Ο Αρχιμήδης ο Συρακούσιος ήταν ένας αρχαίος Έλληνας πανεπιστήμονας, αφού ήταν γνωστός ως μαθηματικός, μηχανικός, φυσικός, αστρονόμος αλλά και εφευρέτης. Έθεσε τις βάσεις της υδροστατικής, της στατικής και της λειτουργίας του μοχλού. Το όνομά του συνδέεται συχνά με τον σχεδιασμό καινοτόμων μηχανών της εποχής του καθώς και με την έννοια της χρήσης εστιασμένου φωτός για καταστροφικούς σκοπούς, αν και η τεχνολογία των λέιζερ δεν υπήρχε κατά την εποχή του.
Οι ιστορικές μαρτυρίες υποδηλώνουν ότι όταν οι Συρακούσες βρέθηκαν υπό πολιορκία (214-212 π.Χ.), ο Αρχιμήδης για να προστατέψει την πόλη , θέλησε να βάλει φωτιά στα ρωμαϊκά πλοία. Πώς το κατάφερε αυτό; Χρησιμοποίησε μια σειρά από καλά γυαλισμένες μπρούτζινες ή χάλκινες ασπίδες έτσι τοποθετημένες, ώστε το φως το ήλιου, μετά την ανάκλαση του να συγκεντρώνεται στα ρωμαϊκά πλοία. Οι ασπίδες αυτές λειτουργούσαν ως κάτοπτρα (καθρέφτες) για την αλλαγή της πορείας του φωτός. Σκοπός του Αρχιμήδη ήταν η αύξηση της θερμοκρασίας των πλοίων να φτάσει σε τέτοιο σημείο, ώστε να καούν και να βουλιάξουν. Αν και δεν μοιάζει με τη σύγχρονη τεχνολογία λέιζερ, αυτό υπογραμμίζει την πρώιμη εξερεύνηση της οπτικής και του χειρισμού φωτός. Τα καινοτόμα πειράματα του Αρχιμήδη χρησιμεύουν ως απόδειξη της βαθιάς κατανόησης της επιστήμης και των αρχών της οπτικής, θέτοντας τις βάσεις για μελλοντικές εξελίξεις στην τεχνολογία λέιζερ. Η εφεύρεση αυτή είναι γνωστή ως «Φλεγόμενοι Καθρέφτες» ή όπως διαφορετικά αναφέρεται «Η ακτίνα θανάτου του Αρχιμήδη».
Το κατά πόσο ο Αρχιμήδης ήταν επιστημονικά ορθός απασχόλησε πολλούς επιστήμονες και μη, οι οποίοι πειραματίστηκαν για να επιβεβαιώσουν ή να καταρρίψουν την ιστορία των «Φλεγόμενων Καθρεφτών». Μία πρώτη προσπάθεια έγινε το 1973 στην ναυτική βάση του Σκαραμαγκά από τον Ιωάννη Σακκά , ο οποίος με τη βοήθεια 70 κατόπτρων τοποθετημένων έτσι ώστε να σημαδεύουν ένα ομοίωμα ρωμαϊκού πλοίου κατάφεραν να το αναφλέξουν μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Το ζήτημα αυτό απασχόλησε ακόμη και έναν από τους προέδρους της Αμερικής, τον Barack Obama, ο οποίος το 2010, ζήτησε από τους παρουσιαστές της εκπομπής ‘Mythbusters’ να πραγματοποιήσουν ένα πείραμα αναπαράστασης των «Φλεγόμενων Καθρεφτών». Οι παρουσιαστές δέχθηκαν την πρόκληση του τότε προέδρου χωρίς να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Αλλά και πιο πρόσφατα, ένας μαθητής από τον Καναδά ο Brenden Sener σχεδίασε ένα έργο επιστημονικής έκθεσης για να δει αν ένα τέτοιο κατόρθωμα σαν και αυτό που αποδίδεται στον Αρχιμήδη ήταν δυνατό με μια μικρογραφία της… φονικής ακτίνας. Φυσικά ο ίδιος δεν προσπάθησε να βάλει φωτιά σε οτιδήποτε, αλλά να διαπιστώσει ότι η διάταξή του -που περιλάμβανε θερμικές λάμπες και καθρέφτες- αύξησε σημαντικά τη θερμοκρασία του στόχου. Με βάση τα αποτελέσματα του έργου του, ο 13χρονος κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Αρχιμήδης μπορεί να είχε όντως επιτύχει κάτι τέτοιο. «Αν ήταν σε μεγαλύτερη κλίμακα και με μια αρκετά ισχυρή πηγή θερμότητας, θα ήταν σίγουρα εφικτό», δήλωσε στο 13χρονος στο Business Insider.
Ανεξαρτήτως, όμως, αποτελέσματος κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα η πρωτοποριακή σκέψη και η εφευρετικότητα ορισμένων ανθρώπων έθεσαν τις βάσεις για τις μελλοντικές εξελίξεις τόσο στην επιστήμη όσο και στα τεχνολογικά επιτεύγματα.
ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ
ΚΑΡΑΤΖΙΔΟΥ ΙΡΙΣ
ΥΦΑΝΤΗ ΔΑΝΑΗ
ΠΗΓΕΣ:
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B9%CE%BC%CE%AE%CE%B4%CE%B7%CF%82
https://www.protothema.gr/
