ΘΑΛΗΣ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ

ΘΑΛΗΣ

Ο επονομαζόμενος Μιλήσιος, υπήρξε μεγάλος επιστήμονας και φιλόσοφος, ένας από τους 7 σοφούς της αρχαιότητας. Γεννήθηκε περί το 640 π.Χ. στη Μίλητο της Μικράς Ασίας και πέθανε εκεί περί το 546π.Χ.

Ο βίος του Ο Θαλής ανήκε σε ευγενέστατο γένος. Οι απώτατοι πρόγονοι από το γένος της μητέρας του έλκουν την καταγωγή τους από τον Κάδμο. Ο Διογένης ο Λαέρτιος λέει ότι ο Θαλής δε μαθήτευσε σε κανένα δάσκαλο κι ότι συνδιέτριψε στην Αίγυπτο με τους ιερείς(σοφούς). Όταν επανήλθε στη Μίλητο, ίδρυσε σχολή (το πρώτο πανεπιστήμιο του κόσμου), της οποίας μαθητής και διάδοχος του Θαλή  στη διεύθυνση, υπήρξε ο Αναξίμανδρος.

Το όνομα του Θαλή συνδέεται με την παράδοση για το χρυσό τρίποδα. Χρυσός Τρίπους των 7 Σοφών, υπήρχε σε πάρα πολλά ιερά της Αρχαίας Ελλάδας και ήταν προσιτός στους ευλαβείς προσκυνητές. Κατά την παράδοση, χρυσός τρίπους είχε αθλοθετηθεί από τους θεούς για να δοθεί στο σοφότερο Έλληνα. Κατά την εκδοχή ενός σχολιαστή της κωμωδίας του Αριστοφάνη <<Πλούτος>>, Μιλήσιοι αλιείς συμφώνησαν με τους αρμοδίους ν’ αλιεύσουν στα νερά της Μιλήτου. Κατά την αλιεία ανέσυραν χρυσό τρίποδα, τον οποίον ήθελαν να κρατήσουν για τον εαυτό τους. Προηγήθηκε όμως μεγάλη φιλονικία μεταξύ εργοδοτών και αλιέων κι αποφασίστηκε για να λυθεί η διαφορά να ερωτηθεί το Μαντείο των Δελφών, που απάντησε ως εξής:<<Μιλήσιε ρωτάς το Φοίβο Απόλλωνα για τον τρίποδα/ ορίζω αυτός να δοθεί στο σοφότερο απ’ όλους τους ανθρώπους>>. Μετά από αυτό ο τρίποδας προσφέρθηκε στους 7 Σοφούς, από τους οποίους κανένας δε τον δεχόταν, λέγοντας ότι έπρεπε να δοθεί στον Απόλλωνα. Κατά τον ποιητή Καλλίμαχο, ο Βαθυκλής απ’ την Αρκαδία διέθετε χρυσό κύπελλο για να δοθεί στον πρώτο από τους σοφούς. Αυτό δόθηκε στο Θαλή, ο οποίος όμως το απέστειλε στον Βίαντα τον Πριηνέα. Ο Βίας το έστειλε στον Περίανδρο τον Κορίνθιο, αυτός στο Σόλωνα τον Αθηναίο κι αυτός στο Χίλωνα το Λακεδαιμόνιο. Ο Χίλων το έστειλε στον Πιττακό το Μυτιληναίο κι αυτός στον Κλεόβουλο το Λίνδιο κι αυτός πάλι στο Θαλή. Ο Θαλής ανέθεσε το κύπελλο στο ιερό του Διδυμέως Απόλλωνος στη Μίλητο με την εξής αφιέρωση:<<Ο Θαλής με δωρίζει, ο καταγόμενος από το λαό του Νείλεω(άρχοντα της Μιλήτου),αφού με έλαβε δύο φορές ως αριστείο>>. Κατά την παράδοση οι 6 από τους 7 σοφούς αναγνώριζαν τα πρωτεία της σοφίας στο Θαλή, ο οποίος όμως ήταν τόσο μετριόφρων, ώστε έκρινε σοφότατο μόνο το θεό. Οι συγγενείς και οι φίλοι του τον ειρωνεύονταν γιατί δεν ήταν σε θέση να κερδίζει χρήματα και διέθετε το χρόνο του σ’ άσκοπες απασχολήσεις, όπως ήταν η φιλοσοφία και τα γράμματα. Ο Θαλής, πράγματι σοφός σε όλα, επειδή προέβλεψε ως άριστος μετεωρολόγος ότι την επόμενη χρονιά η σοδειά των ελαιώνων θα ήταν πολύ μεγάλη, νοίκιασε τη σοδειά του λαού της Μιλήτου και της Χίου. Όταν ήλθε η συγκομιδή, εισέπραξε πολλά χρήματα και είπε ότι για τους φιλοσόφους είναι πολύ εύκολο να πλουτίσουν, αν θέλουν, αυτοί όμως   ασχολούνται με σπουδαιότερα πράγματα. Κατά το βιογράφο των φιλοσόφων Έρμιππο ο Θαλής έλεγε:<< Για τρία πράγματα οφείλω χάρη στη Τύχη:Πρώτον ότι γεννήθηκα άνθρωπος κι όχι θηρίο· μετά ότι γεννήθηκα άνδρας κι όχι γυναίκα · και τρίτον ότι γεννήθηκα Έλλην κι όχι βάρβαρος>>. Ο Θαλής ήταν και σπουδαίος πολιτικός. Συμβούλευε συνεχώς τους Ίωνες της Μικράς Ασίας να καθορίσουν μία κοινή πρωτεύουσα για να έχουν ομόνοια και να είναι ισχυροί. Όταν ο Κροίσος ήταν πανίσχυρος και βρισκόταν σε πόλεμο μα τους Πέρσες, είχε προσλάβει το Θαλή στο επιτελείο του ως σύμβουλο. Ο Θαλής χώρισε τα νερά του ποταμού Άλυ με παρακαμπτήρια τάφρο και κατέστησε αυτόν διαβατό από το στρατό του Κροίσου. Στην αστρονομία επιδόθηκε μέχρι το βαθύ γήρας. Ο Θαλής πέθανε στο Στάδιο της Μιλήτου, όπου παρακολουθούσε γυμνικούς αγώνες, αφού τον κατέβαλαν η ζέστη και η δίψα.

Το έργο του: Μαθηματικά Στο Θαλή αποδίδεται η μεγαλύτερη από τις επινοήσεις του ανθρωπίνου πνεύματος, δηλ. η επινόηση της απόδειξης στα μαθηματικά. Στη Γεωμετρία του αποδίδεται η απόδειξε των εξής θεωρημάτων:

1)      Η διάμετρος διχοτομεί τον κύκλο

2)      Οι κατά κορυφήν γωνίες είναι ίσες

3)       Οι παρά τη βάση ισοσκελούς γωνίες είναι ίσες

4)      Η εγγεγραμμένη σε ημικύκλιο γωνία είναι ορθή

5)      Θεωρήματα σχετικά με την ισότητα και την ομοιότητα τριγώνων

Αστρονομία Είναι ο πρώτος που

1) καθόρισε τη διάρκεια του έτους σε 365 ημέρες

2) προσδιόρισε ότι οι 4 εποχές του έτους δεν είναι ισόχρονες

3) βρήκε ότι ο πολικός αστέρας μπορεί να χρησιμεύσει ως οδηγός των ναυτιλλομένων κατά τη νύχτα

4) υπολόγισε ότι η διάμετρος του Ήλιου είναι το 1:720 της τροχιάς του γύρω από τη Γή κι ότι η διάμετρος της Σελήνης είναι επίσης το 1:720 της τροχιάς της γύρω από τη Γή

5) ερμήνευσε σωστά την έκλειψη του Ηλίου

6) βρήκε τη λόξωση της ελλειπτικής

7) είπε ότι η Σελήνη λαμβάνει φώς από τον Ήλιο

8) είπε ότι ο κόσμος έχει σφαιρικό σχήμα

9) διατύπωσε τη γνώμη ότι η  Γή επιπλέει στο νερό.

Φυσική Ανακάλυψε τον ηλεκτρισμό και το μαγνητισμό. Μ’ αφορμή την ελκτική δύναμη του μαγνήτη και του ηλέκτρου, που είναι αόρατη, έλεγε ότι και η ψυχή του ανθρώπου έχει αυτήν την ιδιότητα. Έδωσε ερμηνεία των πλημμυρών του Νείλου, αποδίδοντας τες στους ετήσιους ανέμους.

Φιλοσοφία Εκτός από τη θεμελίωση των μαθηματικών ως επιστήμης και συνεπώς τη θεμελίωση του πολιτισμού της ανθρωπότητας, η συνολική θεώρηση του κόσμου και η προσπάθεια αναγωγής όλων των φαινομένων σε μία αρχή αποτελεί πράγματι εκπληκτικό επίτευγμα του.

Αποφθέγματα του Θαλή

1)      Πρεσβύτατον των όντων  θεός· αγέννητον γαρ ( Πρεσβύτερος όλων είναι ο θεός· διότι είναι αγέννητος)

2)      Κάλλιστον  κόσμος· ποίημα γαρ θεού ( Ο κόσμος είναι κάλλιστο πράγμα· διότι είναι ποίημα του θεού)

3)      Τάχιστον νούς· δια παντός γαρ τρέχει ( Ο νούς είναι τάχιστος· διότι δεν υπάρχει εμπόδιο στο δρόμο του)

4)      Ισχυρότατον ανάγκη· κρατεί γαρ πάντων ( Η ανάγκη είναι το ισχυρότερο πράγμα· διότι κυριαρχεί σε όλα)

5)      Σοφώτατον  χρόνος· ανευρίσκει γαρ πάντα ( Σοφότατο πράγμα είναι ο χρόνος· διότι βρίσκει τα πάντα)

6)      Γνώθι  σαυτόν ( Γνώρισε τον εαυτό σου )

7)      Φίλων παρόντων και απόντων μέμνησο ( Να θυμάσαι τους φίλους όταν είναι παρόντες και απόντες )

8)      Μέτρον  χρώ ( Να επικρατεί το μέτρο, η σύνεση )

9)      Βαρύ η απαιδευσία ( Η αγραμματοσύνη είναι βαρύ πλήγμα ).

//

Σχολιάστε

Top