Από τον Χρήστο Τσομπανίδη
Ο Ασκός είναι χωριό του νομού Θεσσαλονίκης του Δήμου Λαγκαδά. Βρίσκεται σε υψόμετρο 480 βορειότερα της λίμνης Βόλβη. Ο πληθυσμός του σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ήταν 1.420 κάτοικοι. Μέχρι το 1926 ονομάζονταν Γιακίνια, οπότε μετονομάστηκε σε Ασκό σε ανάμνηση του χωριού Ασκώ της Ανατολικής Θράκης.
Ευρήματα της εποχής του Χαλκού φανερώνουν το παρελθόν της περιοχής. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, γνωστός με το όνομα Γιαικίν, κατοικείται αρχικά, από ομάδα 43 στρατιωτών, Γιουρούκων ενώ στη συνέχεια μετατρέπεται σε μουσουλμανικό οικισμό με 153 σπίτια. Στο χωριό εγκαταστάθηκαν μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, πρόσφυγες από το χωριό Ασκώ της Ανατολικής Θράκης και λίγο αργότερα από το Αχτάς του Πόντου. Βλάχοι από την περιοχή, Θρακιώτες και Πόντιοι συμβίωσαν αρμονικά.
Βασική οικονομική δραστηριότητα των κατοίκων είναι η καλλιέργεια καπνών και σιτηρών, καθώς και η κτηνοτροφία. Από τα γύρω υψώματα, η θέα απλώνεται στην πεδιάδα του Λαγκαδά, στις λίμνες, στις κορυφογραμμές του Χορτιάτη και του Χολομώντα.
Το χωριό Ασκώ της Ανατολικής Θράκης
Η ιστορία του Ασκού ξεκινάει από το χωριό Ασκώ της Ανατολικής Θράκης, που βρισκόταν στη Θρακική ακτή του Εύξεινου Πόντου σε απόσταση 35 μιλίων δυτικά του Βοσπόρου. Στο χωριό αυτό και κοντά στη θέση Άγιος Αθανάσιος βρισκόταν και ο τελευταίος πύργος του τείχους που καταστράφηκε από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Αναστάσιο τον Α’. Στον Ασκώ υπήρχε και η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, η οποία κατά την παράδοση ανασύρθηκε από τη θάλασσα και θεωρείται ότι αγιογραφήθηκε μεταξύ του 6ου και 8ου μ.Χ. αιώνα. Σήμερα βρίσκεται στην εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, στον Ασκό.
Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΑΣΚΟΥ : Η ΓΙΑΤΡΙΣΣΑ
Επίσης, υπήρχε τοποθεσία με το όνομα «Βασιλιά τα χνάρια». όπου διακρίνονται ακόμη και σήμερα, επάνω σε γρανιτένια πέτρα, αποτυπώματα βαδισμάτων μεγαλόσωμων αλόγων. Η παράδοση αναφέρει ότι τα παραπάνω αποτυπώματα έγιναν όταν ο τελευταίος βυζαντινός αυτοκράτορας, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, επισκέφθηκε με το επιτελείο του και προσκύνησε την εικόνα αυτή, λίγο πριν δώσει τη ζωή του για τη σωτηρία του ελληνικού έθνους. Η θαυματουργή ιδιότητα της εικόνας ήταν γνωστή στην Κωνσταντινούπολη στο Παλάτι, στο Πατριαρχείο και στον ιερό Κλήρο.
