Βία ονομάζουμε τη χρησιμοποίηση σωματικής ή υλικής δύναμης ή ψυχολογικής πίεσης από κάποιο άτομο ή ομάδα για την επιβολή θέλησης ή για καταναγκασμό. Βία είναι η στέρηση της ελευθερίας του άλλου. Η βία εκδηλώνεται με πολλές μορφές (ατομική – ομαδική, νόμιμη – παράνομη, επιθετική – αμυντική, σωματική –ψυχολογική). Απώτερος σκοπός της βίας είναι η επιβολή. Η χειρότερη μορφή ομαδικής βίας είναι ο πόλεμος.

Η βία στο χτες και το σήμερα

Η βία είναι φαινόμενο που παρατηρείται σε όλες σχεδόν τις ιστορικές περιόδους. Βέβαια εκδηλωνόταν με διαφορετική μορφή και ένταση κάθε φορά. Το φαινόμενο της βίας ήταν σπάνιο, αν όχι ανύπαρκτο, στις πρωτόγονες κοινωνίες, οι οποίες κατά κανόνα ήταν ειρηνικές. Στις μέρες μας όμως το παθογενές αυτό φαινόμενο παρατηρείται σε ιδιαίτερη έξαρση.

Μορφές βίας

• Ατομική.
• Ομαδική.
• Σωματική: είναι η καταδυνάστευση των σωματικών δυνάμεων του ανθρώπου (όταν με σωματικές ποινές και τιμωρίες επιδιώκουμε τη συμμόρφωση των άλλων προς τις απαιτήσεις μας).
• Ψυχολογική: είναι όταν επιδιώκουμε, με την απειλή κακού, το οποίο προκαλεί φόβο στον απειλούμενο, να τον εξαναγκάσουμε να δεχτεί τις απόψεις μας.
  • Οικονομική.
  • Κοινωνική: εγκλήματα, ληστείες, απαγωγές.
  • Επαναστατική: προκαλείται ως αντιβία στη βία του κράτους.
  • Ανώτερη: είναι κάθε τυχαίο γεγονός, το οποίο ο άνθρωπος δεν μπορεί να προβλέψει ή να προλάβει.
  • Εγκληματικότητα, σαν μορφή βίας: είναι ο φόνος, η ληστεία, τα ερωτικά εγκλήματα κ.τ.λ.
  • Πολιτική βία: δολοφονίες πολιτικών αντιπάλων, οξύτατοι διαξιφισμοί πολιτικών στη βουλή, κινητοποιήσεις οργανωμένων ομάδων.
  • Διεθνής τρομοκρατία: αεροπειρατείες, βομβιστικές ενέργειες κ.τ.λ.
  • Οικογενειακή βία: επιβολή με βία στα παιδιά, όπως ξυλοδαρμοί, τιμωρίες κ.τ.λ.
  • Βία στα γήπεδα (χουλιγκανισμός).

Αίτια της βίας

Οικονομικά ,Κοινωνικά, Ηθικά , Ψυχολογικά και Βιολογικά.

Συνέπειες της βίας για το άτομο

και την κοινωνία

Για το άτομο

• Περιορίζεται η ελευθερία του, με συνέπεια να μην μπορεί να εκφραστεί, εξαιτίας του φόβου και της ανασφάλειας.
• Εξευτελίζεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
• Νιώθει αβεβαιότητα τόσο για το παρόν όσο και για το μέλλον.
• Χάνει τη γαλήνη και την ηρεμία του, γιατί ζώντας μέσα σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον γεμίζει απαισιοδοξία.
• Χάνει τη δημιουργική του ικανότητα και νεκρώνονται οι πνευματικές του  δυνατότητες.
• Παρασύρει το άτομο στην κλοπή, την απάτη, το φόνο.
• Δημιουργούνται στο άτομο ψυχολογικά προβλήματα (ανία, πλήξη, άγχος, αγωνία, ανασφάλεια, ψυχικές ασθένειες), τα οποία φθείρουν την υγεία του.
• Δημιουργείται εσωτερικό κενό, κλείνεται στον εαυτό του, εξαιτίας της έλλειψης ανθρώπινων σχέσεων, αλλά και εμπιστοσύνης προς το συνάνθρωπο.
• Το άτομο χάνει την εσωτερική του ελευθερία, γιατί είναι δούλος των παθών του.
• Εμποδίζει την άνοδο του βιοτικού του επιπέδου, γιατί βρίσκεται σε οικονομικό αδιέξοδο

Για την κοινωνία

• Οπισθοδρόμηση πολιτισμού, γιατί νεκρώνονται οι δημιουργικές ικανότητες του ατόμου, επειδή δεν μπορεί να δράσει ελεύθερα.
• Εκμηδενίζονται οι ηθικές αξίες και αρχές, γιατί μέσα σε ένα κλίμα βίας το άτομο γίνεται ψυχρό και απάνθρωπο.
• Πολλαπλασιάζονται τα προβλήματα (κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά,
• εκπαιδευτικά κ.τ.λ.).
• Κυριαρχούν τα ένστικτα και τα πάθη με καταστρεπτικές συνέπειες για όλους.
• Επικρατεί το ατομικό συμφέρον και η αδιαφορία για το κοινωνικό, γιατί λείπει η ανθρωπιά.
• Δημιουργείται κρίση επικοινωνίας σε όλα τα επίπεδα (π.χ. διαπροσωπικές σχέσεις).
• Αποτελεί αρνητικό παράγοντα για την οικονομική, την πνευματική και την
• πολιτιστική πρόοδο, γιατί χάνεται η επικοινωνία και η συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων.

.

Αλεξανδρής Αστέριος

Αγκόλι Τζούλιο

Αντωνιάδης Κωνσταντίνος