ΡΑΓΚΟΥΤΣΑΡΙΑ
Ένα διαφορετικό παραδοσιακό καρναβάλι “Ragoutsaria” πραγματοποιείται στην Καστοριά μετά τα γιορτές, συγκεκριμένα στις 6, 7, και 8 Ιανουαρίου κάθε χρόνο.
Για τρεις μέρες, η πόλη γιορτάζει, ξεκινώντας στις 6 Ιανουαρίου, την ημέρα των Θεοφανείων και ολοκληρώνεται στις 8 Ιανουαρίου (Πατερίτσα) με παρέλαση των καρναβαλιστών στην οδό Μητροπόλεως. Μουσικά όργανα γνωστά ως χάλκινα είναι κομμάτι της γιορτής.
Μικροί και μεγάλοι χωρισμένοι σε γκρουπ (μπουλούκια) με δική τους ορχήστρα χορεύουν στους δρόμους δίνοντας ρυθμό στην πόλη. Η σύναξη των καρναβαλιστών ολοκληρώνεται στην πλατεία «Ντολτσό-Αφοί Εμμανουήλ» στις 8 Ιανουαρίου.
RAGOUTSARIA
The custom of “Ragoutsaria”, a different traditional carnival, takes place in the city of Kastoria on 6, 7 & 8 January every year.
It is a three-day carnival event which starts on 6th January on the day of Theofaneia and ends on 8 January (Pateritsa), with the parade of carnivalists on Mitropoleos Street. The orchestras, which are composed exclusively of brass instruments (Halkina), are important parts of this celebration.
Young and old alike are organized in “bouloukia” (groups) where each with its own orchestra and constantly moving, dancing non-stop in the streets giving a special rhythm to the city. The gathering of the carnivalists in the square “Doltcho-Emmanuel Brothers” on January 8 means the ending of “Ragoutsaria”.
ΜΟΜΩΓΕΡΟΙ-ΜΟΜΟΕΡΟΙ
Οι Μωμόγεροι (γνωστό και ως Μωμόεροι ή Μωμοέρια είναι ένα ποντιακό λαϊκό δρώμενο το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο, Χριστούγεννα – Πρωτοχρονιά – Θεοφάνια (25 Δεκεμβρίου έως 6 Ιανουαρίου). Πρόκειται για μια ομάδα από 12 άντρες που γιορτάζουν τον ερχομό του καινούργιου χρόνου.
Η ονομασία αυτού του εθίμου προέρχεται από τις λέξεις μίμος και γέρος. Κάποιοι πιστεύουν ότι αντιπροσωπεύουν τους ιερείς του Μώμου (ο οποίος ήταν ο θεός της χλεύης, της ειρωνείας και του σαρκασμού), άλλοι πιστεύουν ότι είναι οι στρατιώτες του Μέγα Αλέξανδρου ή οι 12 θεοί του Ολύμπου). Στο δρώμενο οι πρωταγωνιστές-χορευτές είναι μια ομάδα από άντρες που είναι ντυμένοι είτε με τομάρια ζώων όπως οι λύκοι και οι τράγοι ενώ άλλοι φοράνε στολές και κρατάνε σπαθιά και περικεφαλαίες και υπακούν στις διαταγές του αρχηγού.
Τρεις από την ομάδα είναι ο γέρος Κιτί Γοτσά, η νύφη και ο «Αράπης«. Η αλλαγή του χρόνου συμβολίζεται με τη νύφη η οποία ερωτοτροπεί με τον νέο (ο αράπης) και ο αράπης την απαγάγει.
Ακόμα ένα χαρακτηριστικό είναι ο ήχος της γκάιντας που ακούγεται έντονα. Η παρέλαση ολοκληρώνεται στην πλατεία του χωριού όπου όλοι συμμετέχουν γύρω από μια αναμμένη φωτιά μέχρι τα ξημερώματα.
Μερικές φορές προστίθενται και άλλοι χαρακτήρες όπως ο διάβολος που συνήθως κάνει «αταξίες» και πειράγματα στα σπίτια που επισκέπτονται. Ο αστυνόμος είναι ένας χαρακτήρας που φροντίζει για την τάξη και την ασφάλεια και ο γιατρός που είναι υπεύθυνος για την σωματική και ψυχική υγεία των συμμετεχόντων.
Στα τέλη του 2016 η Διακυβερνητική Επιτροπή της Σύμβασης για την Διαφύλαξη της “Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ενέκρινε την πρόταση του υπουργείου Πολιτισμού και ενέγραψε στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της “Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας“ (Ουνέσκο) το εθιμικό δρώμενο των Μωμόγερων.
Momoeria (known also as momogeroi) is an event related to tradition and customs which lasts 12 days from Christmas-New Year’s and Epiphany (December 25 to January 6). It is a group made up of 12 male performers, who celebrate New Year’s coming.
The name of this event comes from the words Mime and Oldman. Some people believe that they represent the priests of Momos (god of laughter and satire), some others that they are the commanders of Alexander the Great or the 12 gods of Olympus.
The dancers wear either pelts, dressed up as wolves and goats or traditional costumes such as helmets, pleated skirts, traditional shoes and brandishing sticks and they dance under their leader’s command.
Three of them are 3 different characters, the oldman (Κιτί Γοτσά), the bride and the black man (Αράπης). The bride symbolizes the new year’s change/nature who fools around with the new year (Αράπης) and wants to kidnap her. Sometimes other characters participate such as the devil who visits the houses of the villagers, the policeman (πορτοραζάχης) who is responsible for the safety and the doctor who takes care of them.
In the background we can hear the sound of the bagpipe. The practice is mainly to wish the villagers, prosperity in the year ahead and good harvests. This unique parade ends in the town square with everyone singing and dancing around a fire until morning.
UNESCO has added Greek ‘Momoeria’ Custom to Cultural Heritage List
