ΑΠΟ: ΠΑΥΛΙΔΗΣ ΧΑΡΙΤΩΝ
Ο Λάμπος Κατσώνης ήταν Έλληνας συνταγματάρχης
του ρωσικού στρατού, ιππότης του ρωσικού Τάγματος του Αγίου Γεωργίου και ήρωας του απελευθερωτικού κινήματος του 1787.
Γεννήθηκε στη Λιβαδειά και σε νεαρή ηλικία έλαβε μέρος στα Ορλωφικά .Το 1774 κατατάχθηκε ως αξιωματικός στο Ελληνικό τάγμα του ρωσικού στρατού, όπου ανήλθε μέχρι τον βαθμό του λοχαγού.
Με την έναρξη του Ρωσοτουρκικού πολέμου ,το 1787, πήγε στη Τεργέστη , όπου παρέλαβε από τους εκεί Έλληνες ομογενείς μερικά πλοία με τα οποία ξεκίνησε τις επιδρομές και τις επιθέσεις κατά των Τούρκικών στο Ιόνιο Πέλαγος. Σταδιακά επεκτάθηκε και στο Αιγαίο , όπου στις 31 Αυγούστου του 1788 στην Κάρπαθο νίκησε τον τουρκικό στόλο. Για τη νίκη του αυτή προήχθη σε υποχιλίαρχο ενώ ο στόλος του ονομάστηκε «στόλος της Ρωσικής αυτοκρατορίας». Το 1790 συγκρούστηκε για μια ακόμη φόρα με τον Τουρκικό στόλο ,στη ναυμαχία της Άνδρου, αλλά ηττήθηκε χάνοντας τα περισσότερα πλοία του, ενώ ο ίδιος τραυματίστηκε. Κατέφυγε στα Κύθηρα, όπου η αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β’ τον προήγαγε σε χιλίαρχο και τον διέταξε να συντονίσει τη δράση του με τον Ρωσικό Αυτοκρατορικό στόλο στη Μεσόγειο. Κατάφερε να συγκεντρώσει στην Ιθάκη 24 πλοία ,όμως πριν αναχωρήσει έφτασαν τα νέα για την ανακωχή μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων Αυτοκρατοριών, που συνομολογήθηκε στις 11 Αυγούστου του 1791 με την εντολή να αναστείλει κάθε δραστηριότητα.
Βοήθησε στην οργάνωση του επαναστατικού κινήματος και μετά το 1792 επέστρεψε στη Ρωσία μόνιμα με την οικογένειά του.
Δολοφονήθηκε στην Κριμαία το 1805. Ήταν πνευματικός πατέρας του Οδυσσέα Ανδρούτσου. 
