Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον πρωτογενή τομέα

 

Συνέντευξη με τον κ. Μ.Γ. , Γεωπόνο 

Ερ: Έχει επηρεάσει η κλιματική αλλαγή τον πρωτογενή τομέα;

Απ: Πάρα πολύ και μάλιστα σε όλους τους τομείς. Έχει επηρεάσει τις κλιματικές συνθήκες, τον βιολογικό κύκλο των φυτών, την σπορά, τη συγκομιδή και το δέσιμο του καρπού.

Ερ: Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες που έχουν αλλάξει τη γεωργία;

Απ: Σημαντικός παράγοντας είναι οι καιρικές συνθήκες. Για παράδειγμα οι έντονες βροχοπτώσεις, οι δυνατοί άνεμοι και οι καύσωνες σε εποχές που δεν είναι φυσιολογικό, καθώς δεν είναι φυσιολογική θερμοκρασία οι 40 βαθμοί τον μήνα Μάιο

Ερ: Πώς η αύξηση της θερμοκρασίας έχει επηρεάσει τις καλλιέργειες και την παραγωγικότητα;

Απ: Η αύξηση της θερμοκρασίας έχει επηρεάσει

α)σοβαρά τον βιολογικό κύκλο των φυτών. Για παράδειγμα ο αγρότης καλλιεργεί χειμερινά φυτά όπως μπρόκολα ή λάχανα και περιμένει τη συγκομιδή σε 60-70 μέρες. Όταν όμως ο καιρός δεν είναι φυσιολογικός τα φυτά δεν μεγαλώνουν σωστά, γεγονός που επηρεάζει την παραγωγικότητα. Τα ίδια προβλήματα αντιμετωπίζει και το καλοκαίρι. Προβλήματα επίσης δημιουργούνται και στην ανθοφορία των δέντρων όπως στην ελιά.

β) Έχουν εμφανιστεί παθογόνοι οργανισμοί  που προκαλούν ζημιές. Και μάλιστα πολλές φορές είναι σε έξαρση.

Ερ: Ποιες είναι οι νέες πρακτικές και τεχνολογίες που εφαρμόζονται για την προσαρμογή της γεωργίας στις αλλαγές του κλίματος;

Απ: Αρχικά γίνονται προσαρμογές στον σπόρο καθώς αναπτύσσονται νέα υβρίδια. Έχουμε τη δυνατότητα με τη διασταύρωση και τη συγκέντρωση ευνοϊκών χαρακτηριστικών σε ένα φυτό να παραχθούν νέα υβρίδια και φυτά που αντέχουν περισσότερο. Ακόμα, μπορούμε να επιλέξουμε φυτά ανθεκτικά στην εξάτμιση αλλά και στην κλιματική αλλαγή. Παράλληλα, εφαρμόζουμε νέες τεχνικές βάζοντας συγκεκριμένα υλικά στο έδαφος είτε πριν είτε μετά τη φύτευση και με τις βροχές μαζεύεται υγρασία και σιγά σιγά την αποδίδουν στο φυτό

Ερ: Πώς έχουν αλλάξει οι περίοδοι φύτευσης και συγκομιδής λόγω της κλιματικής αλλαγής; Δώστε μας ένα παράδειγμα.

Απ: ένα ισχυρό παράδειγμα είναι η περίπτωση του λάχανου. Όταν προβλέπεται ότι δεν θα έχουμε έντονες βροχοπτώσεις και κρύο φυτεύουμε λάχανα, μεγαλύτερου ή μικρότερου βιολογικού κύκλου με σκοπό να τα προσαρμόσουμε εμείς. Εναλλακτικά επιταχύνουμε ή καθυστερούμε τις περιόδους φυτέματος και σποράς. Πλέον παρατηρείται πως υπάρχει πρωιμότητα στο φύτεμα περίπου ένα μήνα.

Ερ: Ποια είναι η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην βιοποικιλότητα και τα ενδημικά φυτά και ζώα;

Απ: Η κλιματική αλλαγή έχει προκαλέσει σημαντικό πρόβλημα στα αμπέλια στην Κρήτη. Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει πως στο μέλλον δεν θα είναι εφικτή η φύτευση αμπελιού στις περιοχές της Κρήτης, αλλά σε χώρες όπως η Γερμανία και η Δανία. Αντίθετα, εδώ στην Κρήτη θα φυτεύονται τροπικά φυτά, δηλαδή εκείνα που φυτεύονται στις περιοχές του Ισημερινού.

Ερ: Πώς οι γεωπόνοι προωθούν βιώσιμες πρακτικές για τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής;

Απ: Οι γεωπόνοι προωθούν βιώσιμες πρακτικές για την μείωση των αρνητικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής με τα υβρίδια, με την διαφοροποίηση στην εποχή σποράς, με κάποιες καλλιεργητικές τεχνικές  και με την χρήση ανθεκτικών φυτών, όπως ζεόλιθος και καολίνης. Τα συγκεκριμένα φυτά συγκροτούν υγρασίες.

Ερ: Ποιες είναι οι προοπτικές για το μέλλον της γεωργίας;

Απ: Από την μια πλευρά υπάρχουν καλές προοπτικές. Αρχικά, η έρευνα εισχωρεί στην παραγωγή και την ανθεκτικότητα. Επιπρόσθετα, προοπτική είναι η ανακάλυψη μεθόδων διατροφικής επάρκειας. Από την άλλη μεριά, βέβαια, υπάρχουν και κακές προοπτικές για το μέλλον της γεωργίας. Πρώτον, η διατροφή του πλανήτη θα συγκεντρώνεται σε λίγα χέρια, δηλαδή η συγκέντρωση του σπόρου και αυτό είναι ένα δυσάρεστο σενάριο. Π.χ. Σε πολλές περιοχές του κόσμου απαγορεύεται το μάζεμα χόρτων που αυτό σημαίνει πως οι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να αγοράζουν σπόρους και φυτά για να φυτέψουν.

Ερ: Πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις αγροτικές κοινότητες και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων σε αγροτικές περιοχές;

Απ: Η δυσκολία παραγωγής και επιβίωσης των ανθρώπων στις αγροτικές κοινότητες, τους αναγκάζει να εγκαταλείψουν την αγροτική κοινότητα και να οδηγηθούν προς την αστική κοινότητα, όπου θα αναζητήσουν και θα βρουν μια βιώσιμη εργασία. Έτσι, πραγματοποιείται ερήμωση, οι εκτάσεις  των αγροτικών κοινοτήτων μένουν ακαλλιέργητες και παρουσιάζεται αστυφιλία στις πόλεις.

Παντελιδάκη Άννα -Χατζηκωνσταντίνου Μαρία Β Λυκείου