Γράφουν: Λυδία Κυρίτση, Χριστίνα Μιχαλοπούλου, Άρτεμις Αναστασάκη, Αργυρούλα Βέσση.
Η επανάσταση του 1821 είναι το πιο σημαντικό γεγονός στη νεότερη ελληνική ιστορία, διότι χάρη σε αυτήν δημιουργήθηκε το ελληνικό κράτος, που αποτέλεσε και το πρώτο ανεξάρτητο εθνικό κράτος σε ολόκληρη τη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η επανάσταση του 1821 σφράγισε την εθνική πορεία των Ελλήνων. Ξεκίνησε μέσα σε ένα άκρως εχθρικά διακείμενο διεθνές περιβάλλον. Στην Ευρώπη του αυστριακού Μέτερνιχ και της Ιερής Συμμαχίας, που μάχονταν εναντίον όλων των επαναστατικών κινημάτων. Παρά τη δυσμενή συγκυρία, οι Έλληνες αγωνίστηκαν ηρωικά για την ελευθερία. Ο καθένας πρόσφερε το καλύτερο που μπορούσε για την πατρίδα. Οι έμποροι έδωσαν χρήματα και οι διανοούμενοι προετοίμασαν ιδεολογικά την επανάσταση. Οι πρόκριτοι, που είχαν εξουσία επί οθωμανικής κυριαρχίας, οργάνωσαν τις ένοπλες δυνάμεις και ανέλαβαν τη διοικητική μέριμνα. Οι κλέφτες και οι αρματολοί, σκληροτράχηλοι και έμπειροι στα όπλα, αποτέλεσαν τη δύναμη κρούσης. Οι νησιώτες – εφοπλιστές από την Ύδρα, τις Σπέτσες, τα Ψαρά, την Κάσο, μετέτρεψαν τα εμπορικά τους πλοία σε πολεμικά, και εμπόδισαν τον τουρκικό στόλο να προσεγγίσει τη Πελοπόννησο και τη Στερεά, διασώζοντας τις χερσαίες επιχειρήσεις. Οι μορφωμένοι Φαναριώτες οργάνωσαν εσωτερικά το κράτος και ανέλαβαν τη διπλωματία στο εξωτερικό.
Κατά τα εννέα χρόνια της διάρκειάς της, η ελληνική επανάσταση παρουσίασε έντονες διακυμάνσεις, με εναλλαγές επιτυχιών και αποτυχιών, αλλά και εμφύλιους σπαραγμούς, μέχρι να μπορέσει να ισχυροποιηθεί και τελικά να αναγνωριστεί από τις εγγυήτριες δυνάμεις με το πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας, που υπέγραψαν το 1830. Έτσι, μετά από εννιά χρόνια αιματηρού αγώνα, δημιουργήθηκε το πρώτο μικρό ανεξάρτητο ελληνικό κράτος, το οποίο ωστόσο δεν ανταποκρινόταν στις προσδοκίες και τις θυσίες των αγωνιστών του ΄21. Σε αυτό το πρώτο μικρό κράτος, όμως, θα συγκεντρωθεί σιγά-σιγά όλος ο Ελληνισμός, για να πραγματοποιήσει τη νέα του ιστορική πορεία. Ο αγώνας των Ελλήνων του ΄21 ενέπνευσε τις επόμενες γενιές, που με καινούργιες εξορμήσεις και απελευθερώσεις έδωσαν στην Ελλάδα τη σημερινή της μορφή. Γι΄αυτό η επανάσταση του 1821 είναι ο πιο σημαντικός σταθμός της ιστορίας του νεότερου ελληνισμού.
Πέρα όμως από ένα σημαντικό ελληνικό γεγονός, η ελληνική επανάσταση είναι και ένα βαλκανικό γεγονός, καθώς και ένα ευρωπαϊκό γεγονός, που επηρέασε τις ανερχόμενες επαναστάσεις στο Βέλγιο και την Πολωνία το 1830, αλλά και τις κατοπινές του 1848, που σάρωσαν την Κεντρική Ευρώπη. Ταυτόχρονα βέβαια, η ελληνική επανάσταση είναι και ένα γεγονός της παγκόσμιας ιστορίας. Κι αυτό, γιατί είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία του πρώτου ανεξάρτητου κράτους στη Βαλκανική μετά από αιώνες οθωμανικής κυριαρχίας. Αυτή είναι μια μεγάλη τομή στη διεθνή ιστορία. Είναι το πρώτο μεγάλο ρήγμα στις εξελίξεις των πραγμάτων εκεί στο νότο, στη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Το ΄21 δημιούργησε το μοναδικό ιστορικό παράδοξο μιας επανάστασης που αντιπαρατέθηκε με ένα ευρωπαϊκό αντιδραστικό πολιτικό σύστημα, και η οποία διεκδίκησε και πέτυχε την πολιτική αναγνώρισή της από αυτό το ίδιο πολιτικό σύστημα, το οποίο, τελικά, έφερε και τη λύση του ελληνικού προβλήματος.
Πηγές
http://museduc.gr/docs/Istoria/C/045-064_C_GYM_KEF_03.pdf
https://www.stamoulis.gr/
https://mathesis.cup.gr/c4x/History/Hist1.2/asset/Hist1.2_1st_week.pdf
https://geopolitics.iisca.eu/?p=9934
https://www.fractalart.gr/1821-history/
