Νίκος Λύτρας, «το ψάθινο καπέλο», 1925 , Εθνική Πινακοθήκη
«Χτίζοντας με χρώμα και με φως» είναι η φράση που συχνά περιγράφει το έρηγο του Λύτρα. Η θερμότητα που αποπνέει ο ήλιος στο «ψάθινο καπέλο», με έκανε να αναρωτηθώ, αν το μεσογειακό κλίμα και ο μεσογειακός τρόπος του βίου θα κατορθώσει και πάλι να αποδομήσει το ζοφερό παρόν, φέρνοντας την άνοιξη που όλοι προσμένουμε και που μπορεί τελικά να πλησιάζει. Η ποιητική ματιά του Οδυσσέα Ελύτη δίνει απάντηση στην αγωνία μου πολλά χρόνια πριν:
Άνοιξη παρά τέταρτο!
Σε λίγο, πίσω από τις μάντρες, στα έρημα οικόπεδα,
οι ξινήθρες κι οι τσοκνίδες θα δώσουνε μια γροθιά στις καταλασπωμένες πέτρες
και μεσ’ απ’ τα σπασμένα γυαλιά και τις αναποδογυρισμένες τρύπιες λεκάνες,
νικώντας τα στερνά σκουπιδομαζώματα,
θ’ ανατείλει γυμνή στην αιχμή της αχτίδας της η πρώτη μαργαρίτα της τύχης.
Λοξά, και στο πείσμα του ανέμου, που γι’ αλλού ταξίδευε το σπόρο της,
θα μπουκάρει μεσ’ από δυο σκιστές μαλτεζόπετρες
να σαλέψει κάτω απ’ τα ρουθούνια της χειμωνιάς
το κόκκινο μπαϊράκι της η φανατικιά παπαρούνα.
Το αίμα μέσα στις φλέβες παίρνει έναν καινούριο δρόμο,
Αλλάζουν οι φωνές των αγοριών,
τα στήθια των κοριτσιών σκληραίνουν
και το μακρινό παθητικό τραγούδι της αγάπης
τρέμει παραστρατημένο στις κυανές ανταύγειες ενός μισοξυπνημένου ορίζοντα…
Άνοιξη παρά τέταρτο!
Σε λίγο, πίσω από τις μάντρες, στα έρημα οικόπεδα,
οι ξινήθρες κι οι τσοκνίδες θα δώσουνε μια γροθιά στις καταλασπωμένες πέτρες
και μεσ’ απ’ τα σπασμένα γυαλιά και τις αναποδογυρισμένες τρύπιες λεκάνες,
νικώντας τα στερνά σκουπιδομαζώματα,
θ’ ανατείλει γυμνή στην αιχμή της αχτίδας της η πρώτη μαργαρίτα της τύχης.
Λοξά, και στο πείσμα του ανέμου, που γι’ αλλού ταξίδευε το σπόρο της,
θα μπουκάρει μεσ’ από δυο σκιστές μαλτεζόπετρες
να σαλέψει κάτω απ’ τα ρουθούνια της χειμωνιάς
το κόκκινο μπαϊράκι της η φανατικιά παπαρούνα.
Και τα κορίτσια, τα μικρά κορίτσια,
σκύβοντας μια στιγμή να δέσουν τα καινούρια σαντάλια τους,
θα δούνε άξαφνα όλο τον κόσμο να γέρνει
και να παίρνει τη θέση της απογείωσης αεροπλάνου που ανεβαίνει όσο που να χαθεί
ολότελα στον άτρεμον αιθέρα…”.
- Οδυσσέας Ελύτης, Ανοιχτά χαρτιά, εκδ. Ίκαρος
Και αν τελικά δεν καταφέρουμε να βγούμε εντελώς από το ζοφερό παρόν; Κι αν το μέλλον επιφυλάσσει κάτι ζοφερότερο; Κι αν οι πληγές που θα μας αφήσει κακοφορμίζουν με δυσοσμία; Ήδη βλέπω τα σημάδια χαραγμένα πάνω μου και στους οικείους μου. Όμως δεν θ’ αφήσω τις πληγές μου να κακοφορμίζουν. Θα τις περιποιούμαι. Ίσως και να καταφέρω να τις εξυγιάνω. Με σύμμαχο τον Ήλιο, τον Ελύτη και την παπαρούνα. Ναι. Ο άνεμος θα σαλέψει κάτω από τα ρουθούνια της χειμωνιάς και θα ανατείλει η πρώτη μαργαρίτα της τύχης. Εγώ όμως θα μια εκεί για να την καρφώσω στα μαλλιά τα δικά μου και των γύρω μου.
Θα περιμένω λοιπόν την επίθεση του κίτρινου του ήλιου και του κόκκινου της παπαρούνας στη μαυρίλα να μου δώσουν την εντολή. Να με ξυπνήσουν. Είμαι σίγουρη ότι δεν θ’ αντισταθώ στο φως τους.
«Διότι την άνοιξη, αν δεν τη βρεις, την φτιάχνεις» κατέληγε σένα άλλο ποιημά του ο Ελύτης.
Ακολουθώντας το παρακάτω link, συνθέστε το παζλ της δικής σας άνοιξης πάνω στον πίνακα του ιταλού ζωγράφου Cesare Marchesin: https://www.jigsawplanet.com/?rc=play&pid=16c122e6e4d0 
Ανοιξη Βιβαλντι
