Βίλα Λεβίδη: Ένα αρχιτεκτονικό στολίδι στο έλεος της εγκατάλειψης!
του Κωνσταντίνου Κριθινιώτη (Α5)
Στην κορυφή του λόφου που φέρει το όνομά της, η βίλα Λεβίδη δεσπόζει – ή καλύτερα, δεσπόζε – ως ένα από τα πλέον εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά έργα της δεκαετίας του ’30. Χτισμένη το 1935 μέσα σε ένα κτήμα 80 στρεμμάτων, η βίλα σχεδιάστηκε από τον διακεκριμένο αρχιτέκτονα Κωνσταντίνο Σακελλάριο για λογαριασμό της οικογένειας Λεβίδη. Σήμα κατατεθέν της, ο εμβληματικός της πύργος, ο οποίος προϋπήρχε στο σημείο και ενισχύει τον παραμυθένιο χαρακτήρα του οικήματος.
φωτογραφία από iRafina
Έναν χρόνο μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής, ο τότε βασιλιάς Παύλος δώρισε το ακίνητο στον Δημήτρη Λεβίδη, αυλάρχη των ανακτόρων Τατοΐου. Η οικογένεια εγκαταστάθηκε εκεί και παρέμεινε έως τον θάνατο του Δημήτρη Λεβίδη το 1963.
Από παλάτι … κινηματογραφικό στούντιο
Μετά τον θάνατο του Λεβίδη, η οικονομική κατάσταση της οικογένειας επιδεινώθηκε. Η σύζυγός του, Τούλα Μπότση, αναγκάστηκε να νοικιάζει την έπαυλη σε κινηματογραφικές παραγωγές. Έτσι, η βίλα έγινε σκηνικό για πολλές κλασικές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, όπως «Η Αρχόντισσα και ο Αλήτης», «Μια Ιταλίδα από την Κυψέλη», «Το Λεβεντόπαιδο», «Ο Μάγκας με το Τρίκυκλο» και πολλές άλλες.
από την ταινία «Η Αρχόντισσα και ο Αλήτης»
Καταστροφή χωρίς απαντήσεις
Το 1990, μετά τον θάνατο της Τούλας Μπότση, ο γιος της και μοναδικός κληρονόμος, Γιώργος Λεβίδης, πούλησε τη βίλα σε ομάδα Ελλήνων επιχειρηματιών, των οποίων τα στοιχεία παραμένουν άγνωστα. Μόλις έναν χρόνο αργότερα, η βίλα καταστράφηκε ολοσχερώς κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Οι υπεύθυνοι της καταστροφής δεν εντοπίστηκαν ποτέ.
Το 2007 το ακίνητο πέρασε στα χέρια Κυπρίων επιχειρηματιών, ωστόσο η κήρυξη της περιοχής ως «δασικής» απέκλεισε οποιαδήποτε δυνατότητα αξιοποίησης. Φήμες θέλουν απογόνους της βασιλικής οικογένειας να έχουν επανακτήσει την ιδιοκτησία, χωρίς να υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση.
Ιστορία αίματος στον λόφο
Ο λόφος της βίλας συνδέεται και με ένα από τα πιο μαύρα κεφάλαια της Κατοχής. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Βραδυνή (26/11/1952), στα μέσα Ιουλίου του 1944, μετά από ενέδρα του ΕΛΑΣ σε γερμανικό στρατιωτικό όχημα στη λεωφόρο Μαραθώνος, οι Γερμανοί σε αντίποινα μετέφεραν 200 πατριώτες στον λόφο. Οι 150 είχαν συλληφθεί, ενώ οι υπόλοιποι 50 προέρχονταν από το στρατόπεδο Χαϊδαρίου.
Για 48 ώρες υπέστησαν βασανιστήρια αδιανόητης αγριότητας, προτού εκτελεστούν και θαφτούν σε ομαδικό τάφο που είχαν αναγκαστεί να σκάψουν οι ίδιοι. Το αποτρόπαιο αυτό γεγονός παραμένει θαμμένο – κυριολεκτικά και μεταφορικά – στη συλλογική μνήμη της περιοχής.
Μύθοι, φήμες και γκράφιτι
Η εγκατάλειψη της βίλας την κατέστησε προσβάσιμη σε κάθε λογής επισκέπτες. Έχουν υπάρξει καταγγελίες – χωρίς τεκμηρίωση – για σατανιστικές τελετές εντός του χώρου, ενώ σύμβολα στους τοίχους ενισχύουν τέτοιες θεωρίες. Πολλοί, ωστόσο, τα αποδίδουν σε φθηνά «αστεία» ή απλώς σε καλλιτεχνική έκφραση.
Σήμερα, το μόνο που απομένει από την ένδοξη βίλα είναι οι τοίχοι της, διακοσμημένοι με εντυπωσιακά γκράφιτι που μαρτυρούν τη νέα, άτυπη χρήση του χώρου. Καλλιτέχνες του δρόμου έχουν μετατρέψει τα ερείπια σε καμβά, προσφέροντας μια δόση χρώματος και ζωής σε ένα τοπίο καταστροφής.
φωτογραφία από Athens Voice
Ένα στολίδι που ζητά δικαίωση
Η βίλα Λεβίδη δεν είναι απλώς ένα εγκαταλελειμμένο κτίσμα. Είναι κομμάτι της πολιτιστικής και ιστορικής ταυτότητας της περιοχής. Ένα έργο με αρχιτεκτονική, κινηματογραφική, ιστορική και, δυστυχώς, τραγική αξία. Αν και σήμερα στέκει ως φάντασμα του παρελθόντος, δεν είναι αργά για την αποκατάστασή της. Ίσως οι τοπικές αρχές θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να ξαναβρεί η βίλα Λεβίδη τη χαμένη της αίγλη.
ΠΗΓΕΣ:
- https://mikropragmata.lifo.gr/aksechasta/i-istoria-tis-stoicheiomenis-vilas-levidi-stin-pallini/
- https://www.irafina.gr/vila-levidi-to-archontiko-pou-protagonistouse-tin-chrysi-epochi-tou-ellinikou-kinimatografou-apeileitai-me-katarrefsi/
- https://www.bovary.gr/living/escapes/bila-lebidi-katoikia-tainies-kinimatografoy
- https://www.athensvoice.gr/life/life-in-athens/652532/vila-levidi-i-istoria-toy-pyrgoy-me-ta-70-domatia/
