Στην ιστορική θέση του Μαραθώνα, 42 χιλιόμετρα από την Αθήνα, κοντά στο χώρο της τιτάνιας μάχης των αρχαίων Αθηναίων κατά των Περσών το 490 π.Χ., βρίσκεται ο Τύμβος ή ο Σορός όπως λέγανε παλιά οι ντόπιοι.
Ο Τύμβος, ο μεγάλος χωμάτινος όγκος με ύψος 9 μέτρα, σκέπασε την τέφρα των 192 νεκρών Αθηναίων που έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι. Από εκεί ξεκινά τιμητικά και ο διεθνής Μαραθώνιος αγώνας δρόμου που διεξάγεται κάθε χρόνο σε ανάμνηση της νίκης του Σπύρου Λούη στους Ολυμπιακούς του 1896.
Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΑ
Η Μάχη του Μαραθώνα, που διεξήχθη τον Αύγουστο ή τον Σεπτέμβριο του 490 π.Χ, αποτελεί σύγκρουση μεταξύ των Ελλήνων (Αθηναίοι και Πλαταιείς) και των Περσών κατά την πρώτη εισβολή των Περσών στην Ελλάδα.
Μετά την αποτυχία της Ιωνικής Επανάστασης, ο Δαρείος συγκέντρωσε μεγάλη δύναμη για να εκδικηθεί την Αθήνα και την Ερέτρια, οι οποίες είχαν βοηθήσει τους Ίωνες. Το 492 π.Χ, έστειλε δύναμη, υπό την ηγεσία του Μαρδόνιου αλλά ο περσικός στόλος καταστράφηκε από τρικυμία παραπλέοντας τον Άθω. Τελικά το 490 π.Χ., υπό τη διοίκηση του Δάτη και του Αρταφέρνη, ο περσικός στρατός κατέλαβε τις Κυκλάδες, κατέστρεψε την Ερέτρια και στρατοπέδευσε στον Μαραθώνα, όπου τους αντιμετώπισε μια δύναμη Αθηναίων και Πλαταιών. Η μάχη έληξε με αποφασιστική νίκη των Ελλήνων – που οφειλόταν στην στρατιωτική ιδιοφυΐα του Μιλτιάδη – και οι Πέρσες αναγκάσθηκαν να φύγουν στην Ασία. Ο Δαρείος άρχισε να συγκεντρώνει και πάλι στρατό, αλλά πέθανε σε λίγο. Ο γιος του Ξέρξης επιχείρησε και εισέβαλε στην Ελλάδα (το 480 π.Χ), αλλά η εισβολή του έληξε με αποτυχία. Η μάχη του Μαραθώνα απέδειξε στους Έλληνες ότι οι Πέρσες δεν ήταν ακατανίκητοι.
ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΙΚΗΣ
Οι Αθηναίοι μετά τη νίκη τους στο Μαραθώνα γνώρισαν βαθύτερα και πλατύτερα τις δυνατότητές τους και δεν άργησαν να κάνουν την πόλη τους μεγάλη στρατιωτική δύναμη της εποχής. Η μάχη του Μαραθώνα εξάλλου αποτελεί ορόσημο στην ιστορία της ανθρωπότητας, γιατί αποτελεί την πρώτη αποφασιστική σύγκρουση μεταξύ ελληνικού και ασιατικού πολιτισμού.
