Τα μνημεία ως δημόσια και ιδιωτικά κτίσματα, ως αρχιτεκτονικές κατασκευές, ως έργα τέχνης αποτελούν δείγμα των δραστηριοτήτων και της σκέψης του ανθρώπου. Ως πολίτες οφείλουμε να προσεγγίσουμε τα μνημεία έχοντας πλήρη συναίσθηση του πολιτισμού που τα δημιούργησε. Δυστυχώς, όμως, ο σύγχρονος έλληνας δεν τα αντιμετωπίζει πάντα με τον σεβασμό που τους αξίζει.
Αναντίλεκτα, τα μνημεία συμπληρώνουν την ομορφιά του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος, συμβάλλουν ιδιαίτερα στην ανάπτυξη του τουρισμού και τον τομέα της οικονομίας. Εκφράζουν αξίες, αντιλήψεις, ιδεώδη και ιδανικά της εποχής που τα «γέννησε», ενισχύουν την ιστορική μας γνώση. Κάθε μνημείο γύρω μας αποτελεί σημείο συνάντησης των λαών και γνωριμίας με το δικό μας ή άλλους πολιτισμούς. Κατά συνέπεια, οι σύγχρονοι έλληνες πολίτες μπορούν να ωφεληθούμε από τις επισκέψεις μας σε αρχαιολογικούς χώρους, καθώς έχουν τη δυνατότητα να μας βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση του δικού μας πολιτισμού, αλλά και την ιδιαιτερότητα και την αξία των μνημείων άλλων λαών.
Παρόλα τα οφέλη που μας προσφέρουν, όμως, η στάση των σύγχρονων ανθρώπων απέναντι στα μνημεία είναι διαφορετική από αυτή που «αξίζουν». Από τη μία πλευρά, ο Νεοέλληνας θαυμάζει και επαινεί τα μνημεία και την αξία τους αλλά από την άλλη αδιαφορεί για τη συντήρησή τους. Κατά κύριο λόγο ο σύγχρονος Έλληνας αδιαφορεί για τα αρχαιολογικά ευρήματα που είναι διάσπαρτα στην πατρίδα μας και αγνοεί την ιστορία τους με συνέπεια οι επισκέψεις του σε αυτά είναι περιορισμένες και η προσέγγισή τους επιδερμική.
Ως λογικό επακόλουθο, η συντήρηση των μνημείων δεν είναι ικανοποιητική, για αυτό και παρατηρούνται βανδαλισμοί, αρχαιοκαπηλία και εμπορευματοποίηση από τους επιτήδειους. Ωστόσο, η διατήρησή τους θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα όλων μας και ιδίως της πολιτείας, δεδομένου ότι αυτά αποτελούν την εθνική μας παράδοση, ένα αντικατοπτρισμό του ένδοξου παρελθόντος μας. Μάλιστα εμείς οι νέοι δεν εκτιμούμε την αξία τους και συχνά επισκεπτόμαστε έναν αρχαιολογικό χώρο καταναγκαστικά με την έννοια μιας “ανάλαφρης” εκδρομής. Φυσικά, αυτό συμβαίνει διότι η οικογένεια και η εκπαίδευση δεν μεριμνούν για να μας εμπνεύσουν την αγάπη για την τέχνη και τον πολιτισμό μας.
Εν κατακλείδι, ο σύγχρονος έλληνας έχει απομακρυνθεί αισθητά από τον σεβασμό και την κατανόηση του ιστορικού του παρελθόντος, όπως αυτό αντικατοπτρίζεται στα αρχαία μνημεία. Θα ήταν ευχής έργο να ενεργοποιηθούμε όλοι οι πολίτες και να συνειδητοποιήσουμε το μεγαλείο των έργων τέχνης του παρελθόντος. Με αυτό τον τρόπο θα μας συγκινήσουν και θα μας εμπνεύσουν βαθιά.
Μελίνα Καραχρήστου, Middle Mountain College News, 01-02-2023
