Στις 9 Δεκεμβρίου 2016 παρακολουθήσαμε την παράσταση «Σμύρνη μου αγαπημένη» σε θεατρική αίθουσα του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού. Τα φώτα έσβησαν, ησυχία απλώθηκε παντού, οι προβολείς στράφηκαν προς τη σκηνή και η παράσταση άρχισε.
Η ιστορία εκτυλίσσεται στη Σμύρνη, λίγο πριν τη Μικρασιατική καταστροφή και στην Αθήνα, μετά την άφιξη των προσφύγων. Αφηγήτρια και πρωταγωνίστρια είναι η Μιμή Ντενίση στο ρόλο της Φιλιώς, η οποία κατάγεται από μία εύπορη οικογένεια Μικρασιατών. Η Φιλιώ θυμάται και νοσταλγεί τη ζωή της εκεί. Το μυαλό της φεύγει από την προσφυγική γειτονιά που ζει πια και ξαναζεί τη χρυσή εποχή της κοσμοπολίτισσας Σμύρνης, όταν για όλους ήταν το μαργαριτάρι της Ανατολής και η καρδιά της Ιωνίας.
Ο άντρας της Φιλιώς είναι φανατικός Έλλην και Βενιζελικός, όπως και ο πατέρας της και τα παιδιά της. Όλοι τους ζούν με το όνειρο της Μεγάλης Ιδέας. Ο κουνιάδος της και η οικογένειά του είναι επίσης πετυχημένοι έμποροι, βασιλικοί και φανατικοί Μικρασιάτες που θέλουν τη Σμύρνη να είναι αυτόνομη.
Οι σχέσεις ανάμεσα σε δύο διαφορετικά Έθνη, Τούρκους και Έλληνες, η αρμονική συνύπαρξη μεταξύ τους, οι ανεκπλήρωτοι και απαγορευμένοι έρωτες των δύο φυλών, τα γλέντια, τα τραγούδια τους, τα όνειρά τους είναι κυρίαρχα στο έργο. Αξίζει να σημειωθεί ότι καθοριστικό ρόλο παίζουν και τα ιστορικά γεγονότα που επηρεάζουν την ζωή όλων, ερήμην τους, από τον ερχομό των Ελλήνων ως ελευθερωτές μέχρι την καταστροφή της Σμύρνης και την αναπόφευκτη προσφυγιά. Μέσα από την ιστορία της οικογένειας ξετυλίγεται η ευρύτερη ιστορία της μικρασιατικής καταστροφής.
Η παράσταση είναι συγκλονιστική και καθήλωσε τις ψυχές όλων των θεατών με το μήνυμα που περνά, το οποίο δεν έχει σκοπό μόνο να συγκινήσει, αλλά να ψυχαγωγήσει και να διδάξει.
Χαρακτηρίζεται από διαχρονικότητα, δηλαδή συμβάντα του παρελθόντος συνδέονται με το σήμερα και το τώρα με τρόπο πάντα διακριτικό και ιδιαίτερα προσεγμένο.
Η παράσταση εκθέτει τα πολιτικά και τα ιστορικά γεγονότα, χωρίς να παίρνει καμία πολιτική θέση. Αποδίδει φόρο τιμής για άλλη μία φορά στους ξεριζωμένους Έλληνες.
Το συνολικό αποτέλεσμα δεν θα μπορούσε να ήταν τόσο προσεγμένο χωρίς τα σκηνικά, τα κοστούμια και τη μουσική, με τα οποία ήταν επενδεδυμένη η παράσταση και τα οποία μετέφεραν την αύρα και τις συνθήκες της τότε εποχής. Καθοριστικό ρόλο στο άριστο αποτέλεσμα έπαιξε επίσης η εξαιρετική υποκριτική ικανότητα του συνόλου των ηθοποιών.
Η παράσταση αυτή χαράχτηκε με λεπτομέρεια στο μυαλό μας, αγγίζοντας ταυτόχρονα συναισθήματα και μνήμες, μέσω της δραματοποίησης ιστορικών γεγονότων πάνω στη θεατρική σκηνή. Ήταν μία μοναδική ευκαιρία για όλους μας, μικρούς και μεγάλους να μάθουμε για άλλο ένα σημαντικό τμήμα της ιστορίας μας και της εθνικής μας ταυτότητας.
Ελένη- Παρασκευή Γεωργάτου
Τάξη Γ3
φωτογραφία από το ντοκιμαντέρ των Μαρία Ηλιού και Αλέξανδρου Κιτροέφ με τίτλο: «Σμύρνη, η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης, 1900-1922″