7 ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΙΣΥΡΟΥ
των
Δερμιτζάκη Κωνσταντίνου (Β Γυμνασίου)
Τόπι Στέλλας (Γ Γυμνασίου)
&
Χασαπλαδάκη Γιώργου (Α Λυκείου)
Το νησί μας έχει πολλά κτίρια με βαθιά ιστορία που χρονολογούνται απ’ την αρχαιότητα, τη βυζαντινή αλλά και τη μεταβυζαντινή περίοδο. Μερικά απ’ αυτά ,που θεωρούμε ότι αξίζει να τα επισκεφτεί κανείς για την ιδιαίτερη ιστορία και την ομορφιά τους, είναι τα ακόλουθα επτά
1)Παναγία Σπηλιανή
Χτισμένο πιθανότατα στα τέλη του 14ου αιώνα σε ένα ψηλό βράχο κοντά στο κάστρο του Μανδρακίου βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγίας Σπηλιανής. Για να πάει κανείς πρέπει να ανέβει 130 σκαλοπάτια και η πρόσβαση γίνεται απ’ το κεντρικό δρόμο. Λέγεται Σπηλιανή γιατί η εκκλησία του μοναστηρίου βρίσκεται μέσα στη σπηλιά του λόφου. Μέσα στην εκκλησία βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας που βρέθηκε από βοσκό, σύμφωνα με τη παράδοση, σε μια σπηλιά αυτού του λόφου (που από τότε λέγεται “Βρετού”) και προς τιμή της χτίστηκε η εκκλησία και το μοναστήρι. Κάθε 15 Αύγουστο που γιορτάζει, γίνεται το μεγαλύτερο πανηγύρι του νησιού. Όλοι όσοι κατοικούμε εδώ τη βλέπουμε σα τη γερόντισσα προστάτιδα του νησιού μας.
2) Παλαιόκαστρο
Το αρχαίο κάστρο της Νισύρου δεσπόζει στο ψηλότερο βράχο με βορειοδυτικό προσανατολισμό και πανοραμική θέα όλο το Μανδράκι. Το αρχαίο του τείχος χρονολογείται από το 4ο αιώνα πΧ, αν και έχουν από τότε γίνει επενδύσεις βυζαντινές και μεταβυζαντινές με τελικό κτίσμα στα 1315 . Ο αρχαίος οικισμός του νησιού ήταν εκεί, προστατεύοντας τους Νισύριους από πειρατές, πλέον όμως έχουν μείνει μόνο τα τείχη και κάποια ερείπια μέσα στο κάστρο. Χρησιμοποιείται όμως για εκδηλώσεις τα καλοκαίρια όπως μουσικές και χορευτικές παραστάσεις.
3) Λουτρά του Μανδρακίου
Αν και οι θερμές πηγές πάνω στις οποίες είναι χτισμένα τα ιαματικά λουτρά χρησιμοποιούνται θεραπευτικά από την αρχαιότητα, τα μοντέρνα κτίσματα (3 πτέρυγες) είναι χτισμένα στα τέλη του 19ου αιώνα και έχουν δεχτεί αποκατάσταση αν και πλέον λειτουργούν για το κοινό τα λουτρά της Α πτέρυγας μόνο. Είναι οι πιο γνωστές από όλες τις θερμές πηγές του νησιού που υπάρχουν λόγω του ηφαιστείου. Τα νερά των πηγών είναι πλούσια σε μεταλλικά στοιχεία, ωφέλημα για ευεξία ενώ η θερμοκρασία του νερού είναι συνήθως στους 33 βαθμούς Κελσίου.
4) Κάστρο του Εμπορειού
Χτισμένο κοντά στο 1304, πλέον παραμένουν μόνο κάποια ερείπια του κοντά στην εκκλησία του Ταξιάρχη στο ορεινό οικισμό του Εμπορειού. Χτίστηκε κατά τα τελευταία χρόνια της βυζαντινής αυτοκρατορίας ενώ κατά την ιπποτοκρατία των Δωδεκανήσων οικοδομήθηκε εκεί ισχυρό τείχος από τους ιππότες του τάγματος του Άγιου Ιωάννη της Ρόδου, που όμως δυστυχώς δεν σώζεται σήμερα.
5) Εκκλησία του Ταξιάρχη στον Εμπορειό
Χτισμένη ανάμεσα στο 17ο και 18 αιώνα, η εκκλησία αυτή είναι αφιερωμένη στο Ταξιάρχη Αρχάγγελο Μιχαήλ και βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο του λόφου του Εμπορειού. Χτίστηκε πάνω σε παλιότερο βυζαντινό ναό και έχουν διατηρηθεί τοιχογραφίες και τέμπλο από τον 13ο αιώνα. Κάθε χρόνο στις 8 Νοεμβρίου, στη γιορτή των Ταξιαρχών, γίνεται λειτουργία και μεγάλο πανηγύρι εκεί προς τιμή τους.
6) Παναγία Θερμιανή, Πάλοι
Χτισμένη το 1871, βρίσκεται λίγο έξω απ΄ τον οικισμό των Πάλων, στα ανατολικά. Ονομάζεται έτσι γιατί υπάρχει θερμή,ιαματική πηγή δίπλα από την εκκλησία η οποία ήταν γνωστή από την αρχαιότητα και ο πατέρας της ιατρικής, ο Ιπποκράτης από την Κω, είχε επιλέξει τη πηγή αυτή της Νισύρου και τα ιαματικά νερά της σα θεραπευτικό κέντρο.
7) Μοναστήρι της Παναγιάς Κυράς
Ιδρύθηκε τον 19ο αιώνα και κατά τις εκτιμήσεις ενδεχομένως να υπάρχει από παλιότερα χτίσμα στη περιοχή. Το γραφικό αυτό μοναστήρι βρίσκεται δυτικά της παραλίας της Παχιάς Άμμου και στο ανατολικό τμήμα της Νισύρου, στη κατάφωτη πλαγιά ενός λόφου. Ένα πολύ γραφικό και πολύ αγαπημένο κτίσμα του νησιού μας αφιερωμένο στη Κυρά του νησιού μας, τη Παναγία. Εκεί φυλάσσεται και η ομώνυμη θαυματουργή εικόνα, λεπτομέρειες για την εύρεση της οποίας ακολουθούν εδώ => ΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΚΥΡΑΣ