Όταν διατέθηκα στις αρχές Οκτωβρίου από την υπηρεσία στο Εσπερινό Λύκειο Βόλου για συμπλήρωση του ωραρίου μου, ξαφνιάστηκα. Δεν το περίμενα κι ούτε και το είχα σκεφτεί ποτέ ως ενδεχόμενο να υπηρετήσω σε βραδινό σχολείο. «Τυχερή είσαι που είναι στο Λύκειο», μου είπαν κάποιοι συνάδελφοι. Σ’ αυτό είχαν δίκιο. «Δεν θα χρειάζεσαι και καθόλου προετοιμασία. Είναι πολύ χαμηλό το επίπεδο», μου είπαν επίσης. Αυτό δεν ήταν σωστό. Μπορεί το γνωστικό επίπεδο των μαθητών μου να μην ήταν υψηλό, από την πρώτη ώρα που μπήκα στην τάξη όμως διέγνωσα στο βλέμμα τους, όχι επιθυμία, απαίτηση για γνώση. Ήταν στη συντριπτική τους πλειονότητα γυναίκες και πάνω από 25. Είχα λοιπόν να κάνω με εκπαίδευση ενηλίκων.

Από τη στιγμή εκείνη ξεκίνησε μια πολύ ενδιαφέρουσα, κοπιαστική και συγκινητική διαδρομή. Διάβασα όσο πρόλαβα κάποιες σελίδες για την εκπαίδευση ενηλίκων –πασάλειμμα δηλαδή-, με βοήθησαν και οι συνάδελφοι με την εμπειρία τους και άρχισα να δουλεύω σκληρά για να μπορέσω να βρω τρόπους να μεταδώσω στους ανθρώπους αυτούς τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απαιτούσε η τάξη τους καλύπτοντας παράλληλα τα τεράστια κενά που είχε δημιουργήσει η πολυετής διακοπή της φοίτησής τους. Συνάντησα γνωστικές ελλείψεις, συνάντησα δυσκολίες με την ύλη, με τον χρόνο, που είναι πολύ περιορισμένος…, τα μόνα που δεν συνάντησα στις τάξεις του Εσπερινού ήταν η έλλειψη σεβασμού και η αδιαφορία. Δεν πίστευα ότι κάθε φορά που έβαζα εργασία στο σπίτι –πολύ διστακτικά στην αρχή, γιατί σκεφτόμουνα τη σκληρή καθημερινότητα των μαθητών- ανταποκρίνονταν σχεδόν οι μισοί, κάποιοι μάλιστα εξαιρετικά, και ήθελαν όλοι τους να διαβάσουν την εργασία τους. Στην αρχή νόμιζα ότι μου κάνουν πλάκα. Η προσοχή, η προσήλωση θα έλεγα, με την οποία με παρακολουθούσαν ήταν συνήθως τέτοια που επίσης στην αρχή νόμιζα ότι με δουλεύουνε. Κι όταν ο διευθυντής έριξε την ιδέα γι’ αυτό το ηλεκτρονικό περιοδικό, με προθυμία και ενθουσιασμό έδωσαν τη συνεργασία τους. Γιατί χωρίς τη δική τους στήριξη δε θα είχε κανένα νόημα η έκδοσή του. Κι έτσι το Εσπερινό ανοίχτηκε στον κόσμο…

Γρήγορα κατάλαβα ότι οι άνθρωποι αυτοί είχαν βάλει ένα στοίχημα ζωής με τον εαυτό τους, κάθε βράδυ έρχονταν στο σχολείο κυνηγώντας το όνειρό τους, επιδιώκοντας να ξανακερδίσουν τον χαμένο χρόνο τους, με ένα πάθος, με ένα «για τη ζωή μου, ρε γ…». Ήταν επιλογή τους να βρίσκονται εκεί. Αφήναν πολλά και σοβαρά ζητήματα της καθημερινότητας στην άκρη για να βρίσκονται εκεί. Ξεπερνούσαν ακόμη και τη φυσική τους κούραση για να βρίσκονται εκεί. Η αίσθηση αυτή με έκανε να δουλεύω πιο σκληρά. Είναι μεγάλο πράγμα να περιλαμβάνεσαι στο όνειρο κάποιου… Είναι μια βαθιά τιμή που σου γίνεται.  Ένιωσα πολύ βαριά την ευθύνη αλλά και μια πρωτόγνωρη εσωτερική χαρά από την τιμή αυτή, μια δικαίωση. Δεν ήθελα να τους διαψεύσω –ελπίζω να το κατάφερα αυτό.

Κι έμαθα πολλά από τους μαθητές μου του Εσπερινού. Κάποιοι είχαν έναν δικό τους τρόπο να προσεγγίζουν τα κείμενα, που πολλές φορές άνοιγε ένα καινούργιο μονοπάτι, που δεν το είχα σκεφτεί. Μπορεί να μην ήταν πειθαρχημένη η σκέψη τους, ήταν όμως διαυγής και ευαίσθητη και προϊόν εμπειρίας της ζωής. Κι έτσι έφτασα να περιμένω με ανυπομονησία τα βράδια του Εσπερινού, όπου πήγαινα με ανάλαφρο βήμα και ανάλαφρη ψυχή και έφευγα ευδιάθετη με ένα αίσθημα πληρότητας.

Δεν ξέρω αν μου έτυχε καλό ανθρώπινο δυναμικό. Μπορεί πράγματι να ήμουνα τυχερή. Θα μπορούσε ίσως να ήταν και αλλιώς… Δεν ήταν όμως αλλιώς… Ήταν έτσι… Χάρηκα πολύ που γνώρισα αυτούς τους ανθρώπους, τους μαθητές μου, κέρδισα πολλά απ’ αυτούς. Και γι’ αυτό η χρονιά στο Εσπερινό αποδείχθηκε μια πολύπλευρα πολύτιμη εμπειρία. Όχι μόνο σε υπηρεσιακό αλλά κυρίως σε ανθρώπινο συναισθηματικό επίπεδο…

Βέρα Βασαρδάνη

Φιλόλογος