«Ιστορία Ενός Αιχμαλώτου » του Σ. Δούκα, με τη ματιά των Λ. Μητσάτσου, Μ. Κουφόπουλου, Η. Μπραούζου

-

Υπόθεση

Το βιβλίο «Η Ιστορία ενός αιχμαλώτου», του Στρατή Δούκα, αποτελεί ένα σύντομο πεζογράφημα το οποίο αναφέρεται στην ιστορία ενός αιχμαλώτου της  Μικρασιατικής Καταστροφής του 1922 και τις περιπέτειες της διαφυγής του. Χωρίς να επιρρίπτει ευθύνες σε κανένα, εξιστορεί την αγριότητα και τη φρίκη του πολέμου που οδηγεί στην απώλεια χιλιάδων ανθρώπων, στον εξευτελισμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και τις συνέπειες στον άμαχο πληθυσμό.

 Όταν οι Τούρκοι, μετά την καταστροφή της Σμύρνης, συλλαμβάνουν τους Έλληνες της Μικράς Ασίας, τους στέλνουν στην τουρκική ύπαιθρο (βάθος Μικράς Ασίας).  Οι Τούρκοι εκεί τους φέρονται βάναυσα και σκληρά, τους   κοροϊδεύουν, τους χτυπούν και τους σκοτώνουν χωρίς οίκτο, χωρίς καμία ευαισθησία. Ο Νικόλας Κοζάκογλου και ο φίλος του, θύματα αυτού του διωγμού, συλλαμβάνονται, βιώνουν αυτές τις άθλιες συνθήκες, αλλά καταφέρνουν να δραπετεύσουν. Η προσπάθεια τους για επιβίωση είναι μεγάλη. Έχουν να αντιμετωπίσουν τα στοιχεία της φύσης, τα ζώα, και τους ανθρώπους τόσο αυτούς που αντιλήφθηκαν την απόδρασή τους και τους κυνηγούσαν, όσο και τους άλλους που υπήρχε η δυνατότητα να καταλάβουν ότι είναι Έλληνες και να τους συλλάβουν.  Οι δύο δραπέτες  βρίσκουν καταφύγιο σε σπηλιές. Η πείνα, η δίψα και το κυνηγητό τους εξαντλούν και για να επιβιώσουν αναγκάζονται να χωριστούν, με την αμοιβαία υπόσχεση, πως αν ζήσουν θα ξαναενωθούν.  Ο Νικόλας, μεταμφιεσμένος σε Τούρκο, βρίσκει δουλειά σαν  βοσκός, δουλεύει σκληρά, γίνεται συμπαθής στο αφεντικό του και μαζεύει λεφτά για να μπορέσει να φύγει σε ελληνικό έδαφος. Ο συγγραφέας, χωρίς να ωραιοποιεί τις καταστάσεις, εξιστορεί την οδύσσεια ενός ανθρώπου, που το μοναδικό του όνειρο είναι να φτάσει στην πατρίδα του με την βοήθεια του Θεού. Παρότι, λοιπόν, του δίνεται η ευκαιρία  να παντρευτεί την ανιψιά του αφεντικού του και να ζήσει άνετα, ο Νικόλας με πίστη στον Θεό και αγάπη για την πατρίδα του, επινοεί την ύπαρξη μιας αδερφής, την οποία πρέπει να παντρέψει πριν παντρευτεί ο ίδιος. Έτσι, διαφεύγει. Η συνάντηση του με τον γέρο από την Αλεξάνδρεια, ο οποίος αρχικά είναι επιφυλακτικός και καχύποπτος, είναι κομβικό σημείο του βιβλίου, καθώς  μόλις μαθαίνει ότι ο συνταξιδιώτης του είναι Έλληνας, ξεκινάει τις παρασκηνιακές ενέργειες για την αποβίβαση του ήρωα σε ελληνικό έδαφος. Έτσι, στο τέλος καταφέρνει , ευτυχισμένος που εκπληρώθηκε το όνειρο του, να επιστρέψει στην Ελλάδα.
Αποτίμηση

α) Λουκάς Μητσάτσος (Γ2)

«Η Ιστορία ενός αιχμαλώτου», είναι ένα βιβλίο που με άγγιξε πολύ. Βρίσκω εξαιρετικό τον τρόπο με τον οποίο ο συγγραφέας επέλεξε να διηγηθεί αυτή την ιστορία αλλά και τη δική του προσέγγιση του πολέμου. Δεν αντιμετωπίζει τον πόλεμο σαν ηρωική πράξη, αλλά  σαν υπαίτιο της απώλειας χιλιάδων ανθρώπων. Καταλαβαίνουμε λοιπόν όπως το βιβλίο έχει έντονο αντιπολεμικό χαρακτήρα. Η ροή της αφήγησης είναι εξαιρετικά γρήγορη και ο λόγος πυκνός. Παρόλο που γνώριζα από το μάθημα της ιστορίας για την μικρασιατική καταστροφή, το βιβλίο αυτό με έκανε να κατανοήσω πραγματικά τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούσαν εκείνη την  εποχή αλλά και τα βάσανα που πέρασαν οι διωγμένοι Έλληνες. Επιπλέον, το γεγονός ότι από την μία στιγμή στην άλλη ο ήρωας του βιβλίου βρέθηκε μακριά από τον τόπο του, πεινασμένος και διψασμένος, με έκανε να σκεφτώ βαθιά πώς είναι η δικιά μου ζωή και πώς του ήρωα του βιβλίου. Έτσι έμαθα να μην θεωρώ δεδομένα ότι έχω σήμερα, αλλά να τα εκτιμώ και να τα σέβομαι.

β) Μανόλης Κουφόπουλος & Ηλίας Μπραούζος (Γ2)

Το βιβλίο μάς τράβηξε το ενδιαφέρον από τη στιγμή μέχρι και την τελευταία λέξη. Σε όλη  τη διάρκεια της μελέτης μας δε σταματήσαμε να αγωνιούμε για την εξέλιξη της ιστορίας και το μέλλον του πρωταγωνιστή. Επιπλέον, εντύπωση μας έκανε το γεγονός ότι, αν και ο ήρωας πέρασε τόσες κακουχίες, στο τέλος κατάφερε να αποδράσει από την, αναμφίβολα, κακή του μοίρα. Κάτι ακόμα που μας καθήλωσε ήταν η δραματική και απρόσμενη εξέλιξη του έργου. Ωστόσο, η μη εκτεταμένης, κατά τη γνώμη μας,  αφήγηση των ιστορικών γεγονότων, είχε ως αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή μια ακριβή αναπαράσταση του κειμένου στο μυαλό μας

 

Σχολιάστε

Top