Ένα άρθρο από τους μαθητές του τομέα Δομικών του 1ου ΕΠΑ.Λ. Γρεβενών

Τα Γρεβενά δεν θα είχαν φτάσει στο επίπεδο ανάπτυξης που βρίσκονται σήμερα χωρίς την Εγνατία Οδό. Ο σύγχρονος αυτός αυτοκινητόδρομος ξεκινά από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας και διασχίζοντας την Ήπειρο, τη Μακεδονία και τη Θράκη καταλήγει στους Κήπους του Έβρου. Η κατασκευή της αποτελούσε εδώ και πάνω από 30 χρόνια ένα μεγάλο όνειρο των Βορειοελλαδιτών-και όχι μόνο-για τη διασύνδεση της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης και την άρση της απομόνωσης τους.

Σε εθνικό επίπεδο, η Εγνατία Οδός δημιουργεί ευκαιρίες επενδύσεων στον τομέα των μεταφορών, της βιομηχανίας και του τουρισμού, και αποτελεί άξονα ανάπτυξης της Βόρειας Ελλάδας. Οι ίδιοι δρόμοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μετακίνηση τουριστών προς τις ακτές του Αιγαίου, δημοφιλή προορισμό διακοπών για τη Βαλκανική και την Κεντρική Ευρώπη, με σημαντικό αντίκτυπο στο οικονομικό ισοζύγιο της χώρας. Παράλληλα, η δυνατότητα γρήγορης επικοινωνίας ανάμεσα στις διάφορες περιοχές της Ελλάδας δίνει την ευκαιρία σε γεωγραφικά απομονωμένες περιοχές της χώρας, όπως η Ήπειρος και η Δυτική Μακεδονία, να επικοινωνούν με την υπόλοιπη Μακεδονία και Θράκη, πράγμα που διευκολύνει το εμπόριο, τον τουρισμό, αλλά και την κοινωνική ζωή στις περιοχές αυτές. Η ευκολία στη μετακίνηση και η πρόσβαση στα μεγάλα αστικά κέντρα της Θεσσαλονίκης και των Ιωαννίνων που παρέχουν βελτιωμένες υπηρεσίες εκπαίδευσης και ιατρικής περίθαλψης μειώνει το αίσθημα απομόνωσης και εγκατάλειψης. Η Εγνατία Οδός και οι κάθετοι άξονες δίνουν τη δυνατότητα στους κατοίκους των γειτονικών χωρών να μετακινούνται εύκολα προς το μητροπολιτικό κέντρο της Θεσσαλονίκης και προς την Ελλάδα γενικότερα, πράγμα που βοηθάει στη γνωριμία και την επικοινωνία ανάμεσα στους γειτονικούς λαούς εξαλείφοντας βαθμιαία προκαταλήψεις αιώνων.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Εγνατία ενώνει τα βιομηχανικά κέντρα της Δύσης με την Ανατολή. Με την κατασκευή της αυξάνονται οι δυνατότητες επενδύσεων σε μεταφορές, βιομηχανία και τουρισμό. Ενώνονται τα βιομηχανικά κέντρα Δύσης και Ανατολής. Γι’ αυτό και η Εγνατία χρηματοδοτείται με μεγάλα ποσά από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Εγνατία Οδός λειτουργεί συγχρόνως ως οδικός άξονας των μεταφορών της Βαλκανικής και της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Σ’ αυτήν καταλήγουν οι Πανευρωπαϊκοί Διάδρομοι IV (Βερολίνο-Σόφια-Θεσσαλονίκη), IX (Ελσίνκι με κατάληξη την Αλεξανδρούπολη), Χ (Βιέννη-Βελιγράδι-Θεσσαλονίκη). Με την Εγνατία Οδό και τους κάθετους άξονες της, η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση της νέας  αγοράς των Βαλκανίων γιατί με το άνοιγμα της Βαλκανικής αγοράς δίνεται διέξοδος στις ελληνικές επιχειρήσεις και αναπτύσσεται η εξαγωγή προϊόντων και υπηρεσιών που έχουν ζήτηση στην αγορά αυτή.

Η Εγνατία Οδός υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους στρατιωτικούς και εμπορικούς δρόμους του αρχαίου κόσμου. Ήταν ο άξονας που συνέδεε τη Ρώμη με τις κτίσεις της στην Ανατολή. Κατασκευάστηκε μεταξύ 146 και 120 π.Χ. από τον ανθύπατο της Μακεδονίας Γνάιο Εγνάτιο, πάνω στα ίχνη του πανάρχαιου δρόμου που διέσχιζε τη Μακεδονία και τη Θράκη από τα ανατολικά προς τα δυτικά. Η λεγόμενη via Egnatia ήταν η προέκταση της via Traiana στην ιταλική χερσόνησο και ξεκινούσε από το σημερινό Δυρράχιο της Αλβανίας, διέσχιζε τη Βαλκανική χερσόνησο από την ανατολική Αδριατική ως τα Κύψελα, περνώντας από την Επίδαμνο (Δυρράχιο), Λυχνιδό (Αχρίδα), Ηράκλεια, Βεύη, Πέλλα, Θεσσαλονίκη, Αμφίπολη, Φιλίππους, Τόπειρο, Μαξιμιανούπολη, Σάλη και Τραϊανούπολη, συνδέοντας τη νότια Ιταλία και τη δυτική Μεσόγειο με το Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο. Το οδικό αυτό δίκτυο αποτέλεσε τη βάση για τους περισσότερους ρωμαϊκούς, βυζαντινούς, οθωμανικούς, αλλά ακόμη και σύγχρονους δρόμους, καθώς το φυσικό ανάγλυφο του εδάφους ήταν και είναι πάντοτε καθοριστικό. Αυτός είναι ο λόγος που οι δρόμοι δεν αλλάζουν εύκολα πορεία. Για περισσότερα από 2.000 χρόνια υπήρξε ο μοναδικός καλός δρόμος σε αυτή την περιοχή και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην τύχη της Ρώμης, του Βυζαντίου και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν κατ’ αρχήν την Εγνατία για στρατιωτικούς σκοπούς, αλλά γρήγορα γενικεύτηκε η χρήση της και έγινε η κυριότερη οδική αρτηρία που συνέδεε την Αδριατική με τον Εύξεινο Πόντο. Λειτούργησε μάλιστα παράλληλα, ή και ανταγωνιστικά, προς τον άλλο αρχαίο θαλάσσιο δρόμο που από την Ιταλία διαμέσου του Ισθμού έφτανε ως το βόρειο Αιγαίο και τον Εύξεινο Πόντο, ιστορία που επαναλαμβάνεται και σήμερα. Ζωγράφοι και συνεργεία ψηφιδογράφων ξεκινούσαν από την Κωνσταντινούπολη προς όλες τις κατευθύνσεις και με όλα τα συγκοινωνιακά μέσα, θαλάσσια και χερσαία. Η Εγνατία διακινούσε συνεχώς τις ομάδες των καλλιτεχνών, ή και τα έργα τους, όταν επρόκειτο για μικρογραφημένα χειρό-γραφα, φορητές εικόνες, σμάλτα, είδη μικροτεχνίας, χρυσοχοΐας, αργυροχοΐας, χαλκουργίας ή κεντητικής. Παράλληλα, η Θεσσαλονίκη, ιδιαίτερα από τη Μεσοβυζαντινή περίοδο και ύστερα, αποτέλεσε το χώρο των καλλιτεχνικών ζυμώσεων και την αφετηρία των περισσότερων αποστολών προς τους βορειότερους, δυτικότερους, και νοτιότερους πληθυσμούς.

Η Εγνατία Οδός για την κατασκευή και την ολοκλήρωση της  χρηματοδοτήθηκε από το Ελληνικό Δημόσιο,την Ευρωπαϊκή Ένωση με ποσοστό 50%, καθώς και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.

Περισσότερες λεπτομέρειες στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://egnatia.eu