«ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ»
Την ονομασία Τρεις Ιεράρχες έχουν τρεις άγιοι και Θεολόγοι της Ορθόδοξης Χριστιανικής πίστεως, προστάτες των γραμμάτων και των μαθητών & της εκπαίδευσης, ο Βασίλειος ο Μέγας, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός ή Θεολόγος. Αναδείχθηκαν Πατέρες της Εκκλησίας και Άγιοι. Η γνώση και η δράση τους, τούς έδωσε τον τίτλο των Μεγίστων Φωστήρων, όπως ψέλνεται και στο τροπάριό τους: «Τους Τρεις Μεγίστους Φωστήρας Της Τρισηλίου Θεότητος…».
Οι εορτοι των Τριών Ιεραρχών καθιερώθηκε γύρω στα μέσα του 11ου αιώνα και στα χρόνια του Κωνσταντίνου Θ” Μονομάχου ή του Αλέξιου Α΄Κομνηνού από τον Μητροπολίτη Ευχαΐτων Ιωάννη Μαυρόποδα ο οποίος συνέθεσε τμήμα της Ακολουθίας για τους Τρεις Αγίους της Εκκλησίας[1]. Μέσα στην Ακολουθία ο Μαυρόπους υμνεί τη σημασία του έργου και την ποιότητα της δράσης τους και τονίζει τη σχέση της Τριανδρίας με τον Τρισυπόστατο Θεό για την Ορθόδοξη Εκκλησία.
«ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ»
Ο Μέγας Βασίλειος γεννήθηκε από αγίους Έλληνες Καππαδόκες γονείς το 330 μ.Χ. στην Καισάρεια της Καππαδοκίας. Ο πατέρας του, Βασίλειος, ασκούσε το επάγγελμα του καθηγητή ρητορικής στην Καισάρεια της Καππαδοκίας και η μητέρα του, Αγία Εμμέλεια, ήταν απόγονος οικογένειας αξιωματούχων. Σπούδασε στις περίφημες σχολές της Καισάρειας και αργότερα έκανε ανώτερες σπουδές στη Κωνσταντινούπολη. Το 351 μ.Χ. μετέβη στην Αθήνα όπου σπούδασε ρητορική, φιλοσοφία, αστρονομία, γεωμετρία και ιατρική. Μερικά χρόνια μετά αναδείχθηκε Αρχιεπίσκοπος Καισαρείας- Καππαδοκίας.
«ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ (ΝΑΖΙΑΝΖΗΝΟΣ)»
Ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε στο χωριό Αριανζός κοντά στη Ναζιανζό της νοτιοδυτικής Καππαδοκίας. ήταν Έλληνας Καππαδόκης θεολόγος που διατέλεσε Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως τον 4ο αιώνα μ.Χ. Θεωρείται ευρέως ως ο πιο ταλαντούχος ρήτορας μεταξύ των Πατέρων της Εκκλησίας. Ως κλασικά εκπαιδευμένος ομιλητής και φιλόσοφος του Ελληνισμού, κατάφερε να συνδυάσει τον Ελληνισμό με την πρώτη Εκκλησία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.Ο Γρηγόριος είχε σημαντικό αντίκτυπο στη διαμόρφωση της Τριαδικής Θεολογίας τόσο μεταξύ των Ελληνόφωνων όσο και με των Λατινόφωνων Θεολόγων και έγινε γνωστός ως «Τριαδικός Θεολόγος». Επίσης ήταν αδελφικός φίλος του Μεγάλου Βασιλείου.
«ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ»
Ο Άγιος Ιωάννης γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Συρίας μεταξύ 344 και 354. Έδρασε στην ίδια πόλη, αλλά και στην Κωνσταντινούπολη και τελικά πέθανε εκδιωγμένος από την αυτοκρατορική αυλή το 407, λόγω του αυστηρού ελέγχου που της ασκούσε. Ο ίδιος συγκαταλέγεται ανάμεσα στις κορυφαίες εκκλησιαστικές προσωπικότητες, ένεκα του αξεπέραστου χαρίσματός του στην ομιλία. Διετέλεσε επίσης επίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, όπου διακρίθηκε για το σπουδαίο ποιμαντικό και φιλανθρωπικό έργο που διενήργησε.
Η εκκλησία μας, τιμάει αυτούς τους τρεις Άγιους ανθρώπους λόγω της μεγάλης και θεάρεστης προσφορά τους στα γράμματα, την παιδεία και την εκπαίδευση τη 30η Ιανουαρίου, εκάστου έτους.