των μαθητών Σδράνη Ιάσονα, Ζάραγκα Θωμά και Σούτζιο Σωκράτη

Ο δημοσιογράφος Κώστας Αργυρός είναι ίσως από τους λίγους που γνωρίζουν τόσο καλά τα ζητήματα της Ε.Ε. και τα οποία πρόβαλε με μοναδικό τρόπο μέσα από την εκπομπή του 27 (που έγιναν 28) της Ευρώπης. Έτσι δεν είχαμε παρά να τον αναζητήσουμε και να του θέσουμε καίρια ερωτήματα σχετικά με την Ευρώπη. Κύριε Αργυρέ θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε για την αποδοχή της πρόσκλησής μας.

Α. Π.: Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για τον εαυτό σας;

Κ.Α.: Γεννήθηκα το 1967 και μεγάλωσα στην Αθήνα. Από παιδί με συγκινούσε το επάγγελμα του δημοσιογράφου. Βρέθηκα από τα 18 μου στο εξωτερικό (Βιέννη-Αυστρία) και δούλεψα σαν ανταποκριτής στην Κεντρική Ευρώπη για μια δεκαετία. Επέστρεψα στην Ελλάδα το 1999. Από το 2001 εργάζομαι στην τηλεόραση και ασχολούμαι με τα ευρωπαϊκά θέματα. Εχω κάνει δεκάδες ντοκυμαντέρ και έχω ταξιδέψει σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Εχω συνεργαστεί με εφημερίδες, περιοδικά, ραδιόφωνα, ιστοσελίδες σε Ελλάδα και εξωτερικό. Αυτή την περίοδο αρθρογραφώ και στο protagon.gr. Κατά τη γνώμη μου πάντως αν δεν γράφεις σε εφημερίδες ή στο διαδίκτυο δε μπορείς να λέγεσαι δημοσιογράφος.

Α.Π.: Έχετε δουλέψει ως ανταποκριτής για εφημερίδες και περιοδικά σε χώρες του εξωτερικού. Πώς ήταν σαν εμπειρία και τι διαφορές βρίσκετε σε σχέση με το εργασιακό περιβάλλον στην Ελλάδα;

Κ.Α.: Είναι τεράστια εμπειρία να βρεθείς από μικρή ηλικία στο εξωτερικό. Αλλάζει πολύ ο τρόπος που βλέπεις την Ελλάδα αλλά και τον εαυτό σου. Οι συνάδελφοι μας ειδικά στις χώρες του «Βορρά» διαθέτουν πολύ καλύτερα μέσα και πολύ καλύτερες συνθήκες δουλειάς από εμάς στην Ελλάδα, ειδικά τώρα με την κρίση. Αλλά και αυτοί άνθρωποι είναι, με τις αδυναμίες τους και συχνά και με τις προκαταλήψεις τους.

Α.Π.: Σε μια παλιά ανάρτηση γράφετε το εξής: «Η τηλεόραση είναι ένα μεγάλο καζάνι, που μοιάζει να μην έχει πάτο και κάθε λογής ετερόκλητα υλικά σιγοβράζουν μονίμως στο ζουμί τους και αυτό που θα σου μείνει, όποτε και αν δοκιμάσεις, είναι η έντονη γεύση του μαϊντανού». Θεωρείτε ότι η Ελληνική τηλεόραση έχει φτάσει σε ένα τέλμα και αν ναι, τι αλλαγές χρειάζονται; Μπορεί να παρέχεται αμερόληπτη ενημέρωση στους πολίτες;

Κ.Α.: Είναι αδύνατη η αμεροληψία, ειδικά όταν η τηλεόραση ελέγχεται από τους αποκαλούμενους «διαπλεκόμενους» επιχειρηματίες. Η ελληνική τηλεόραση είναι φτηνή απομίμηση άλλων τηλεοράσεων του εξωτερικού. Τονίζω το «φτηνή». Μπορείς να το πεις και φτηνιάρικη. Νομίζω ότι πάντα βρισκόταν σε τέλμα, απλά η «λάμψη» του lifestyle έκρυβε τις εγγενείς αδυναμίες της. Μόνο μια σοβαρή και ανεξάρτητη δημόσια τηλεόραση θα μπορούσε να προσφέρει κάποιες εγγυήσεις ποιότητας και αμεροληψίας. Αλλά αυτό δεν το θέλησε ποτέ καμιά κυβέρνηση. Και σήμερα τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα σε σχέση με μερικά χρόνια πριν, γιατί μεταξύ άλλων η τηλεόραση είναι και ένα πολύ ακριβό «σπορ» και δεν υπάρχουν οι απαραίτητοι πόροι.

Α.Π.: Από τις εκπομπές που έχετε κάνει με θέματα που άπτονται της Ευρώπης θεωρείτε ότι είναι παρεξηγημένη ως έννοια και θεσμός; Ή δεν έχει καταλάβει ακόμη τη δυναμική της;

Κ.Α.: Οι Ελληνες πάντα είχαν μια στρεβλή αντίληψη της Ευρώπης με ευθύνη κυρίως της πολιτικής ηγεσίας που φρόντιζε πάντα να «κατηγορεί» για όλα τα στραβά τις Βρυξέλλες και να κρατάει τα εύσημα πάντα για τον εαυτό της. Δεν νοιώσαμε ποτέ ως μέρος της Ευρώπης. Λέμε Ευρώπη και βγάζουμε συνήθως τον εαυτό μας απ” έξω…

Α.Π.: Οι Έλληνες ως Ευρωπαίοι πολίτες τι στάσεις υιοθετούν; Είναι ευρωσκεπτικιστές;

Κ.Α.: Θα έλεγα ότι είναι συμφεροντολόγοι. Ευρωπαίοι όπου βολεύει, «πατριώτες» όπου ξεβολεύονται.

Α.Π.: Το «Αγαπάμε να μισούμε την Ευρώπη» ισχύει στην περίπτωση των Ελλήνων;

Κ.Α.: Θα μπορούσα να το διατυπώσω κι έτσι. Το ζήτημα έχει να κάνει με την κακή πληροφόρηση, με ένα λανθασμένο «πατριωτισμό» αλλά και με την «αφασία» που έχει προκαλέσει το σοκ της κρίσης στην ελληνική κοινωνία, η οποία αναζητά να βρει ποιός έφταιξε για τα δεινά της.

Α.Π.: Διαβάζοντας άρθρα σας έχουμε την πεποίθηση ότι πιστεύετε σε μια θεσμική Ένωση πέραν της οικονομικής. Είναι εφικτό να συμβεί αυτό ή η ετερότητα αποτελεί τροχοπέδη στην επικοινωνία μεταξύ των εταίρων;

Κ.Α.: Αν υπήρχε ένας σωστός διαχωρισμός εξουσιών και αρμοδιοτήτων, διαφάνεια και σωστή ενημέρωση των πολιτών, που να τους δίνει δυνατότητα συμμετοχής στις αποφάσεις η ολοκλήρωση θα μπορούσε να προχωρήσει. Οπως ο Θεσσαλός, ή ο Ηπειρώτης νοιώθει και Ελληνας θα μπορούσε να νοιώθει και Ευρωπαίος, αν είχε πειστεί ότι αυτό δεν απειλεί την ταυτότητά του. Η νεολαία στην Ευρώπη, παρά τις ιδιαιτερότητές της, ντύνεται το ίδιο, ακούει τις ίδιες μουσικές, βλέπει τις ίδιες ταινίες, έχει ίδιες συμπεριφορές, επικοινωνεί χωρίς σύνορα μέσα από το διαδίκτυο, έχει λίγο ως πολύ τα ίδια ερεθίσματα. Το σύνθημα «Ενότητα μέσα στην πολυμορφία» είναι πολύ σωστό στη σύλληψή του, άσχετα αν συχνά δεν εφαρμόζεται σωστά στην πράξη.

Α.Π.: Το παρόν τεύχος του «ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΠΑΛΜΟΥ» είναι αφιερωμένο στην εκπαίδευση. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια μεγάλη διαρροή Ελλήνων επιστημόνων (Drain Brain) προς χώρες του εξωτερικού. Είναι σημείο των καιρών ή ισχύει αυτό που λέγεται ότι «η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της»;

Κ.Α.: Οι Ελληνες πάντα δοκίμαζαν τις δυνάμεις τους εκτός συνόρων και μάλιστα οι περισότεροι με επιτυχία. Είναι όμως διαφορετικό να φεύγεις από δική σου επιλογή και διαφορετικό να εξαναγκάζεσαι από τις συνθήκες. Αυτό συμβαίνει μαζικά τώρα. Φοβάμαι ότι οι συνέπειες του Brain Drain είναι κάτι που θα βιώσουμε πολύ έντονα τις επόμενες δεκαετίες.

Α.Π.: Στην παρούσα φάση θεωρείτε ότι πρέπει να είμαστε πάνω στον ταύρο που μεταφέρει την Ευρώπη ή πρέπει να κατέβουμε από αυτόν;

Κ.Α.: Αυτό δεν εξαρτάται μόνο από εμάς. Δεν είναι και το απλούστερο πράγμα να ισορροπείς πάνω στον ταύρο και να διεκδικείς το χώρο που σου ανήκει. Αν κατέβεις όμως, το περπάτημα θα είναι ακόμα πιο επίπονο και μάλλον δεν θα προλαβαίνεις το ρυθμό των άλλων που θα πηγαίνουν καβάλα σε ένα τετράποδο.

Α.Π.: Οι Γερμανοί θεωρούν ότι είναι πολύ μικροί για τον κόσμο και πολύ μεγάλοι για την Ευρώπη. Για την Ελλάδα τι ισχύει; Είμαστε χαμένοι ή κερδισμένοι από την συμμετοχή μας στο Ευρωπαϊκό οικοδόμημα;

Κ.Α.: Εμείς είμαστε μια χώρα «μεσαίου μεγέθους» μέσα στην Ευρώπη. Δεν είμαστε δηλαδή αμελητέα ποσότητα. Υπάρχουν χώρες πολύ μικρότερες. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε δικαιώματα, τα οποία πρέπει και να διεκδικούμε και να προστατεύουμε. Αλλά δεν είμαστε και «ο ομφαλός της γης», όπως νομίζουν ορισμένοι. Συνολικά είμαστε κερδισμένοι από την Ευρώπη. Ποτέ καμιά χώρα που επέλεξε τον απομονωτισμό δεν είδε την κατάστασή της να βελτιώνεται. Αλλά και καμιά χώρα που ζούσε σε ένα «συννεφάκι» μεγαλομανίας.

Α.Π.: Σύμφωνα με το γάλλο θεωρητικό Tzvetan Todorov ο πιο γοργά εξελισσόμενος εχθρός της δημοκρατίας είναι ο λαϊκισμός. Η απειλή αυτή διαφαίνεται στην Ελλάδα;

Κ.Α.: Το λαϊκισμό τον συναντάμε κάθε μέρα παντού. Σε πολιτικούς, ΜΜΕ, στις καθημερινές μας συζητήσεις. Η απειλή είναι τεράστια. Ο λαϊκισμός απευθύνεται σε ένστικτα, «καλοπιάνει» τους ανθρώπους και είναι «κατανοητός» ακόμα και από τον πιο ανόητο. Αυτή είναι η «δύναμή του». Από εκεί προέρχεται η απειλή του.

Α.Π.: Τελειώνοντας, θα θέλαμε να σας ρωτήσουμε γιατί δε γίνατε ποδοσφαιριστής της Λίβερπουλ. Τι ήταν αυτό που σας σταμάτησε από το ποδόσφαιρο ή καλύτερα τι ήταν αυτό που σας ώθησε στη δημοσιογραφία;

Κ.Α.: Μάλλον το να γίνω ποδοσφαιριστής και μάλιστα της Λίβερπουλ ήταν πιο δύσκολο… Πολλές φορές στη ζωή σε βοηθούν και οι συμπτώσεις. Εγώ είχα γράψει στην πέμπτη Δημοτικού την πρώτη μου χειροποίητη εφημερίδα. Αισθάνομαι τυχερός που έγινα δημοσιογράφος, ακόμα και τώρα που το επάγγελμα περνά βαθιά κρίση. Γνώρισα ενδιαφέροντες ανθρώπους που αλλιώς δεν θα είχα γνωρίσει, πήγα σε τόπους που πιθανώς δεν θα είχα πάει, είδα πράγματα που μπορεί να μην είχα καν μάθει ότι συμβαίνουν. Κατάλαβα πολύ καλύτερα τον κόσμο. Εμαθα να αμφιβάλω για τις απόλυτες αλήθειες, τα δόγματα και τα αξιώματα. Οτι είμαι σήμερα έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με τη δουλειά που κάνω εδώ και 25 χρόνια.

Α.Π.: Θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε για το χρόνο που διαθέσατε στην ομάδα μας και να σας ευχηθούμε κάθε επιτυχία στο έργο σας.

Κ.Α.: Κι εγώ σας ευχαριστώ και σας εύχομαι να ζήσετε σε μια Ελλάδα που δεν θα διώχνει τα παιδιά της και σε μια Ευρώπη που δεν θα διαχωρίζει τους πολίτες της σε «κατηγορίες».