Της Αγγελικής Μπουρλάκου
Λένε ότι η ιστορία γράφεται από άνδρες για άνδρες. Και μπορεί η έκφραση αυτή να μην ανταποκρίνεται στη σύγχρονη πραγματικότητα, σίγουρα όμως ήταν ο κανόνας στην Ελλάδα των αρχών του 19ου αιώνα, όταν καταγράφονταν οι πιο λαμπρές σελίδες στην ιστορία του ελληνικού έθνους που θα σηματοδοτούσαν και τη γέννηση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.
Από τον εθνικό ξεσηκωμό του 1821 δεν απουσίαζε η ενθουσιώδης και ηρωική συμμετοχή των γυναικών. Η πολύπλευρη συμβολή και ο ρόλος των γυναικών στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της Ανεξαρτησίας αποδείχτηκε πολύ σημαντική. Επίσης τονίζεται πως χωρίς τη συμμετοχή τους ο αγώνας θα ήταν άνισος. Η συμμετοχή των γυναικών στη Ελληνική Επανάσταση παρέμεινε άγνωστη για πολλά χρόνια καθώς οι ιστορικοί που ασχολήθηκαν με την περίοδο αυτή της ελληνικής ιστορίας αγνόησαν εντελώς τη συμβολή των γυναικών και προτίμησαν να επικεντρωθούν κυρίως στην εικόνα και τη μυθολογία του Έλληνα ήρωα οπλαρχηγού.
Εκτός από τις γνωστές σε όλους μας ηρωίδες της επανάστασης όπως την Μαντώ Μαυρογέννους και τη Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα υπάρχουν κι άλλες που βοήθησαν ενεργά στον αγώνα.
Στη Μάνη από τους 1.500 αμυνόμενους στη μάχη του 1826 ενάντια στις Τουρκικές και Αιγυπτιακές δυνάμεις, οι 1.000 ήταν γυναίκες.
Σταυριάνα Σάββαινα
Η Μανιάτισσα αγωνίστρια Σταυριάνα Σάββαινα είχε πάρει μέρος σε πλήθος σημαντικών μαχών. Αιτούμενη κοινωνικά προνόμια από τον Καποδίστρια, αναφέρει, μεταξύ άλλων: «Το στάδιον της πολεμικής δόξας είναι βέβαια διά τους άνδρας, όταν όμως είναι λόγος περί σωτηρίας της πατρίδος, όταν όλη σχεδόν η φύσις συντρέχει προς υπεράσπισίν της, αι γυναίκες της Ελλάδος έδειξαν πάντοτε ότι έχουν καρδίαν να κινδυνεύσουν συναγωνιζόμεναι ως οι άνδρες, ημπορούν να ωφελήσουν μεγάλως εις τας πλέον δεινάς περιστάσεις».
Ακόμα, η Θρακιώτισσα Δόμνα Βισβίζη ήταν καπετάνισσα και μαζί με τον σύζυγό της Αντώνη Βισβίζη συμμετείχαν στη ναυμαχία της Λέσβου, της Σάμου και του Ευρίπου . Στη ναυμαχία του Ευρίπου ο σύζυγός της σκοτώθηκε και η Δόμνα ανέλαβε το πλοίο και αργότερα το δώρισε στο κράτος για να μετατραπεί σε πυρπολικό.
Δόμνα Βισβίζη
Στο Σούλι, η Μόσχω Τζαβέλα, η Δέσπω Μπότση, η Ελένη Μπότσαρη, η Χρυσούλα Μπότσαρη, η Χάιδω Γιαννάκου Σέχου αλλά και οι κόρες τους και οι εγγονές τους, εμπνέουν με τα κατορθώματά τους κατά τη διάρκεια του αγώνα τους δημιουργούς των δημοτικών τραγουδιών.
Μόσχω Τζαβέλα
Άλλες γυναίκες λιγότερο γνωστές,
Άννα Λαούπη Τριτζοπούλου από την Αδριανούπολη της Θράκης
Κωνσταντία Ζαχαριά από τον Μωριά
Χαρίκλεια Δασκαλάκη στην Κρήτη, η οποία διακρίθηκε στη μάχη της Μονής Αρκαδίου
Χαρίκλεια Δασκαλάκη
Μανώλαινα Μπινιάρη, η Λέκκαινα η Μενιδιάτισσα (μητέρα του οπλαρχηγού Μητρομάρα)
Ακριβή Τσαρλαμπά και η Ελένη Καρέλη (μητέρα και σύζυγος αντίστοιχα του Οδυσσέα Ανδρούτσου)
Αδαμαντία Γρηγοριάδου (μητέρα του Αθ. Γηγοριάδη)
Μαρούλα Κλαδά
Ζαμπέτα Κολοκοτρώνη (μητέρα του Αθανάσιου Κολοκοτρώνη)
Ραλλού Μαυρομιχάλη (σύζυγος του Πιέρρου Μαυρομιχάλη).
Γυναίκες εύπορων οικογενειών από το Φανάρι της Κωνσταντινούπολης, χρησιμοποίησαν την επιρροή τους και τον πλούτο τους για να προωθήσουν μυστικά και παρασκηνιακά τους σκοπούς των Ελλήνων και επηρέασαν τη δράση αλλά και την τύχη του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Η Ρηγούλα Μπενιζέλου γνωστή και ως Αγία Φιλοθέη η Αθηναία και πολλές άλλες γυναίκες οργάνωσαν επιτροπές που περιέθαλπαν τα ορφανά και τους μετανάστες και συγκέντρωναν χρηματικούς και υλικούς πόρους για την Επανάσταση.
Ρηγούλα Μπενιζέλου
Γυναίκες μέλη ή υποστηρίκτριες της Φιλικής Εταιρείας.
(αν και τα ονόματά τους δεν περιλαμβάνονται στις διασωθείσες λίστες μελών)
Η Μικρασιάτισσα Κυριακή Ναύτη από τη Σμύρνη
Η Μαντώ Μαυρογένους, η Ελισάβετ Υψηλάντη, η Φαίδρα Παππά, η Ασημίνα Γκούρα (το γένος Λιδωρίκη) αλλά και η Ραλλού Καρατζά, ηθοποιός, σκηνοθέτιδα και μεταφράστρια η οποία φρόντιζε να ανεβάζει προπαγανδιστικά θεατρικά έργα στο Βουκουρέστι, κερδίζοντας έτσι συμπαραστάτες στον αγώνα των Ελλήνων για ανεξαρτησία.
.Γυναίκες που εργάστηκαν ως κατάσκοποι και αγγελιοφόροι για τους σκοπούς της Φιλικής Εταιρείας, όπως για παράδειγμα η Μαριγώ Ζαραφοπούλου.
Γυναίκες εγγράμματες, όπως η Ευανθία Καΐρη, έγραφαν επιστολές προς άλλες γυναίκες στην Ευρώπη και στις Η.Π.Α. ζητώντας τη βοήθειά τους ή έγραφαν ποιήματα υπέρ της Επανάστασης που δημοσιεύονταν σε φυλλάδια που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Γυναίκες παρούσες σε όλα τα πεδία, με προσφορά, ηρωισμό, αυταπάρνηση και θάρρος έστω και αν ακόμα δεν έχουν βρει τη θέση τους στην ιστορία.
Πηγές
Wikipedia.gr
