Βιβλία στην αρχαιότητα
Οι πάπυροι ήταν τα βιβλία της αρχαιότητας; Συγκεκριμένα στις όχθες του Νείλου στην Αίγυπτο φυτρώνει ένα φυτό που μοιάζει με καλάμι. Αυτό είναι ο πάπυρος. Απ’ αυτό το φυτό, πριν από έξι χιλιάδες χρόνια, οι Αιγύπτιοι έπαιρναν την πρώτη ύλη γραφής. Έκοβαν κομμάτια από το φλοιό του κορμού του παπύρου, και μετά τα ένωναν μεταξύ τους και σχημάτιζαν μακριές ταινίες. Στη συνέχεια, με μελάνι και μυτερά καλαμάκια έγραφαν τις ιστορίες τους, τις προσευχές τους, τους λογαριασμούς τους. Αυτό το υλικό γραφής διαδόθηκε σε όλους τους κατοίκους της Μεσογείου, και φυσικά στην Ελλάδα. Η μορφή του παπύρου ήταν κυλινδρική και η χρήση του ως γραφική ύλη διατηρήθηκε ως τον έβδομο αιώνα μ. Χ. Το ξηρό κλίμα της Αιγύπτου συνέβαλε στο να διατηρηθούν όλοι σχεδόν οι πάπυροι που γνωρίζουμε σήμερα. .
Η τυπογραφία στην Ευρώπη
Η άφιξη του τυπογραφικού πιεστηρίου κινητών μεταλλικών στοιχείων στην Ευρώπη της δεκαετίας του 1450 ήταν γεγονός με τεράστιες και μακροχρόνιες επιπτώσεις. Ο Γερμανός τυπογράφος Γιοχάνες Γκούτενμπεργκ (ελλ. Ιωάννης Γουτεμβέργιος, πιστώθηκε σε μεγάλο βαθμό την καινοτομία και την περίφημη εκτύπωση μιας έκδοσης της Βίβλου το 1456. Με αφετηρία θρησκευτικά έργα και εγχειρίδια, σύντομα οι μηχανές έβγαζαν όλα τα είδη των κειμένων, από ρεφορμιστικά (= πολιτική ιδεολογία) φυλλάδια έως ρομαντικά μυθιστορήματα. Χάρη στην ανακάλυψη του Γουτεμβέργιου ο αριθμός των βιβλίων αυξήθηκε κατά πολύ, το κόστος τους ελαττώθηκε αναλογικά και πολύ περισσότεροι άνθρωποι άρχισαν να διαβάζουν, όσο ποτέ άλλοτε.
Ποιο θεωρείται το πρώτο βιβλιο;
Είναι η Αγία Γραφή, η περίφημη «Βίβλος του Γουτεμβέργιου». Είναι το πρώτο βιβλίο που τυπώθηκε στον κόσμο. Πολλοί το θεωρούν το ωραιότερο δημιούργημα στον τομέα της τυπογραφίας. Αντίτυπα της έκδοσης αυτής σώζονται μέχρι σήμερα και παραμένουν τα πολυτιμότερα βιβλία της ανθρωπότητας.
Γράφει ο Νίκος Τζιόλας Γ4
