Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος (1790-1824) γεννήθηκε στην Ιθάκη και ήταν γιος του γνωστού αρματολού Ανδρέα Ανδρούτσου. Ο Αλή πασάς, στην αυλή του οποίου υπηρέτησε αρχικά, τον διόρισε οπλαρχηγό της Ανατολικής Ρούμελης, για να αφανίσει τους κλέφτες της περιοχής. Αυτός, όμως, αντί να αφανίσει τους κλέφτες, κυνηγούσε και τιμωρούσε τους προύχοντες, χριστιανούς ή μουσουλμάνους, που τυραννούσαν τον φτωχό λαό. Εξαιτίας της τακτικής του αυτής έγινε μισητός στους συγκεκριμένους κύκλους.

Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και όταν ξέσπασε η ελληνική επανάσταση έδωσε τα πάντα για την επιτυχία της. Μετά την ήττα και τον μαρτυρικό θάνατο του Διάκου, κράτησε τα στρατεύματα του Ομέρ Βρυώνη στο Χάνι της Γραβιάς με 120 μόνο παλικάρια. Η Α΄ Εθνοσυνέλευση (1822), εκτιμώντας τις ικανότητές του, τον ανακήρυξε στρατιωτικό αρχηγό της Ανατολικής Στερεάς. Οι κοτζαμπάσηδες, όμως, της περιοχής, επειδή, όπως αναφέραμε, τον μισούσαν, δεν σταματούσαν να τον κατηγορούν πότε για δειλία (όπως στην περίπτωση της πολιορκίας της Καρύστου) και πότε για κρυφές συνεννοήσεις με τους Τούρκους, ενώ γνώριζαν ότι τα περίφημα «καπάκια» ήταν ένα είδος στρατιωτικού ελιγμού.

Στη συκοφαντική τους αυτή προσπάθεια τούς βοηθούσε και η πολιτική ηγεσία της περιοχής, ο Άρειος Πάγος, που διηύθυνε ο Θεόδωρος Νέγρης. Έτσι, την ίδια χρονιά που τον ανακήρυξε αρχηγό η Εθνοσυνέλευση, ο Άρειος Πάγος τον καθαίρεσε, τον αντικατέστησε και τον επικήρυξε για 5.000 γρόσια. Λίγο αργότερα βέβαια, όταν έκανε την εμφάνισή της η στρατιά του Δράμαλη, τον ανακάλεσε και του ανέθεσε ξανά την αρχηγία. Στον εμφύλιο πόλεμο (1824) δεν πήρε μέρος, πρότεινε όμως στον Κολοκοτρώνη να συνεργαστούν και να εξοντώσουν όλους τους προεστούς. Όταν αποφάσισε να πάει στην Πελοπόννησο, για να βρει τρόπο συμβιβασμού μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων παρατάξεων, οι κοτζαμπάσηδες τον διέβαλαν και η κυβέρνηση τον αντικατέστησε με τον Κίτσο Τζαβέλα. Στη συνέχεια, η ίδια τον κατηγόρησε ότι δήθεν άρχισε συνεννοήσεις με τους Τούρκους και διέταξε το πρώην πρωτοπαλίκαρό του Γιάννη Γκούρα, αφού του έδωσε 140.000 γρόσια από τα λεφτά του αγγλικού δανείου, να τον συλλάβει, για να δικαστεί.

Το «λιοντάρι της Ρούμελης», όπως τον αποκαλούσαν, δέχτηκε να παραδοθεί και να απολογηθεί για όσα τον κατηγορούσαν. Ο Γκούρας τον μετέφερε στην Ακρόπολη της Αθήνας και τον φυλάκισε στον ενετικό πύργο. Οι εχθροί του, προκειμένου να μη γίνει δίκη, στην οποία ήξεραν ότι θα αθωωνόταν, έδωσαν εντολή στον Γκούρα να τον δολοφονήσει και, στη συνέχεια, να προφασιστεί ότι αυτοκτόνησε ή σκοτώθηκε προσπαθώντας να δραπετεύσει.

Αυτό και έκανε. Πολλά χρόνια αργότερα, ο δικηγόρος Σπύρος Φόρτης, γέρος πια, δήλωσε ότι φύλαγε σκοπιά τη μοιραία νύχτα και είδε να τον δολοφονούν και να πετούν το πτώμα του στα βράχια. Έτσι η αθωότητά του επιβεβαιώθηκε και επίσημα.

                                                                                                                       Στράτος Αρχοντώνης, Γ1