Την Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2024, στα Γ.Α.Κ. Μαγνησίας είχαμε την χαρά να μοιραστούμε μία μοναδική εμπειρία προσέγγισης του παρελθόντος και της τοπικής ιστορίας. Το Παράρτημα Ρομά Αλιβερίου του Τμήματος Σχεδιασμού και Υλοποίησης Κοινωνικών Προγραμμάτων του Δήμου Βόλου σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς των τάξεων Υποδοχής ΖΕΠ συνόδευσαν στην Υπηρεσία μας μια ομάδα μαθητών και μαθητριών, που συμμετέχουν στο πρόγραμμα της Β/Βάθμιας Εκπαίδευσης «Συμπερίληψη Παιδιών Ρομά και Διαπολιτισμική Επικοινωνία στην Εκπαίδευση». Οι μαθητές και μαθήτριες Ρομά φοιτούν στο 1ο, 3ο , 5ο και 8ο Γυμνάσιο Βόλου, καθώς και στο 2ο Γυμνάσιο Ν. Ιωνίας. Οι δε υπεύθυνες του Δήμου Βόλου είναι η Αιμιλία Στάικου (παιδαγωγός) και η Ιουλία Τριανταφύλλου (συντονίστρια του προγράμματος και κοινωνική λειτουργός).
Στην υποδοχή των μαθητών συμμετείχαμε οι συνάδελφοι Αννίτα Πρασσά, Άλκηστις Σανιδά, Θανάσης Μπέτας και Κατερίνα Τσολάκη, ενώ για την προετοιμασία της επίσκεψης εργάστηκε και η Αγγελική Νικολάου.
Ο στόχος της επίσκεψης ήταν η ενημέρωση για τον τρόπο που προσεγγίζουμε τις επιστημονικές και επίσημες πηγές της Ιστορίας και απώτερος σκοπός η εξοικείωση στην αναζήτηση από τους ίδιους της ιστορίας των προγόνων τους και η συνειδητοποίηση για τη διαχρονική συμβολή της κοινότητας των Ρομά στη διαμόρφωση της Τοπικής και Εθνικής Ιστορίας, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Για το πρόγραμμα αυτό επιλέξαμε αρχειακό υλικό και προφορικές μαρτυρίες που αφορούν την ένταξη των προσφύγων του Μικρασιατικού Ελληνισμού στην περιοχή του Βόλου μετά το 1922. Οι μαθητές και οι μαθήτριες Ρομά ήρθαν σε επαφή με τον κόσμο της Ιστορίας: τις πηγές, τα γραπτά τεκμήρια του παρελθόντος και τις «φωνές» των ανθρώπων του παρελθόντος. Ένας κόσμος που φάνηκε να τους γοητεύει, όπως γοήτευσε εμάς το ανεπιτήδευτο ενδιαφέρον τους και η έκδηλη ανάγκη να κατανοήσουν και να «σχηματοποιήσουν», να δώσουν δηλαδή μορφή σε πρόσωπα και καταστάσεις που περιέγραφαν τα τεκμήρια του παρελθόντος που «ξετυλίγονταν» μπροστά τους και μιλούσαν για μία ιστορία ενσωμάτωσης αλλά και αποκλεισμού. Για διαδρομές ανθρώπων, για την ανάγκη της εγκατάστασης και της επιβίωσης, της καχυποψίας και της αποδοχής, για τον αποκλεισμό και τελικά για τη συνύπαρξη και τη συμπερίληψη.
Ο σκοπός της επίσκεψης ήταν οι μαθητές και οι μαθήτριες να προβληματιστούν και να ευαισθητοποιηθούν για τη σημασία και την αξία των τεκμηρίων του παρελθόντος, για την καταγραφή της ιστορίας και τη διατήρηση της ατομικής και συλλογικής μνήμης. Να προβληματιστούν, να συγκρίνουν και να ανακαλύψουν κοινά σημεία, αν υπάρχουν, μεταξύ των όσων είδαν και άκουσαν με καταστάσεις που αφορούν στις δικές τους προσωπικές ιστορίες και των προγονών τους. Δεν γνωρίζουμε εάν και σε ποιο βαθμό οι στόχοι αυτοί επιτεύχθηκαν. Είμαστε, ωστόσο, σίγουροι πως η παρουσία των Ρομά μαθητών και μαθητριών μας υπενθύμισε την ευθύνη και την ανάγκη περαιτέρω ισχυροποίησης και ενδυνάμωσης μίας εκπαιδευτικής και παιδευτικής διαδικασίας που έχει ως στόχο την ουσιαστική συμπερίληψη όλων των ετερόκλητων ομάδων που συνθέτουν, μορφοποιούν και ομορφαίνουν την ταυτότητα της κοινωνίας μας. Και η Ιστορία έχει πολλά να μας πει για αυτό.
Ο Σύλλογος Διδασκόντων του σχολείου μας ευχαριστεί θερμά όλους τους συμμετέχοντες μαθητές και μαθήτριες, τους διοργανωτές της δράσης και ιδιαίτερα της εκπαιδευτικούς των Τάξεων Υποδοχής τύπου ΖΕΠ κυρίες Ξενάκη Π. και Χρυσίδου Ν.
