Η αρχή του τέλους
Από τις αρχές του 1453 ο Μωάμεθ προετοιμαζόταν για την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Στις 7 Απριλίου, ο σουλτάνος έστησε τη σκηνή του μπροστά από την Πύλη του Αγίου Ρωμανού και κήρυξε επίσημα την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης. Τρίτη 29 Μαΐου η Κερκόπορτα θα ανοίξει και τα πλήθη των Τούρκων θα περάσουν. Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος τελευταίος Έλληνας αυτοκράτορας σκοτώνεται στη μάχη και ο Μωάμεθ Β κατακτάει την πόλη. Η δυσκολότερη περίοδος 400 χρόνων σκλαβιάς για του Έλληνες μόλις άρχισε.
Φιλική Εταιρεία
Η Φιλική Εταιρεία ιδρύεται το 1814 στην Οδησσό, από τον Εμμανουήλ Ξάνθο, τον Νικόλαο Σκουφά και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ. Θεωρείται το πρώτο βήμα και το πιο σημαντικό για την αρχή της επανάστασης των Ελλήνων. Οι Φιλικοί, αφού μυούνταν στην Εταιρεία, έδιναν όρκο πίστης και επικοινωνούσαν με κώδικες, ψευδώνυμα και συνθηματικές λέξεις. Στις αρχές του 1820 οι Φιλικοί πλησίασαν τον Ιωάννη Καποδίστρια, υπουργό εξωτερικών της Ρωσίας και του πρόσφεραν την ηγεσία της Φιλικής Εταιρείας. Όταν εκείνος αρνήθηκε, πρόσφεραν την αρχηγία στον Αλέξανδρο Υψηλάντη που είχε σταδιοδρομήσει με επιτυχία στον ρωσικό στρατό. Οι τρεις ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας είχαν ως στόχο να προετοιμάσουν μια εξέγερση που θα ελευθέρωνε την Ελλάδα από τον τουρκικό ζυγό. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, όταν ανέλαβε τη θέση του «Γενικού Επιτρόπου της Αρχής», ξεκίνησε εσπευσμένα τις εργασίες για την προετοιμασία της επανάστασης. Οι μυημένοι ήταν πλέον χιλιάδες, το «μυστικό» κυκλοφορούσε σε όλο τον ελλαδικό και βαλκανικό χώρο και στις παροικίες με αποτέλεσμα να κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να προδοθεί στους Τούρκους. Ο Υψηλάντης, ο οποίος θαύμαζε τον Ρήγα Βελεστινλή και τις ιδέες του, επιδίωξε τη συνεργασία με τους άλλους βαλκανικούς λαούς. Κατόρθωσε όμως να οργανώσει τους Έλληνες, να τους εμφυσήσει την ιδέα της εξέγερσης και τελικά να προετοιμάσει και να εκδηλώσει την επανάσταση του Ελληνικού Γένους.
Η επανάσταση στον ελλαδικό χώρο
Η επανάσταση πλέον είχε αρχίσει! Ο επαναστατικός αναβρασμός κατά τις ημέρες 14-20 του Μαρτίου ήταν ανεξέλεγκτος από τα μέρη της Ηπείρου έως τα νησιά του Αιγαίου. Το 1827 επιλέχτηκε ως πρώτος Κυβερνήτης της Ελληνικής Πολιτείας ο Ιωάννης Καποδίστριας, που ως τη δολοφονία του το 1831 ασχολήθηκε με την αναδιοργάνωση στο εσωτερικό και την προώθηση των ελληνικών θέσεων στο εξωτερικό. Στα χρόνια του πολέμου πολλές ηταν οι μάχες που ξεχώρισαν. Αρχικά, η κατάληψη της Τριπολιτσάς τον Σεπτέμβριο του 1821 παγίωσε την επανάσταση και ανέδειξε τη στρατηγική ιδιοφυΐα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Στην συνέχεια, Στις 26 Ιουλίου 1822 στα στενά των Δερβενακίων, κοντά στη Νεμέα, οι Τούρκοι υπέστησαν δεινή ήττα, χάνοντας πάνω από 3.000 άνδρες. Στη μάχη εκτός του Κολοκοτρώνη διακρίθηκαν ο Δημήτριος Υψηλάντης, ο Παπαφλέσσας και ιδιαιτέρως ο Νικήτας Σταματελόπουλος, γνωστότερος ως Νικηταράς, που έλαβε το προσωνύμιο Τουρκοφάγος. Ο Δράμαλης και οι εναπομείναντες άνδρες του προσπάθησαν να διαφύγουν την επομένη από την κλεισούρα του Αγιονορίου. Όμως, ο Νικηταράς, ο Υψηλάντης και ο Παπαφλέσσας ήταν κι εκεί για να προκαλέσουν νέες βαριές απώλειες στον Δράμαλη στις 28 Ιουλίου. Η Επανάσταση όχι μόνο είχε διασωθεί, αλλά είχε αποκτήσει ισχυρά θεμέλια για τον αγώνα χρόνων που ακολουθούσε. Οι μάχες των Ελλήνων δεν παρέμειναν στη στεριά αλλά νικηφόρες μάχες σημειώθηκαν και στην θάλασσα. Η σημαντικότερη ήταν αυτή του Ναβαρίνου στην οποία οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφάσισαν να στείλουν τους στόλους τους στην Ελλάδα. Ο φιλέλληνας Άγγλος ναύαρχος Εδουάρδος Κόδριγκτον κινήθηκε πρώτος με το βρετανικό στόλο προς την Πελοπόννησο. Στον Κόλπο του Ναβαρίνου, στην Πύλο, βρισκόταν ο επιβλητικός τούρκο-αιγυπτιακός στόλος με 88 πλοία που διέθεταν 2.180 κανόνια. Στις 1 και 4 Οκτωβρίου, ο Ιμπραήμ, επικεφαλής ο ίδιος του στόλου του, προσπάθησε να κινηθεί προς την Πάτρα, αλλά ο Κόδριγκτον τον εξανάγκασε να γυρίσει στο Ναβαρίνο. Στις 13 Οκτωβρίου, ο ρωσικός και ο γαλλικός στόλος ενώθηκαν με το βρετανικό. Ο Κόδριγκτον ορίστηκε διοικητής του ενωμένου στόλου και διέθετε πλέον 27 πλοία με 1.258 κανόνια. Μια εβδομάδα αργότερα, στις 20 Οκτωβρίου, Κόδριγκτον αποφάσισε να κινηθεί μέσα στο Ναβαρίνο και να αγκυροβολήσει το στόλο του μπροστά από τον οθωμανικό. Στο τέλος της ναυμαχίας ένα οθωμανικό θωρηκτό επιδεχόταν επιδιόρθωση και μπορούσε να πλεύσει μαζί με δυο διασωθείσες φρεγάτες και 5 κορβέτες! Τουλάχιστον 4.000 Οθωμανοί σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 2.000 τραυματίστηκαν, ενώ οι Σύμμαχοι είχαν 181 νεκρούς και 480 τραυματίες. Οι Σύμμαχοι είχαν υποστεί πολλές ζημιές, αλλά δεν είχε βυθιστεί κανένα πλοίο! Οι μάχες συνέχισαν σε όλη την Ελλάδα στη στεριά και στη θάλασσα. Νικηφόρες μάχες σημειώθηκαν όπως και λαμπροί στρατηγοί αναγνωρίστηκαν όπως ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, ο Αθανάσιος Διάκος, ο Ρήγας Βελεστινλής ή Ρήγας Φεραίος, ο Παπαφλέσσας όπως και ναυτικοί ο Κωνσταντίνος Κανάρης, ο Ανδρέας Μιαούλης και η ηρωίδα Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα!
Η Ελλάδα ανεξάρτητο κράτος
Η Ελλάδα απέκτησε την ανεξαρτησία της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία με Πρωτόκολλο το οποίο υπογράφηκε στο Λονδίνο στις 22 Ιανουαρίου 1830 μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας και Ρωσίας. Το Άρθρο 1 του Πρωτοκόλλου αναφέρει ότι «Η Ελλάδα θα αποτελέσει ανεξάρτητο Κράτος και θα απολαμβάνει όλα τα δικαιώματα, πολιτικά, διοικητικά και εμπορικά, τα οποία συνδέονται με πλήρη ανεξαρτησία.»
Μαρία Κ.
Πηγές:
- https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%95%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%AC%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7_%CF%84%CE%BF%CF%85_1821
- https://www.eea.gr/arthra-eea/i-elliniki-epanastasi-1821-i-enarxi-o-agonas-ta-provlimata-ke-i-teliki-niki/
- https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%B1%CF%85%CE%BC%CE%B1%CF%87%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9D%CE%B1%CF%85%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85