηγές

https://tetradiogallikon.weebly.com/

http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2698/Istoria_B-Lykeiou

https://truestory.gr/2018/09/23/