ΕΦΗΒΕΙΑ-ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ-ΧΡΗΣΗ ΟΥΣΙΩΝ-ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ
ΕΦΗΒΕΊΑ-ΠΡΟΒΛΉΜΑΤΑ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ-ΧΡΗΣΗ ΟΥΣΙΩΝ-ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ
ΕΦΗΒΕΊΑ : Προβλήματα και αντιμετώπιση
Η ΕΠΊΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΓΟΝΈΩΝ ΣΤΟΝ ΈΦΗΒΟ
Όπως κάθε άνθρωπος, ασχέτως ηλικίας, έτσι και ένας έφηβος, για να αποκτήσει αυτοεκτίμηση, αυτοσεβασμό και αυτοπεποίθηση, χρειάζεται να νιώσει πως ο περίγυρος και η οικογένειά του δείχνουν τη δέουσα προσοχή και σεβασμό στις απόψεις, στις επιλογές και στη συμπεριφορά του, κυρίως πριν δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα. Σε περίπτωση που δεν βιώσουν αυτόν το σεβασμό και την αποδοχή από το άμεσο τους περιβάλλον, μία συχνή έκβαση είναι η αναζήτηση φίλων με ανάλογα βιώματα προσωπικής απόρριψης και εσωτερικής μοναξιάς. Το επόμενο βήμα είναι συχνά η αναζήτηση σεβασμού, αποδοχής και θαυμασμού διαμέσου διαφόρων αντικοινωνικών συμπεριφορών με τη γνωστή κατάληξη…
Οι περισσότεροι άνθρωποι θα συμφωνούσαν με την άποψη πως οι γονείς θα πρέπει να είναι ανοιχτοί και συναισθηματικά ζεστοί με το παιδί τους, να επιδιώκουν μια αμφίδρομη επικοινωνία και να μην το κρίνουν συστηματικά και αλόγιστα για το παραμικρό, παρεμποδίζοντας ή αποκλείοντας την επικοινωνία αυτή. Συμβαίνει, όμως, κάτι τέτοιο στην πραγματικότητα
Οι εσωτερικές συγκρούσεις
Το πέρασμα από την περίοδο που η εξάρτηση απ’ τους γονείς ήταν δεδομένη σε μία νέα, που φέρνει έντονη την επιθυμία της ανεξαρτησίας, δεν γίνεται απ’ τη μια μέρα στην άλλη. Η ανάγκη του εφήβου για απαγκίστρωση συγκρούεται με την ανάγκη του παιδιού για υποστήριξη και τα όρια είναι στην αρχή θολά. Με τη βιαστική απόρριψη στοιχείων της παιδικής ταυτότητας για τη συγκρότηση μιας νέας, πιο ταιριαστής στο εφηβικό φιλικό περιβάλλον, ίσως προκύψει ακόμη ένα εσωτερικό πεδίο μάχης.
Οι εναλλαγές στη διάθεση
Πάνω σε όλα τ’ άλλα, ένα παιδί που μπαίνει στην εφηβεία μπορεί να παρουσιάσει συχνές και δραματικές μεταπτώσεις στη διάθεση και τη συμπεριφορά του, περνώντας από συναισθήματα έντονης χαράς σε καταστάσεις έντονης λύπης, απ’ την κοινωνικότητα στην εσωστρέφεια κλπ. Οι αλλαγές σε διάφορους τομείς της ζωής του σε συνδυασμό με τις ορμονικές μεταβολές στο εφηβικό του σώμα, συμβάλλουν σε αυτές τις μεταπτώσεις.
Σχολικός Εκφοβισμός
Ορισμός:
Ο σχολικός εκφοβισμός (αγγλικά: school bullying) είναι ένα φαινόμενο νεανικής παραβατικότητας, ένα είδος bullying, που εμφανίζεται σε πολλές χώρες του κόσμου. Ο σχολικός εκφοβισμός αναφέρεται στη χρήση βίας μεταξύ μαθητών ή συνομηλίκων παιδιών, με στόχο να προκληθεί πόνος ή αναστάτωση.
Εμφανίζεται με τη μορφή του λεκτικού εκφοβισμού (κοροϊδία, διακρίσεις, ντροπιαστικά σχόλια), του κοινωνικού εκφοβισμού (διάδοση φημών, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, απομόνωση από την ομάδα), του σωματικού εκφοβισμού (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές), του ηλεκτρονικού εκφοβισμού (εκβιασμός μέσω Διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω μηνυμάτων στο κινητό τηλέφωνο)
Κύρια χαρακτηριστικά του σχολικού εκφοβισμού:
-
πρόθεση από το παιδί – δράστη να βλάψει, να κάνει ζημιά στο παιδί – στόχο
-
έλλειψη, συχνά, δικαιολογίας για την πράξη
-
επανάληψη της συμπεριφοράς
- ικανοποίηση που αντλεί ο δράστης από τη βλάβη του θύματος.
Η επηρέαση τών μέσων κοινωνικής δικτύωσης στους ανηλίκους
Τα social media έχουν εισβάλει για τα καλά στη ζωή των παιδιών, με την πλειοψηφία να τα χρησιμοποιεί σε ηλικία κάτω των 13 ετών, σε ποσοστό 55,86%.
Πιο δημοφιλές μέσο μεταξύ των μαθητών αναδεικνύεται το Viber, στη συνέχεια το Instagram και τρίτο έρχεται το Facebook, με ποσοστό 52,73% των παιδιών να τα χρησιμοποιεί καθημερινά.
Η έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας έδειξε ότι τα παιδιά «αντιγράφουν» τις συνήθειες των γονιών τους στις οικογένειες όπου οι γονείς χρησιμοποιούν συχνά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (σ.σ.: κυρίως οι νεότεροι γονείς ηλικίας 20-35 ετών και σε ποσοστό καθημερινής χρήσης σε ποσοστό 71%). Μάλιστα, βάσει της έρευνας, οριακά προκύπτει ότι σε μικρότερες κοινωνίες και όχι στα αστικά κέντρα τα παιδιά ασχολούνται συχνότερα με το Διαδίκτυο.
Ο ΕΘΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ
Μιλώντας για εθισμό στο διαδίκτυο ο νους πηγαίνει σε διάφορες πτυχές του φαινομένου αυτού που πλέον σαν μάστιγα πλήττει ανθρώπους όλων των ηλικιών και πλέον μεγάλο αριθμό ανήλικων παιδιών.
Η χρησιμότητα του Διαδικτύου στο πλαίσιο της λογικής χρήσης δεν μπορεί να θεωρείται παρά ένα είδος εξυπηρέτησης χρηστικών αναγκών. Τί γίνεται όμως όταν ένα παιδί αντικαθιστά την πραγματική ζωή με την διαδικτυακή; Τι ωθεί ένα παιδί να βάζει στο πλάι τον ρεαλισμό στον βωμό του πλασματικού κόσμου που έχει «χτίσει» το διαδίκτυο;
Η ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Το παιδί πέφτοντας πάνω σε ένα «τοίχος» που έχει δημιουργήσει ο γονιός, επιλέγει να καλύψει συγκεκριμένες ψυχολογικές ανάγκες μέσω του Διαδικτύου. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της κατάστασης αυτής είναι ότι σου δίνει τη δυνατότητα να προβάλλεις μια επιθυμητή και όχι την πραγματική εικόνα του εαυτού σου, χωρίς να έχεις περιορισμούς και συνέπειες, ενώ πίσω από αυτό μπορεί να υποβόσκουν άλλες ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές, διαταραχές προσωπικότητας και κοινωνική.
Πλέον ένα παιδί δεν κοινωνικοποιείται όπως κάναμε εμείς, δεν έχει όρεξη να συζητήσει και να παίξει. Σημαντικό ρόλο επίσης παίζει η έλλειψη γονεϊκού προτύπου αφού οι γονείς λείπουν αρκετές ώρες από το σπίτι ή ακόμη και εκείνες που βρίσκονται σε αυτό δεν ασχολούνται με το παιδί λόγω της άσχημης ψυχολογικής κατάστασης που έχει διαμορφώσει η κρίση γύρω μας η οποία δεν αφήνει αποθέματα ηρεμίας στο γονιό για να αφιερώσει τον απαραίτητο χρόνο
ΧΡΗΣΗ ΟΥΣΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ
Μια από τις πιο διαδεδομένες παρεκκλίσεις συμπεριφοράς στην εφηβεία είναι η χρήση ναρκωτικών ουσιών. Όπως έχουν δείξει έρευνες σε εφηβικό πληθυσμό, ένας μεγάλος αριθμός χρηστών πρώτη φορά δοκίμασε ή/και ξεκίνησε τη συστηματική χρήση ουσιών στην εφηβεία. Για τον λόγο αυτό, η μελέτη και η έρευνα αναφορικά με τα πιθανά αίτια έναρξης της χρήσης κατά την ευαίσθητη μεταβατική περίοδο της εφηβείας, το ψυχοκοινωνικό προφίλ του χρήστη και της οικογένειάς του, οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες ζωής του εφήβου και της οικογένειας, το σχολικό περιβάλλον και οι παρέες συνομηλίκων, μπορεί να συνεισφέρουν, όχι μόνο στην αντιμετώπιση της χρήσης ουσιών μέσα από ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις και προγράμματα απεξάρτησης, αλλά και στην πρόληψη εμφάνισης τέτοιου είδους συμπεριφορών εκ μέρους των εφήβων.
