Το κουνέλι είναι μικρό θηλαστικό της οικογένειας των λαγοειδών , που ζουν σε πολλά σημεία του κόσμου. Υπάρχουν επτά διαφορετικά γένη στην οικογένεια. στα οποία ταξινομούνται τα κουνέλια, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Κουνελιού (αγριοκούνελο – Oryctolagus cuniculus), του Συλβίλαγου, και του Λαγού Amami (Pentalagus furnessi, ένα είδος υπό εξαφάνιση στο Amami Oshima, Ιαπωνία). Υπάρχουν πολλά ακόμα είδη κουνελιών, τα οποία μαζί με το Συλβίλαγο, το πίκα (pika, λαγόμορφο θηλαστικό της Ασίας) και τον λαγό σχηματίζουν την τάξη Lagomorpha.
Γενικά τα κουνέλια ζουν για 4 – 10 έτη. Έχουν μήκος σώματος από 40 – 50 εκατ. του μέτρου, κοντή ουρά, τρίχες δέρματος παχιές με διάφορα χρώματα, που ποικίλουν ανάλογα με τη φυλή, αυτιά μακριά και όρθια και πόδια με νύχια.
Ένα υγιές οικόσιτο κουνέλι μπορεί να ζήσει περίπου 10 έτη. Του αρέσει να πετά εδώ και εκεί παιχνίδια και να ροκανίζει χαρτόνια. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί ακόμα και να συμφιλιωθεί με γάτες και σκύλους. Αν και συχνά εγκλωβίζονται σε μικρούς χώρους, τα κουνέλια μπορούν εξίσου να περιφέρονται ελεύθερα, παρόμοια με γάτες και σκύλους, οπότε ονομάζονται ‘οικιακά κουνέλια’. Θα χρειαστούν μεγάλα, φτηνά κλουβιά που μπορούν να εντοπιστούν σε πολλά καταστήματα.
Τα θηλυκά κατοικίδια κουνέλια πρέπει να στειρώνονται σε μικρή ηλικία, καθώς είναι επιρρεπή στον καρκίνο της μήτρας και θα οδηγηθούν στον θάνατο αργότερα, αν δεν το αποτρέψουμε. Ο ευνουχισμός των αρσενικών δημιουργεί επίσης πολλά πλεονεκτήματα σχετικά με την υγεία και τη συμπεριφορά τους. Γενικότερα οι ορμόνες που έχουν τα μη στειρωμένα κουνέλια οδηγούν σε επιθετικές συμπεριφορές, υποφέρουν από ορμονικό στρες, ενώ μαρκάρουν την περιοχή τους με ούρα και περιττώματα. Τα δε θηλυκά υποφέρουν από ευδοκήσεις και από οίστρους όσο παραμένουν αστείρωτα. Η μόνη λύση για να διορθωθούν όλα αυτά, αλλά και προφανώς να αποφύγουμε την πιθανότητα του καρκίνου είναι η στείρωση. Στα θηλυκά σύμφωνα με έρευνες το 60% αυτών θα εμφανίσει καρκίνο μετά τα 2 έτη. Στα αρσενικά το ποσοστό είναι πιο μικρό, όχι όμως σπάνιο. Οπότε όσο πιο νωρίς γίνει η στείρωση, τόσο καλύτερα για το κουνελάκι και την ευζωία του. Προφανώς η στείρωση πρέπει να πραγματοποιηθεί από εξειδικευμένο κτηνίατρο ή διαφορετικά κτηνίατρο με εξειδίκευση στα εξωτικά ζώα.
Μετά τη στείρωση το κουνελάκι γίνεται πιο ήρεμο στο χαρακτήρα του, ενώ μπορεί να κάνει παρέα και με άλλα κουνελάκια, χωρίς να υπάρξει κίνδυνος κάποιας διαμάχης και κατά συνέπεια κάποιου τραυματισμού. Οι πιθανότητες σε στειρωμένα κουνέλια είναι αρκετά μικρές για να έρθουν σε σύγκρουση, κυρίως του αντιθέτου φύλου. Στα κουνέλια ίδιου φύλου και ειδικότερα στα αρσενικά, τουλάχιστον για τις πρώτες φορές που θα έρθουν σε επαφή υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να τσακωθούν. Για” αυτό πάντα επιβλέπουμε την όλη διαδικασία.
Με την προϋπόθεση ότι δέχονται σωστή φροντίδα, τα κουνέλια μπορούν να γίνουν φιλικά και παιχνιδιάρικα κατοικίδια. Εκτρέφονται σε πολλές περιοχές του κόσμου, τόσο σε εσωτερικούς όσο και σε εξωτερικούς χώρους. Τα κουνέλια που διατηρούνται σε εσωτερικούς χώρους είναι κατά κανόνα πιο υγιή και πιο κοινωνικά από όσα διατηρούνται σε εξωτερικούς χώρους. Αν στεγάζονται σε εσωτερικό χώρο και δεν διαθέτουν πρόσβαση σε επικίνδυνα σημεία (ιδιαίτερα ηλεκτρικά καλώδια και φυτά που πιθανώς να είναι τοξικά), είναι σχετικά ασφαλή από αρπακτικά, παράσιτα, ασθένειες και ακραίες θερμοκρασίες. Τα κουνέλια που διατηρούνται σε εξωτερικό χώρο πρέπει να διαθέτουν καταφύγιο που να θερμαίνεται το χειμώνα και να σκιάζεται το καλοκαίρι. Τα οικιακά κουνέλια αισθάνονται άνετα σε θερμοκρασίες μεταξύ 10 και 21 βαθμών Κελσίου, ενώ δεν ανέχονται θερμοκρασίες άνω των 32 βαθμών Κελσίου.
Οι κτηνίατροι που εξειδικεύονται στα κουνέλια συστήνουν μια διατροφή αποτελούμενη από καθαρό νερό, ορισμένη ποσότητα συσκευασμένων συνθετικών τροφών λαχανικά και άφθονο σανό καθημερινά. Όσον αφορά το σανό για τα κουνέλια ως 6 μηνών πρέπει να είναι ποικιλίας άλφα-άλφα. Στη συνέχεια κάνουμε σταδιακή αλλαγή στην ποικιλία τίμοθι. Ο σανός αυτός είναι αρκετά σημαντικός για την υγεία τους, καθώς στην άφθονη ποσότητα που καταναλώνουν ημερησίως γίνεται ο τροχισμός των δοντιών τους. Σε διαφορετική περίπτωση το κουνελάκι θα έχει θέμα με τα δόντια του και θα χρειάζεται τακτική επίσκεψη σε εξειδικευμένο κτηνίατρο για των τροχισμό αυτών. Όσον αφορά τη συνθετική τροφή, αυτή θα πρέπει να είναι σε μορφή πέλλετ και να αποτελείται από τους 2 σανούς ανάλογα με την ηλικία του κουνελιού. Πρόσθετα λαχανικά (2 κούπες ανά 2,3 κιλά σωματικού βάρους) πρέπει να παρέχονται: καλές επιλογές αποτελούν το αντίδι, το ραδίκι, η ρόκα, το μαρούλι ο δυόσμος και ο βασιλικός. Λαχανικά υψηλά σε ασβέστιο και οξαλικό οξύ θα πρέπει να δίνονται με φειδώ, όπως και τα φρούτα. Στα κουνέλια η συνεχόμενη και η μακροχρόνια αποβολή τεράστιων ποσοτήτων ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία λίθων στα νεφρά.
