Το σκάκι είναι επιτραπέζιο παιχνίδι και πνευματικό άθλημα για δύο παίκτες. Παίζεται σε μία τετράγωνη βάση, που λέγεται σκακιέρα, οκτώ οριζόντιων γραμμών και οκτώ στηλών συνολικά δηλαδή 64 τετραγώνων τα οποία μάλιστα χαρακτηρίζονται ως άσπρα και μαύρα εναλλάξ (είναι η ίδια βάση που χρησιμοποιείται και στο παιχνίδι της ντάμας).
Κάθε παίκτης ξεκινά την παρτίδα με 16 πεσσούς κάθε ένας των οποίων ανήκει σε κάποιο είδος που έχει τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο κίνησης και αιχμαλώτισης αντιπάλων κομματιών. Συγκεκριμένα έχει οκτώ πιόνια, δύο πύργους, δύο ίππους, δύο αξιωματικούς, μία βασίλισσα και έναν βασιλιά. Ο ένας παίκτης κατέχει τα λευκά και ο άλλος τα μαύρα, όπως ονομάζονται οι αντιστοίχου χρώματος πεσσοί.
Ο σκοπός κάθε παίχτη είναι η επίτευξη ματ στον αντίπαλο βασιλιά. Αυτό συμβαίνει όταν ο βασιλιάς απειλείται (αυτό ονομάζεται σαχ) και δεν υπάρχει νόμιμη κίνηση διάσωσης. Ας σημειωθεί ότι το ματ καθιστά την αιχμαλώτιση του βασιλιά περιττή καθώς αποτελεί το τέλος του παιχνιδιού.
Αρχική παράταξη σε ένα τυπικό σετ σκακιού
Το παιχνίδι ξεκινά παραδοσιακά από συγκεκριμένη θέση όπου οι στρατοί παρατάσσονται αντικριστά. Την παρτίδα ξεκινά ο λευκός και στην υπόλοιπη παρτίδα οι παίκτες παίζουν εναλλάξ κινώντας κάποιο κομμάτι τους.
Το σκάκι δεν είναι τυχερό παιχνίδι. Θεωρητικά δεν υπάρχει κανένας εξωτερικός παράγοντας και τίποτα κρυφό στην θέση για τους δυο παίκτες. Το παιχνίδι βασίζεται αποκλειστικά στην τακτική και στην στρατηγική. Όμως οι δυνατότητες του παιχνιδιού είναι τόσο μεγάλες και περίπλοκες που είναι αδύνατο να συλλογιστεί κανείς όλα τα ενδεχόμενα και αυτό παρόλο που το παιχνίδι ουσιαστικά καθορίζεται από 32 κομμάτια σε 64 τετράγωνα. Οι δυνατές παρτίδες υπερβαίνουν μακράν σε πλήθος τα άτομα του σύμπαντος.
Το σκάκι είναι ένα από τα δημοφιλέστερα παιχνίδια στον κόσμο. Έχει περιγραφεί όχι μόνο ως παιχνίδι αλλά και ως τέχνη, επιστήμη και άθλημα. Συχνά θεωρείται ως αφηρημένο πολεμικό παιχνίδι και ως «πνευματική πολεμική τέχνη» και έτσι η διδασκαλία του θεωρήθηκε ως τρόπος αύξησης της πνευματικής ισχύος. Το σκάκι παίζεται τόσο για διασκέδαση όσο και ανταγωνιστικά σε λέσχες, πρωταθλήματα, διαδικτυακά και δια αλληλογραφίας. Το σκάκι έχει επίσης πολλές παραλλαγές και συγγενικά παιχνίδια που παίζονται σε διάφορα μέρη του κόσμου.
Το παιχνίδι διεθνώς το άρχει η διεθνής σκακιστική ομοσπονδία (FIDE, Fédération Internationale des Échecs) η οποία ιδρύθηκε το 1924 στο Παρίσι και διεξάγει τους αγώνες για το παγκόσμιο πρωτάθλημα. Οι περισσότερες χώρες έχουν και εθνικές σκακιστικές ομοσπονδίες. Το σκάκι δεν είναι ολυμπιακό αγώνισμα, αλλά ολυμπιάδες σκακιού διοργανώνονται κάθε δυο χρόνια.
Πώς να γίνεις σκακιστής
Για να κατακτήσετε αυτό το άθλημα, αξίζει να ξεκινήσετε από την πρώιμη παιδική ηλικία. Οι επαγγελματίες σκακιστές προπονούνται τακτικά, και όχι μόνο στην επίλυση σκακιστικών προβλημάτων ,αλλά και στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης. Το σκάκι είναι ένα αθλητικό παιχνίδι. Πρώτον, γιατί είναι προσανατολισμένο στο αποτέλεσμα και στην αυτοβελτίωση. Δεύτερον, χωρίς εκπαίδευση, είναι αδύνατο να επιτευχθεί συναισθηματική σταθερότητα και αυτοέλεγχος. Τρίτον, όπως σε κάθε άθλημα, χρειάζεστε ένα τακτικό και στρατηγικό σχέδιο για να κερδίσετε. Και όσο κι αν κάποιοι λένε: «Γιατί το σκάκι είναι άθλημα αν δεν απαιτεί σωματική δραστηριότητα;», η εμπειρία της διεξαγωγής αγώνων αποδεικνύει το αντίθετο. Αυτό δεν είναι απλώς ένα παιχνίδι – είναι μια στρατηγική, μια μονομαχία με τον αντίπαλό σου, τακτική εκπαίδευση μυαλού και σώματος και δουλειά για το αποτέλεσμα. Γι” αυτό το σκάκι είναι άθλημα!
ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ
Ο Ρουσσώ είπε κάποτε: «Το Σκάκι, είναι πληκτική επιστήμη». Οταν έμαθε να παίζει άλλαξε γνώμη και είπε. «Το σκάκι είναι λεπτή τέχνη». Όταν έφτασε τη δύναμη του μετρ που του επέτρεπε να παίζει στο Cafede la Regenee αναφώνησε: «Το σκάκι είναι θαυμαστός αγώνας».
Ο Εβανς έγραψε : Το Σκάκι είναι παιχνίδι βαθιά δημοκρατικό. Είναι συνάμα και έκκληση και προειδοποίηση. Έκκληση στα πιόνια να γίνουν βασίλισσες, και προειδοποίηση στους βασιλιάδες πως η εξουσία τους δεν είναι απεριόριστη. Το σκάκι εξισώνει όλες τις τάξεις.
Ρόμπερτ Φίσερ. «Το σκάκι, όπως και η ζωή είναι ολοκληρωτικός πόλεμος».
Ανατόλ Καρπώφ: «Το σκάκι για μένα είναι πρώτα απ” όλα αγώνας».
Πάμπλο Νερούδα: «Το σκάκι είναι μία από τις ανθρώπινες νίκες πάνω στον εαυτό του. Για μένα το σκάκι είναι ποίηση. Ποίηση του αγώνα, της σκέψης και της θέλησης».
Λένιν: «To σκάκι είναι γυμναστική του νου»
Μέγας Ναπολέων: «To σκάκι σαν παιχνίδι είναι πολύ σοβαρό, αλλά σαν τέχνη έχει πολύ παιχνίδι».
Candobiany- συγγραφέας: «Το σκάκι δεν είναι τυχερό παιχνίδι. Περιέχει καθαρή ευχαρίστηση και ικανοποίηση σαν ένα άγαλμα, έργο τέχνης, ή ένα ωραίο ποίημα.
Αθανασίου Μελίνα
