ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΑΡΤΟΥ ΒΑΡΝΑΒΑ

Αναπαράσταση τρύγου

Έως και τις 10 Νοεμβρίου οι επισκέπτες μαθητές, θα τρυγήσουν σταφύλια στους εξωτερικούς χώρους του

Μουσείου, θα τα τοποθετήσουν στα καλάθια, ενώ στην συνέχεια «θα τα συνοδεύσουν» στα πατητήρια,

τα οποία και πατούν «αν το επιθυμούν».

Μια παράσταση ζωντανή με τον παλιό παραδοσιακό τρόπο χωρίς χρήση μηχανημάτων. Το πρόγραμμα

περιλαμβάνει τη δημιουργία μουστοκούλουρων από τα παιδιά τα οποία και παίρνουν μαζί τους.

Παραδοσιακός αργαλειός

Οι μαθητές βιώνουν την διαδικασία παραγωγής υφάσματος, όπου «χτενίζουν» το μαλλί του ζώου, το τοποθετούν

στην ρόκα και το κάνουν κλωστή, ενώ η έμπειρη δασκάλα του αργαλειού, δημιουργεί με την κλωστή, ζωντανά

κομμάτια υφάσματος. Πλήρη ανάλυση για το ρόλο του αργαλειού στην ζωή των ανθρώπων τον περασμένο

αιώνα. Ο κάθε μαθητής φεύγοντας παίρνει μαζί τον δικό του αυτοσχέδιο αργαλειό.

Αναπαράσταση καλλιέργεια της γης

Καλλιέργεια σπορά θερισμός σιτάρι αλεύρι –ψωμί

Αυθεντική ζωντανή αναπαράσταση με πρωταγωνιστές τους μαθητές οι οποίοι βιώνουν μια δύσκολη

καθημερινότητα των προγόνων τους, που όμως είχε άμεση εξάρτηση με τη ζωή τους (τροφή). Η σπορά , το

αλέτρι , η παλαμαριά , το δρεπάνι, το ντουγένι είναι μερικά από τα εργαλεία που τα παιδιά θα

χρησιμοποιήσουν, ενώ στη συνέχεια οι μαθητές γυρίζουν το χειρόμυλο ρίχνοντας σιτάρι και δημιουργώντας

αλεύρι παρασκευάζουν, ζυμώνουν, πλάθουν και διακοσμούν το δικό τους «άρτο τον επιούσιο».

Από τα δεκάδες εκθέματα κεντημένου ψωμιού στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου, οι μαθητές διαλέγουν ποια

σχέδια από ζυμάρι θα κεντήσουν.

Με αυτά θα στολίσουν τα κουλούρια (Βάπτισης, Γάμου, Χριστουγέννων, Πάσχα, θερισμού)

τα οποία και παίρνουν μαζί τους.

Χειροτεχνία

Ψηφιδωτό με άμμο, κολάζ, ζωγραφική σε βότσαλα, κατασκευή μακέτας,

στάμπες, κατασκευή σκιάχτρου, κατασκευή χαρταετού, κατασκευή αποκριάτικης μάσκας,

είναι μερικά από τα δημιουργήματα των μαθητών με την καθοδήγηση

των έμπειρων επιμορφωτών , δημιουργήματα τα οποία παίρνουν μαζί τους.

Κεραμική

Η ιστορία του πηλού από την αρχαιότητα έως σήμερα, με τους μαθητές να

χρησιμοποιούν την φαντασία τους, για να δημιουργήσουν με τον πηλό,

τα δικά τους κεραμικά τα οποία παίρνουν μαζί τους.

Ελιά το δέντρο ελιά ο καρπός

Το σύμβολο της ειρήνης ,το φυτό της προσφοράς ,από τα αρχαία χρόνια ως τις μέρες μας.

Οι τρόποι συγκομιδής με οπτικά μέσα και οι μαθητές να συμμετέχουν μαζεύοντας – τσακίζοντας – τρυπώντας

ή χαράζοντας πάνω σε πλάκες τις ελιές , τις οποίες παίρνουν σε βάζα μαζί τους στο σχολείο.

Ισότητα

Η ισότητα ανδρών και γυναικών, καθώς επίσης και οι οικογενειακές σχέσεις των κατοίκων στην περιοχή της

Αττικής, τον περασμένο αιώνα. Ιδιαίτερη ανάλυση του θέματος σε συνάρτηση με τα εκθέματα και με το πλούσιο

φωτογραφικό αρχείο του Μουσείου, του περασμένου αιώνα.

Περιβάλλον και ζωή

Περίπατος στο δάσος όπου οι μαθητές επισκέπτονται σημεία μοναδικής φυσικής ομορφιάς,

γνωρίζουν και ενημερώνονται αναλυτικά για την χλωρίδα της περιοχής, μαθαίνουν την ηλικία και το ύψος των

δέντρων με μαθηματικό τρόπο, επισκέπτονται το

μαγγανοπήγαδο ενώ στη συνέχεια δημιουργούν κατασκευές (με υλικά που μάζεψαν

στη φύση ή ζωγραφίζουν με κεντρικό θέμα το περιβάλλον)

τις οποίες και παίρνουν μαζί τους.

Ήθη και έθιμα στον κύκλο του χρόνου

Παραμύθια και κατασκευές βασισμένα στα έθιμα του λαού μας στο κύκλο του χρόνου.

Α. Το δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων

Θρύλοι, παραδόσεις, παραμύθια και δοξασίες για το δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων, από την ελληνική

παράδοση με αναφορές στις συνήθειες άλλων λαών. Τα παιδιά ακούν παραμύθια και φτιάχνουν το δικό τους

Χριστόψωμο.

Β. Χελιδονίσματα

Τα κάλαντα του Μάρτη. Έχει ο Μάρτης κάλαντα; Στο πρόγραμμα αυτό μαθαίνουν για την εναλλαγή των εποχών

και τη σημασία τους για την αγροτική κοινωνία. Μαθαίνουν επίσης να τραγουδούν τα κάλαντα του Μάρτη και

κατασκευάζουν μια μικρή χελιδόνα για να την κρατούν όταν τραγουδούν.

Γ. Σαρακοστή

Ήθη, έθιμα και παραδόσεις για την Σαρακοστή. Μαθαίνουν για τη νηστεία αλλά και τα ψυχοσάββατα μέσα από

την αφήγηση θρύλων και παραδόσεων .Φτιάχνουν και την κυρά-Σαρακοστή από ζυμάρι.

Δ. Ο Λάζαρος και τα λαζαράκια

Παραδόσεις για το Σάββατο του Λαζάρου. Τα παιδιά ακούν την ιστορία του Λαζάρου και τις αντίστοιχες

παραδόσεις του λαού, μαθαίνουν να τραγουδούν τα κάλαντα του Λαζάρου και φτιάχνουν λαζαράκια από

ζυμάρι.

Μελισσοκομία (μέλισσα-μέλι-κερί)

Τα παιδιά θα ντυθούν μελισσοκόμοι, θα δουν παλιές παραδοσιακές αλλά & σύγχρονες κυψέλες με τις μέλισσες

και τη βασίλισσα καθώς και κηρύθρες. Θα γευθούν το μέλι και θα ενημερωθούν για τις ιδιότητές του

από παραδοσιακό μελισσοκόμο. Θα διδαχθούν την δημιουργία της κηρύθρας

από την μέλισσα και πως παρασκευάζεται παραδοσιακά το κερί.

Οι μαθητές συμμετέχουν και παίρνουν μαζί το δικό τους φυσικό κερί.

Βότανα και ιδιότητες αυτών

Γνωριμία των μαθητών με τα φυσικά βότανα και τη χρήση τους.

(Κάθε μαθητής φεύγοντας, παίρνει μαζί του δείγματα βοτάνων).

Βάψιμο και στόλισμα πασχαλινών αυγών

Χρησιμοποιώντας διάφορα υλικά όπως κορδόνια, τρέσες, σύρμα, πηλό,

φλούδες κρεμμυδιών, ζυμάρι, πινέλα και μπογιές οι μαθητές βάφουν τα αυγά,

ενώ φεύγοντας παίρνουν μαζί τα δημιουργήματά τους. Προσέγγιση του κόκκινου αυγού με τη λαογραφία, τη

φύση και τη θρησκεία.

Το γούρι-Για το καλό του Χρόνου

Οι μαθητές δίνουν ευχές για καλή τύχη, ενώ με σύμβολα και σχέδια

χρησιμοποιείται η τεχνική αλλά και η φαντασία τους, δημιουργούν το δικό τους γούρι

(ρόδι, καράβι ή πέταλο)για την νέα χρονιά από ζυμάρι ή πηλό.

Παρασκευή φυτικών καλλυντικών

Οι μαθητές μαθαίνουν να παρασκευάζουν καλλυντικά

από φρούτα, λαχανικά και βότανα με οδηγό παραδοσιακές φυσικές συνταγές.

Το πλαστικό μπουκάλι που έγινε κούκλα

Οι μαθητές με βάση το πλαστικό μπουκάλι δημιουργούν τη δική τους κούκλα

με παραδοσιακή στολή από δαντέλες και υφάσματα. Προσέγγιση της ανακύκλωσης.

Σαπωνοποιία

Οι μαθητές παρακολουθούν βήμα-βήμα την παρασκευή

παραδοσιακού σαπουνιού με ελαιόλαδο, με ωραία χρώματα

αρώματα και σχέδια ταξιδεύοντας στον μαγευτικό κόσμο της Χημείας

με διασκεδαστικό τρόπο.

Παρασκευή κηραλοιφών

Συνδυάζοντας αγνά υλικά της ελληνικής φύσης όπως το ελαιόλαδο

και το κερί της μέλισσας »μαγειρεύουμε» κηραλοιφές για όλες τις ηλικίες.

Κάθε μαθητής φεύγοντας παίρνει μαζί του από ένα βαζάκι.

Η μαντίλα της γιαγιάς

Πάνω σε τριγωνικό ύφασμα οι μαθητές ζωγραφίζουν την παραδοσιακή μαντίλα της γιαγιάς .

Μια τεχνική που χάθηκε στο πέρασμα του χρόνου.

Διατροφή και υγεία

Τα παιδιά γνωρίζουν τις θρεπτικές αξίες της μεσογειακής διατροφής ,

έρχονται σε επαφή με λαχανικά, φρούτα και όσπρια όπου με αυτά δημιουργούν κατασκευές,

παίζουν κρυπτόλεξο και δημιουργούν το μεσημεριανό τους με θερμιδική αξία, συνδυάζοντας τροφές

ανάλογα με τις θρεπτικές αξίες – βιταμίνες.

Μυρίζω, αγγίζω, μαγειρεύω

Μέσα από παιχνίδια u945 αισθήσεων τα παιδιά ανακαλύπτουν το μαγικό κόσμο της μαγειρικής.

Αναγνωρίζουν μυρωδιές αφεψημάτων

(χαμομήλι, φασκόμηλο, δυόσμο, τίλιο, λουΐζα, μέντα, βασιλικό),

αγγίζουν διάφορες τροφές και τις αναγνωρίζουν, μαθαίνουν

διαφορετικούς τρόπους μαγειρέματος των ιδίων τροφών και πλάθουν

το παραδοσιακό ζυμαρικό της περιοχής μας (γκόγκλιες). Κάθε μαθητής παίρνει μαζί του ένα μέρος των

ζυμαρικών.

Παραδοσιακά ζυμαρικά

Τα παιδιά μαθαίνουν και παρασκευάζουν τις δικές τους παραδοσιακές

χυλοπίτες και τον τραχανά, τα παίρνουν μαζί τους ενώ ενημερώνονται για το Δέντρο της υγιεινής διατροφής.

Ζωγραφίζω αλλιώς

Καλλιτεχνική και δημιουργική ανάπτυξη για τα παιδιά όπου πάνω σε υφασμάτινες τσάντες

κάνουν στάμπες από : φύλλα, σφουγγάρια, οδοντόβουρτσα, χαρτοταινία ,

πατάτες, όπου στη συνέχεια τις παίρνουν μαζί τους.

Ανακύκλωση

Η αξία και εφαρμογή της ανακύκλωσης σε σχέση με την καταναλωτική συνείδηση

στην καθημερινή μας ζωή. Κατηγοριοποίηση σκουπιδιών σε ξεχωριστούς κάδους.

Ανακυκλωμένο χαρτί, αναπαράσταση και ζωγραφική κολάζ σημάτων ανακύκλωσης

και βόλτα στα ράφια των super market. Γιατί πρέπει να αγοράζουμε Ελληνικά Προϊόντα και πως τα ξεχωρίζουμε.

Παραδοσιακά ομαδικά παιχνίδια

Γλωσσική και κινητική ανάπτυξη των παιδιών όπου επιπλέον συνδυάζεται

η παράδοση με την διαπολιτισμικότητα.

Ίδια παιχνίδια σε διάφορες χώρες(σχοινάκι, κουτσό, αμπάριζα,

αλάτι ψιλό – αλάτι χοντρό, πεντόβολα, μήλα κ.α)

Εναλλακτικές μορφές ενέργειας.

Πρόγραμμα για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης

Σκοπός του εν λόγω προγράμματος είναι αφενός η γνωστοποίηση

των εναλλακτικών μορφών ενέργειας και αφετέρου η περιβαλλοντική

ευαισθητοποίηση των μαθητών.

Το πρόγραμμα συνοδεύεται από κατασκευή ήπιας μορφής ενέργειας.

Γνωρίζω το έργο των αρχαιολόγων και τις εργασίες ανασκαφής

Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και κάθε ομάδα ασχολείται με συγκεκριμένη εργασία

(ανασκαφή-απομάκρυνση χώματος-κοσκίνισμα, καταγραφή ευρημάτων, σκίτσο κ.λ.π).

Στο τέλος των εργασιών ένα από τα ευρήματα συναρμολογείται και τα παιδιά

το παίρνουν αναμνηστικό για την τάξη τους.

Ο εξοπλισμός(γάντια, εργαλεία, προστατευτικά παπούτσια )παρέχονται από το μουσείο.

Μαθαίνω να καλλιεργώ λαχανικά

Οι επισκέπτες μαθαίνουν να καλλιεργούν λαχανικά(κρεμμύδια, σκόρδα, ρόκα,

μαρούλια, ραπανάκια κλπ). Μαθαίνουν να προετοιμάζουν το έδαφος (σκάλισμα),

να τα φυτεύουν, να τα ποτίζουν και γενικά να τα περιποιούνται.

Τα φυτά καθώς και ο εξοπλισμός (γάντια, εργαλεία, προστατευτικά παπούτσια)

παρέχονται από το μουσείο. Φεύγοντας οι μαθητές παίρνουν μέρος των φυτεμένων

λαχανικών σε μικρά τελάρα στο σχολείο τους.

Νερό και μυθολογία

α)Σειρήνες-Σκύλλα-Γλαύκος(θεατρικό παιχνίδι) Το πρόγραμμα στοχεύει στο να αντιληφθούν οι μαθητές την

αλληλεπίδραση νερού και ανθρώπου με το πέρασμα των αιώνων.

Κατασκευή μουσικού οργάνου-ο ήχος της βροχής.

β)Η γέννηση της Αφροδίτης, Τα ύδατα της Στυγός, Ο ποταμός του Άδη, Ποσειδώνας, Σειρήνες κ.λ.π.

Δραστηριότητα: κατασκευή μελανόμορφου η ερυθρόμορφου αγγείου.

Νερό και λαϊκή παράδοση.

Νεράιδες-Δράκοντες-Αμίλητο νερό – Έθιμο Κλήδονα (παιχνίδι αμίλητου νερού), (κορίτσια στη βρύση),

(Τραγούδι: Ένα νερό κυρά Βαγγελιώ κ.α), (Χορός: Το πλατανιώτικο νερό (Σάμος) .

Το πρόγραμμα στοχεύει στο να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές ότι η μουσική είναι

άρρηκτα συνδεδεμένη με την καθημερινότητά μας, συνδέοντας το νερό με την ιστορία

και τη μουσική, να αντιληφθούν την αλληλεπίδραση νερού και ανθρώπου

με το πέρασμα των αιώνων και να έρθουν σε επαφή με τη λαϊκή παράδοση και τα τραγούδια της ώστε να

καταλάβουν την αξία της μουσικής στην καθημερινή τους ζωή.

Κατασκευή νεράιδας. Παραδοσιακό τραγούδι-χορός.

Νερό και θρησκεία

Αγιασμός-Βάπτισμα(τραγούδι :Κάλαντα Φώτων κ.α.)

Το πρόγραμμα στοχεύει στο να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές ότι η μουσική είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την

καθημερινότητά μας, συνδέοντας το νερό με την ιστορία και τη μουσική, να αντιληφθούν την αλληλεπίδραση

νερού και ανθρώπου με το πέρασμα των αιώνων και να έρθουν σε επαφή με τη λαϊκή παράδοση και τα

τραγούδια της ώστε να καταλάβουν την αξία της μουσικής στην καθημερινή τους ζωή.

Κατασκευή μουσικού οργάνου –ο ήχος της βροχής. Γλωσσικά παιχνίδια.

Παιχνίδια με το νερό.

(Ακροστιχίδες, σταυρόλεξα κ.λ.π.)-(φυσικές επιστήμες)Το πρόγραμμα στοχεύει στο

να διευρυνθούν οι γνώσεις του μαθητή σχετικά με τους ήχους της φύσης και να ανακαλύψει

την παραγωγή ήχου μέσω του νερού. Ζωγραφίζουμε ακούγοντας «Γαλάζιο Δούναβη»’

Παροιμίες και εκφράσεις για το νερό(Σύστημα ORFF)

Το πρόγραμμα στοχεύει στο να συνειδητοποιήσει ο μαθητής ότι η μουσική είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την

καθημερινότητά μας συνδέοντας το νερό με την ιστορία και τη μουσική.

Κατασκευή μουσικού οργάνου-ο ήχος της βροχής.

Οικολογικά προβλήματα.

Γράφουμε ένα αυτοσχέδιο τραγούδι (μορφή μαντινάδας).Το πρόγραμμα στοχεύει στο να αποκτήσει ο μαθητής

οικολογική συνείδηση, να διευρύνει τις γνώσεις του σχετικά με το φυσικό περιβάλλον και το νερό ώστε να

κατανοήσει την αξία του νερού στη ζωή μας. Κατασκευή: στέλνουμε μήνυμα σε μπουκάλι – να σώσουμε τον

πλανήτη -. Αυτοσχέδιο τραγούδι (μορφή μαντινάδας).

Ανδρούτσου 7 Βαρνάβας 19014

Τηλ. 2295097870 – 6936891193 – 6937822962 Fax 2295097870

www.ilmb.gr / www.mouseio –psomiou.com / museo@ilmb.gr