Ονομασία της πόλης
Το πρώτο όνομα αυτής της περιοχής ήταν Εφύρα, όνομα πελασγικό, της πρώτης βασίλισσας αυτής της γης, της Εφύρας, κόρης του Ωκεανού και της Θέτιδας και γυναίκας του Ηλιου. Ισως σήμαινε γέφυρα και χαρακτήριζε τη σπουδαία θέση της Κορίνθου.
Ο Ήλιος και η Εφύρα μοίρασαν την επικράτειά τους στα δυο παιδιά τους: ο Αλωέας έλαβε τη χώρα από τα σύνορα της Κορίνθου ως τη Σικυώνα και ο Αιήτης πήρε τη χώρα από τα σύνορα της Σικυώνας ως την Ισθμία. Ο Αιήτης όμως νωρίς θα εμπιστευτεί τη διοίκηση της Εφύρας στον Βούνο, γιο του Ερμή και της Αλκιδάμειας, και θα εγκατασταθεί στην Αία (Κολχίδα) όπου και έζησε το υπόλοιπο της ζωής του. Ακολούθησαν ο βασιλιάς Επωπέας, εγγονός του Ηλιου και ο γιος του Μαραθώνα, ο Κόρινθος. Σ” αυτόν οφείλει, κατά μια εκδοχή, η πόλη το δεύτερο και μόνιμο όνομά της.
Κατά μια άλλη εκδοχή, κατά τους αρχαίους χρόνους, ζούσε μια όμορφη κόρη που έμοιαζε με άνθος. Την έλεγαν γι” αυτό Κόρινθο (κόρη + άνθος). Όποιο παλικάρι την έβλεπε, την αγαπούσε τρελά. Μια μέρα πέρασαν τρία αδέρφια, πανέμορφα αρχοντόπουλα, που μόλις την είδανε ξετρελάθηκαν από την ομορφιά της και έστειλαν προξενητάδες να της πουν να διαλέξει έναν από τους τρεις.
Εκείνη όμως που αγαπούσε περισσότερο απ” όλα τον τόπο της, τους παράγγειλε πως θα παντρευόταν αυτόν που θα έκανε το μεγαλύτερο καλό. Ή να φυτέψει το κάμπο της Βόχας με ελιές, ή να οχυρώσει το Κάστρο της Αρχαίας Κορίνθου με ψηλά τείχη και να ανοίξει 365 πηγάδια, όσες οι μέρες του χρόνου, ή να φέρει νερό να ποτιστεί ο τόπος.
Τα παλικάρια στρώθηκαν στη δουλειά. Το ένα άρχισε να φυτεύει το κάμπο. Το άλλο να οχυρώνει το Κάστρο και το τρίτο, το καλύτερο, να φτιάχνει αυλάκια για να φέρει το νερό της Στυμφαλίας στην περιοχή της σημερινής Κορίνθου. Έτσι πέρασαν οι μέρες και σαν ήρθε η ορισμένη, ο κάμπος πρασίνισε από τις ελιές που «έπιασαν». Αλλά και η τελευταία πέτρα μπήκε πάνω στο Κάστρο. Την ώρα εκείνη κύλησε και το νερό απ” το μεγάλο ποτάμι στ” αυλάκια.
Η όμορφη κόρη που ήταν σαν ανθός, δεν παντρεύτηκε κανέναν, μόνο έγινε τρία κομμάτια και αυτά τα έβαλαν στα θεμέλια της νέας πολιτείας που ονομάστηκε Κόρινθος.
(Κείμενο: Μαρία Γεωργιάδου, Θηρεσία Κοντογιάννη)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο (2002) της Νομαρχίας Κορινθίας.