Επιλογή επαγγέλματος

ΑΠΟ: 5ο ΛΥΚΕΙΟ ΝΙΚΑΙΑΣ - Μάι• 05•23

depositphotos_49041189-stock-photo-3d-man-thinking-and-confusing

Τί θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;

Ποτέ μην πιέσεις έναν έφηβο στην επιλογή του επαγγέλματός του!

Οι έφηβοι επιλέγουν σπουδές και όχι επάγγελμα

 

Η επιλογή επαγγέλματος είναι μια δύσκολη και σοβαρή υπόθεση στη ζωή των εφήβων. Ποια είναι όμως τα κριτήρια με τα οποία παίρνουν οι νέοι αυτή την απόφαση;

Αρχικά, καθοριστικός παράγοντας θεωρείται η οικονομική ευημερία και αυτοτέλεια που προσφέρει το επάγγελμα που έχει επιλεγεί. Πρέπει μέσω του επαγγέλματος να μπορείς να παρέχεις στον εαυτό σου και στην οικογένειά σου τα απαραίτητα ώστε να ζεις αξιοπρεπώς. Ακόμα, το επάγγελμα παρέχει την ευκαιρία για κοινωνική καταξίωση και ηθική ικανοποίηση. Σκέψου επίσης ότι μόνο όταν νιώθεις πραγματικά ευχαριστημένος με την απασχόλησή σου μπορείς να αποδίδεις αποτελεσματικά, πράγμα που θα σε ωθήσει στο να προσπαθείς συνεχώς να εξελίσσεσαι και θα διατηρήσεις έτσι ζωντανό το ενδιαφέρον για την εργασία σου. Ουσιαστικά το επάγγελμα  διαμορφώνει τη ζωή σου, αφού σε επηρεάζει τόσο έμμεσα, όσο και άμεσα. Άμεσα, καλύπτοντας βασικές βιοποριστικές σου ανάγκες και έμμεσα επειδή επηρεάζει τη συμπεριφορά και τη ψυχολογική σου κατάσταση, διαμορφώνοντας τελικά τον εσωτερικό σου κόσμο.

Ειδικότερα κριτήρια επιλογής επαγγέλματος από τον έφηβο/η  θεωρούνται τα εξής:

  • Η συσχέτιση με τα μαθήματα και η προσωπική του ακαδημαϊκή επιτυχία
  • Η ικανότητα του ατόμου να ασκήσει το επάγγελμα
  • Αυτόνομη εργασία ή εργασία για άλλους
  • Ωράριο
  • Οικογένεια και πρότερες εμπειρίες του ατόμου
  • Η εργασία να ανταποκρίνεται στις αρχές και τις αξίες του ατόμου
  • Επαγγελματικά δικαιώματα
  • Κόστος σπουδών
  • Εισόδημα από την εργασία
  • Τρόπος ζωής που σχετίζεται με την επιλογή επαγγέλματος
  • Απορροφησιμότητα
  • Πρότυπα

 

Εντούτοις, για τη σωστή επιλογή επαγγέλματος υπάρχουν κάποιες σημαντικές προϋποθέσεις που πρέπει να συνυπολογιστούν. Πιο συγκεκριμένα, ο κλάδος με τον οποίον θα ασχοληθείς θα πρέπει να ανταποκρίνεται στην ψυχοσύνθεσή σου, στις κλίσεις, τα ενδιαφέροντα και τα ταλέντα σου, όπως επίσης και στις δυνατότητές σου. Δεν πρέπει να επηρεαστείς από τον κοινωνικό περίγυρο ή στερεότυπα που κατατάσσουν τα επαγγέλματα σε ανώτερα και κατώτερα. Πρέπει ακόμη να ενημερωθείς για την αγορά εργασίας, τις συνθήκες δουλειάς, τις προοπτικές εξέλιξης.

 

Παράγοντες που επηρεάζουν την επιλογή του επαγγέλματος είναι:

 

  • Η ηλικία : το παιδί δεν μπορεί να διαχωρίσει το φαντασιακό από το πραγματικό. Αντίθετα, στην ηλικία των δεκαπέντε και μετά το παιδί αρχίζει και αποκτά αυτογνωσία και επίγνωση των κλίσεων και ενδιαφερόντων του.
  • Σημαντικά γεγονότα της ζωής: ένα διαζύγιο, ένας θάνατος, η σχέση με το νέο σύντροφο του παιδιού συχνά καθορίζουν τις επιλογές του . Έτσι μπορεί να διαλέξει επαγγέλματα κοινωνικής προσφοράς, εάν νιώσουν ότι τους λείπει η προσοχή και αγάπη ή επαγγέλματα που «τιμωρούν» συμπεριφορές που πληγώνουν, όπως δικαστικά ή αστυνομικά ή επαγγέλματα υγείας εάν υπάρξει ένα σοβαρό ιατρικό πρόβλημα στην οικογένεια.
  • Η οικογένεια: είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κοινωνικοποίησης. Συνειδητά ή ασυνείδητα περνούν μηνύματα στα παιδιά, ιεραρχούνται αξίες όπως η εργατικότητα, η άνετη και πολυτελής ζωή, η σημασία του χρήματος.
  • Οι φίλοι:  συχνά αποτελούν το πεδίο αντιπαράθεσης των νέων με τους γονείς τους, καθώς θεωρούν ότι οι οικογένειες των φίλων κάνουν καλύτερες επιλογές σε σχέση με τις δικές τους. Πολλές φορές οι νέοι θεωρούν ότι οι επιλογές τους πρέπει να εξασφαλίζουν την αποδοχή των φίλων τους χωρίς να συνειδητοποιούν την επίδρασή τους στην ίδια της ζωή τους. Άλλοτε πάλι η φοίτηση στην ίδια σχολή με τους φίλους μας δίνει μια προσωρινή αίσθηση ασφάλειας.
  • Η κοινωνία: τα κοινωνικά στερεότυπα καθορίζουν τις αποφάσεις των παιδιών, καθώς μπορεί ένα κορίτσι να διστάσει να επιλέξει ένα «δυναμικό» επάγγελμα ή ένα αγόρι θα διστάσει να επιλέξει ένα επάγγελμα που απαιτεί τη φροντίδα παιδιών.
  • Η αγορά εργασίας: ίσως είναι ο πιο ορθολογικός – συνειδητός παράγοντας σύμφωνα με τον οποίο οι νέοι επιλέγουν επάγγελμα.
  • Το εθνικό υπόβαθρο και η τοπική κουλτούρα συχνά καθορίζουν τις επιλογές μας, έτσι παραδοσιακά οι νέοι της χώρας μας επιλέγουν συχνά ναυτικά επαγγέλματα.
  • Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και επικοινωνίας μπορεί να παίζουν ρόλο στον επαγγελματικό προσανατολισμό. Προβάλλοντας παγκόσμια σημαντικά ζητήματα όπως η φτώχεια, η προστασία του περιβάλλοντος, εστιάζοντας στις τάσεις και τη μόδα, αλλά και ωραιοποιώντας ή υπερβάλλοντας για συγκεκριμένα επαγγέλματα αποκτούν μεγάλη δύναμη ως προς την επιλογή του επαγγέλματος.

 

Αναποφασιστικότητα στην επιλογή επαγγέλματος

 

Οι περισσότεροι μαθητές ολοκληρώνουν το Λύκειο και έχουν περιορίσει τις επαγγελματικές τους επιλογές σε ορισμένα επαγγέλματα που τους ενδιαφέρουν χωρίς όμως να έχουν μια ξεκάθαρη εικόνα για την πορεία που θα ακολουθήσουν. Πολλοί λόγοι συμβάλλουν στην απόφαση αυτή. Άλλοι είναι εξωτερικοί όπως πχ η έλλειψη ενημέρωσης για τις επιλογές ή οι λανθασμένες πληροφορίες για τις συνθήκες εργασίας κλπ.

Συχνά όμως οι λόγοι σχετίζονται με το ίδιο το άτομο όπως:

  • Η χαμηλή αυτοαποτελεσματικότητα , η οποία σχετίζεται με την αντίληψη ότι το άτομο δεν θα τα καταφέρει σε μια εργασία ή δε διαθέτει τις απαραίτητες δεξιότητες.
  • Ο φόβος της αποτυχίας, καθώς συχνά ο νέος /α φοβάται ότι θα απογοητεύσει τους άλλους ή θα επικριθεί για τις επιλογές του
  • Ο φόβος δέσμευσης καθώς  πιστεύει ότι η λήψη αποφάσεων ακολουθείται από αρνητικές επιπτώσεις
  • Η χαμηλή συναισθηματική νοημοσύνη καθώς ο νέος/α δεν μπορεί να κατανοήσει, ερμηνεύσει, αποδεχτεί τα συναισθήματα που βιώνει.

Ο Hanks διαχώρισε τις περιπτώσεις ανθρώπων που επηρεάζονται από αυτούς τους παράγοντες σε: αμφισβητίες, απαιτητικούς, εξαρτώμενους και επιφυλακτικούς ανάλογα με κριτήριο ποιος παράγοντας τους επηρεάζει περισσότερο.

Διαδικασία λήψης αποφάσεων (5 βήματα)

  • Αυτοαξιολόγηση: να διερευνήσουμε τα ενδιαφέροντα, τις κλίσεις μας , τις αξίες , δεξιότητες που μας χαρακτηρίζουν.
  • Εντοπισμός και έρευνα των επιλογών: διερεύνηση των συνθηκών εργασίας και δυνατοτήτων εξέλιξης.
  • Αξιολόγηση και προτεραιοποίηση των επιλογών: διερευνούμε τα θετικά -αρνητικά κάθε επιλογής, ταξινομούμε τις πληροφορίες μας.
  • Ενεργοποίηση και δοκιμή επιλογών: εάν αυτό είναι εφικτό θα μας βοηθήσει πολύ. Θα μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε με έναν επαγγελματία, ή να ασχοληθούμε μερικώς στο επάγγελμα που επιθυμούμε ή εθελοντικά.
  • Στοχασμός και επαναξιολόγηση: είναι το στάδιο της τελικής απόφασης.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η επιλογή επαγγέλματος ή του πεδίου εργασιακής απασχόλησης αποτελεί μια δύσκολη απόφαση και το πέρασμα στην ενήλικη ζωή. Η μετακίνηση όμως σε κάποιο άλλο διαφορετικό ή παρεμφερές εργασιακό πεδίο είναι πάντα εφικτή και πρέπει να αντιμετωπίζεται πάντα θετικά τόσο από τον ίδιο όσο και από το περιβάλλον του.

Η τελική απόφαση για το επάγγελμα που θα ακολουθήσουμε, είναι αποτέλεσμα τόσο προσωπικών επιλογών, όσο και εξωτερικών παραγόντων που το άτομο πιθανώς δεν μπορεί να ελέγξει, γεγονός που κάνει τον επαγγελματικό προσανατολισμό να διαμορφώνεται δια βίου.

 κομφουκιος

SWITCHBLADE

Πώς αντιμετωπίζεται το σχολικό άγχος

Παρόλα αυτά ο παράγοντας που ονομάζεται άγχος  πολλές φορές μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα για τον μαθητή αν είναι σε ελεγχόμενα πλαίσια. Καθώς, το περιορισμένο άγχος βοηθάει ως κινητήρια δύναμη ζωτική για την άμεση επίτευξη των στόχων του καθενός παιδιού ξεχωριστά. Τα αυξημένα επίπεδα άγχους μπορεί να αποβούν «μοιραία» σε ένα παιδί το οποίο ποτέ άλλοτε δεν έχει έρθει αντιμέτωπο με μια τόσο στρεσογόνα κατάσταση. Παραδείγματα μπορούν να βρεθούν καθημερινά αν γυρίσουμε και κοιτάξουμε γύρω μας σε μια σχολική τάξη. Παιδιά που κάποια στιγμή μπορούν να συνομιλούν ήρεμα με τον διπλανό τους, σε μια στιγμή βρίσκουν τον εαυτό τους αντιμέτωπο με καταστάσεις τόσο συναισθηματικά επιβαρυμένες που θα λύγιζαν ακόμα και τον πιο οργανωμένο ενήλικα.

Σε τέτοιες συνθήκες η βοήθεια και η υποστήριξη κρίνεται απαραίτητη είτε από φίλους και οικογένεια είτε από οργανωμένα κοινωνικά ιδρύματα. Συγκεκριμένα υπάρχει στη χώρα μας γραμμή 24ωρης ψυχοκοινωνικής υποστήριξης η όποια λειτουργεί ανώνυμα για ανθρώπους κάθε ηλικίας και φύλου, το 10306. Δε πρέπει για κανένα λόγο κάποιος να φοβηθεί ή να ντραπεί να ζητήσει και να λάβει βοήθεια διότι κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και έχει τα δικά του όρια.

Βεβαία αν πάλι κάποιος θελήσει να αντιμετωπίσει τη συνθήκη αυτή από μόνος του υπάρχουν μερικά tips, που μπορεί να φανούν πολύ χρήσιμα:

Ι) Η δημιουργία ενός σταθερού οργανωμένου προγράμματος με ευελιξία για τη καθημερινή διευκόλυνση.

ΙΙ) Η εφαρμογή ενός προγράμματος με επαρκείς ώρες ύπνου, διασκέδασης και χαλάρωσης  έτσι ώστε να δοθεί στο άτομο περιθώριο ανασυγκρότησης των σκέψεων του.

ΙΙΙ) Η καταγραφή σημειώσεων με κατανοητό τρόπο για το κάθε μαθητή, εντός ή εκτός σχολικού ωραρίου.

VI) Ευνοϊκή μπορεί να φανεί επίσης η συναναστροφή του μαθητή με συνομήλικους του εκτός σχολείου, καθώς μοιράζονται το ίδιο άγχος και προβληματισμούς.

V) H ενδυνάμωση της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης μέσα από δραστηριότητες που οι ίδιοι απολαμβάνουν.

VI) Η   θέση   ενός σωστού διατροφικού προγράμματος, που τηρεί τους κανόνες, χωρίς αυτό να απαγορεύει μερικές ατασθαλίες.

ΠΙΣΤΉ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

Πηγές

  • ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ : Διδακτορική διατριβή Ιωάννα Α. Τσιαπαρίκου (επιβλέπων καθηγητής Θεόδωρος Κατσανέβας), «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΑΙ ΘΕΣΜΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ    ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑΣ»
  • Ιστοσελίδα: wordpress.com
  • https://www.logoskaigrafi.gr/2012/02/blog-post.html

Aνδρουλάκη Κάτρα Α1, Βλανταρίδη Ιφιγένεια Α1, Έφη Τσαμπάζη Β2 , Κατερίνα Ψαρρού Β1.

——————————————————————————————————————————

ποιες δουλειες

Κάντε κλικ πάνω στην εικόνα!

Top