Της Μαρίας Μαυρογιάννη
Όταν το παιδί μίας οικογένειας μπαίνει στην εφηβική ηλικία, ξεκινά μία ιδιαίτερη περίοδος για την οικογένεια αλλά και για τον έφηβο και δοκιμάζεται η σχέση γονέων και εφήβων.
Στις περισσότερες οικογένειες οι συγκρούσεις αφορούν μικρής σημασίας θέματα, όπως τα ρούχα, η απασχόληση με το ίντερνετ ή οι σχολικές επιδόσεις. Υπάρχουν όμως και οικογένειες που έρχονται αντιμέτωπες με την παραβατικότητα, τα ναρκωτικά, την κατάθλιψη…
Συνήθως οι συγκρούσεις κάνουν την εμφάνισή τους στην αρχή της εφηβείας, κορυφώνονται στα 14-17 έτη και σιγά σιγά μειώνονται. Επειδή οι έφηβοι σιγά σιγά αποκτούν την δική τους άποψη σε ορισμένα θέματα και αρχίζουν να αντιδρούν σε αυτά που διαφωνούν με τους γονείς τους αναζητούν αιτιολόγηση των πραγμάτων που μέχρι πρότινος δέχονταν αδιαμαρτύρητα.
Πολλοί γονείς από την άλλη δυσκολεύονται να προβλέψουν τη συμπεριφορά των έφηβων παιδιών τους βασιζόμενοι σε προηγούμενες συμπεριφορές. Για παράδειγμα, πολλά παιδιά πριν την εφηβεία είναι εύκολα συνεννοήσιμα, δεν αντιμιλούν στους γονείς τους και γενικά δεν διαφωνούν, αλλά στην εφηβεία όλες αυτές οι ορμόνες και οι αλλαγές τους μετατρέπουν σε ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα σε επαναστάτες, οπότε οι γονείς δεν ξέρουν πώς να συμπεριφερθούν και πολλές φορές αυτό οδηγεί σε συγκρούσεις με τα παιδιά τους, γιατί νιώθουν πως τα καταπιέζουν και πνίγονται.
Επιπρόσθετα, ένας άλλος παράγοντας που ευθύνεται για την κακή σχέση των γονιών με τους εφήβους είναι η ηλικία, διότι οι περισσότεροι γονείς όταν τα παιδιά τους βρίσκονται στην εφηβεία, εκείνοι είναι στη μέση ηλικία, οπότε τους είναι ακόμα πιο δύσκολο να κατανοήσουν την συμπεριφορά των εφήβων και τον τρόπο σκέψης τους.
Πολλές έρευνες έχουν ασχοληθεί με το πιο “αποτελεσματικό” τρόπο διαχείρισης των εφήβων. Έχει βρεθεί λοιπόν επανειλημμένα ότι ένας γονέας που είναι υπεύθυνος, θέτει κανόνες, αλλά είναι και ζεστός και γεμάτος αποδοχή για το παιδί του είναι ο πιο “αποτελεσματικός” γονέας. Αντίθετα, οι γονείς που είναι ελεγκτικοί χωρίς να δείχνουν αποδοχή και κατανόηση ή οι γονείς που δε βάζουν όρια και γίνονται παραμελητικοί, αποτελούν αρνητικά πρότυπα γονέων και κατά συνέπεια επηρεάζουν αρνητικά την προσωπικότητα των παιδιών του.
Αν μη τι άλλο, η εφηβεία φέρνει στην επιφάνεια την ανάγκη για αλλαγή των πραγμάτων και οι γονείς πρέπει να είναι ενήμεροι τι σημαίνει αυτό και για τη δική τους τη ζωή. Επίσης, όπως σ’ όλα τα ψυχολογικά φαινόμενα, οι λύσεις δεν υπάρχουν έτοιμες. Το μόνο που υπάρχει είναι η συνειδητοποίηση του θέματος, ο προβληματισμός και η ώριμη αντιμετώπιση.
Πηγές:
